Tom prozy Kazimierza Kummera „Opowiadania i słuchowiska. Klatka” zawiera wznowienie powieści oraz 11 opowiadań z 1972 r. (drukowanych pod tytułem „Namiętności”). Skupia ponadto teksty z prasy lokalnej i krajowej z lat 50. i 60., słuchowiska, jakie miały premierę na antenie Redakcji Literackiej Polskiego Radia Bydgoszcz oraz utwory niepublikowane z archiwum domowego pisarza, udostępnione przez p. Jolantę Kummer. Czytelnicy otrzymają kilkadziesiąt nieznanych szerszej publiczności opowiadań w nowym opracowaniu edytorskim. Do nich dodamy szkic biograficzno-krytyczny o autorze, bibliografię utworów i opracowań o Kummerze oraz notę edytorską.


Kummer debiutował jeszcze jako student polonistyki 24 lipca 1955 r., opowiadaniem „Nie spiesz się, Estero”, drukowanym pod pseudonimem Ryszard Remuk we „Wrocławskim Tygodniku Katolickim” (nr 30, s. 11–12). Od 1958 r. w prasie lokalnej, a potem pismach krajowych zaczęły się ukazywać jego opowiadania, porównywane do wierszy Andrzeja Bursy oraz pisarstwa Marka Hłaski czy Tadeusza Borowskiego.

Najważniejszy utwór Kummera, powieść „Klatka”, osnuty jest na kanwie wydarzeń historycznych: bydgoskiej krwawej niedzieli oraz losów Kazimierza Zabłockiego, szanowanego obywatela Chojnic. Główny bohater, żołnierz rezerwy, w obliczu klęski militarnej i odwrotu polskich wojsk desperacko stara się przeciwstawić rozgardiaszowi. Zostaje uwięziony i wykorzystany przez Niemców w celach propagandowych: obwożą go po Pomorzu w klatce jako polską bestię, mordercę volksdeutschów. Powieść Kummera nie jest jednak pamiętnikiem ani zbeletryzowanym reportażem historycznym. Autor, zdaniem Misiornego, wykorzystał jedynie zdarzeniową fakturę faktów, bo interesował go los człowieka sprowadzonego do schematu moralitetu. Andrzej Kijowski w recenzji wydawniczej „Klatki” porównywał utwór Kummera do Louis-Ferdinanda Céline’a „Podróży do kresu nocy”; Tomasz Burek wskazywał na fascynację Hemingwayem (wybrane motywy „Komu bije dzwon”).

[Wydawnictwo Episteme, 2015]