Michotka - użytkownik BiblioNETki

Wybuch pierwszej wojny światowej zakłóca leniwy rytm galicyjskiego sztetla. Żydów elektryzuje wieść o zbliżaniu się Kozaków. Pamięć o pogromie kiszyniowskim sprawia, że decydują się na ucieczkę, choć nie wiedzą zupełnie, dokąd. Droga prowadzi koło karczmy, której właścicielem jest stary Tag; on jedyny uciekać nie zamierza, chociaż wielu próbuje go do tego skłonić. Tak zaczyna się powieść Juliana Stryjkowskiego, której akcja, jak w tragedii antycznej, obejmuje dobę i rozgrywa się w jednym miejscu...

Jan Sobolewski, relacjonując współwięźniom deportację studentów ze Żmudzi, kończy opowieść słowami: „Jeśli zapomnę o nich, Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie.”[1] Nie bez powodu cytat z III cz. „Dziadów” został przywołany w tytule wspomnień Grażyny Lipińskiej, bo książka ta jest nie tylko zapisem osobistych doświadczeń autorki w latach 1939-1956, jest także – a może przede wszystkim – wspomnieniami o ludziach, z którymi w tych latach miała szczęście i... nieszczęście się zetknąć. Uder...

Temat zbrodni i kłamstwa katyńskiego często pojawia się w pisarstwie Włodzimierza Odojewskiego. Znajdziemy go w trylogii podolskiej, w opowiadaniach, jest centralnym motywem minipowieści „Milczący, niepokonani”. Można by zadać pytanie, dlaczego pisarz tak uparcie powraca do tego, co zdarzyło się w r. 1940 i... później, bo przecież zbrodnia dokonana na polskich wojskowych wydawać zaczęła szybko swoje trujące owoce – kłamstwo katyńskie, błazenadę procesu norymberskiego, represje wobec tych, którzy...