Dodany: 04.11.2004
|
Autor: nutkab
Ostatnia powieść jednego z tytanów literatury rosyjskiej i zarazem światowej, powstała w latach 1879-1880, opowiada „dzieje jednej rodziny”, w której [...]*. Tłem jest barwny, panoramiczny obraz XIX-wiecznej Rosji. Ale najważniejsze są w powieści uniwersalne pytania - tzw. przeklęte problemy - stojące zawsze przed człowiekiem, niezależnie od epoki.
Dymitr Karamazow mówi: „A mnie męczy Bóg. Tylko to mnie męczy. A co, jeżeli Go nie ma?”. I tu pojawia się znane już ze „Zbrodni i kary” słynne zdanie: „Jeśli Boga nie ma, to wszystko jest dozwolone”. Tak twierdzi drugi z braci, Iwan Karamazow, symbol zła, wcielenie demonicznego rozumu, autor „Legendy o Wielkim Inkwizytorze” - proroczo ostrzegającej przed totalitaryzmem. I jest jeszcze brat trzeci, Alosza, ucieleśnienie dobra, miłości i harmonii, który przynosi otuchę i nadzieję w zakończeniu powieści.
„Bracia Karamazow” - podsumowanie twórczości pisarza - przedstawiają, jak pisze Paweł Hertz, „podstawowe sprawy ludzkiego istnienia doprowadzone do granic ostatecznego napięcia”. Jednocześnie utwór prezentuje całe mistrzostwo talentu Dostojewskiego: nowatorstwo konstrukcji powieściowej, wnikliwość analizy psychologicznej, głębię w ukazywaniu świadomości ludzkiej, bogactwo problematyki filozoficznej i moralnej. Dzięki tym cechom swego pisarstwa Dostojewski wywarł ogromny wpływ zarówno na literaturę rosyjską, jak światową. A jego powieści skłaniają do refleksji, wzruszają i zachwycają kolejne pokolenia.
[Prószyński i S-ka, 2002]
---
* W miejscu kropeczek znajdowało się nawiązanie do treści książki, fragment ten przedwcześnie zdradza ważny fakt, co, moim zdaniem, przeszkadza później w lekturze. (Przypis mój - nutkab).