Akcja powieści toczy się w Japonii, na początku XX wieku. Ojciec Hayato, szanowany mieszkaniec niewielkiego miasta, decyduje się wysłać swojego przybranego syna, Nagayukiego do Ameryki. Adoptowany przez pana Hayato Nagayuki jest jednocześnie mężem jego córki Tomiko. Przekonany, że musi okazywać wdzięczność przybranemu ojcu, odrzuca bardzo korzystne propozycje pracy, aby okazać posłuszeństwo ojcu. Ten pragnie, aby syn w Ameryce rozsławił rodowe nazwisko i powrócił w chwale, przystrojony w złotogłów. Hayato, kierujący się kodeksem samurajskim (jedenastotomowym!), jest przekonany, że syn nie zawiedzie pokładanych w nim nadziei. Rzeczywistość okazuje się jednak inna...

Historię rodziny poznajemy z perspektywy Tomiko. Obserwujemy, jak z biegiem czasu jej stosunek do ojca staje się coraz bardziej krytyczny. Tomiko dostrzega bowiem to, czego nie widzi ojciec: wrażliwość Nagayukiego, zmieniającą się sytuację w Japonii, nieadekwatność samurajskich zasad do codziennego życia. Ojciec Hayato autorytatywnie podejmuje decyzje dotyczące swojej rodziny, nie dopuszczając jakiegokolwiek sprzeciwu, przekonany, że jego decyzje są słuszne. Tomiko z goryczą to dostrzega: "Taki był ojciec zawsze. Oczywistość, z jaką, myśląc o dobru córki, kierował według swej woli jej postępowaniem, nie dopuszczała żadnego sprzeciwu (...). Równocześnie wiedziała, że żaden gniew go nie obrazi, gdyż czuł się doskonale czysty w swoim sercu. Przy jego sposobie myślenia każde uczucie zawierające w sobie wyrzuty sumienia musiało wydawać mu się absurdalne"[1]. Sposób, w jaki pan Hayato kieruje swoją rodziną wzbudza (słuszną?) niechęć. Kojarzy się on z despotycznym, pozbawionym uczuć władcą, który manipuluje ludźmi: "Umiał bowiem maskować swoją bezwzględność dobrocią i nie wydawał nigdy rozkazów szorstkim tonem. Ale przez samą swą obecność nie dopuszczał do tego, aby ktoś w jego domu mógł inaczej myśleć i chcieć czego innego niż on"[2].

Ta powieść to historia o zawiedzionych nadziejach każdego z bohaterów: Hayaty, Tomiko, Nagayukiego. To historia o systemie wartości, który się "nie sprawdza"...

Czyta się tę historię bardzo dobrze, zachwycają opisy japońskiej sztuki: porcelany, kakemon, teatru. Dyskretnie wplecione uczucia i przemyślenia bohaterów sprawiają, że łatwo wczuć się w ich sytuację.


---
[1] Hisako Matsubara, "Szelest złotolitego brokatu", tłum. Krzystof Radziwiłł, wyd. PIW, 1982, s. 123.
[2] Tamże, s. 126.