Książka: Żołnierze spod Salaminy

Typ recenzji: oficjalna PWN Recenzent: idiom1983 (Krzysztof Gromadzki) Tragedia wojny domowej prześladowała ludzkość od niepamiętnych czasów. 10 stycznia 49 roku p.n.e, po długich wahaniach i rozważeniu wszystkich "za" i "przeciw", Gajusz Juliusz Cezar, wypowiadając słynne słowa: "Kości zostały rzucone", na czele wiernego sobie XIII Legionu, nad którym w dalszym ciągu, wbrew rzymskiemu prawu sprawował wojskowe dowództwo, przekroczył oddzielającą Galię Przedalpejską od Italii graniczną rzekę ...

Traktująca o wojnie domowej książka Cercasa odbiła się szerokim echem w Hiszpanii i - ku ogromnemu zaskoczeniu zarówno wydawcy, jak i samego pisarza - sprzedana została w niewyobrażalnym nakładzie miliona sztuk, a w 2003 r. na jej podstawie nakręcono film. Co zadecydowało o aż takim jej powodzeniu? Sam Cercas zdaje się sugerować, iż po prostu pojawił się w odpowiednim miejscu w odpowiednim czasie: "Aż tu nagle ludzie młodzi chcą czytać o wojnie. Dlaczego? Moim zdaniem kluczem jest transformac...

30 stycznia 1939 roku Rafael Sánchez Mazas, hiszpański pisarz, współtwórca faszystowskiej Falangi, dwukrotnie cudem uniknął śmierci. Po raz pierwszy, gdy jego jedynego spośród pięćdziesiątki jeńców ominęły kule plutonu egzekucyjnego, i powtórnie, kiedy moment później, szukając schronienia w pobliskim lesie, stanął nagle twarzą w twarz z młodym żołnierzem wojsk republikańskich. Przez chwilę przyglądali się sobie w milczeniu, po czym żołnierz opuścił broń, odwrócił się i odszedł. Mazas został ministrem w pierwszym rządzie generała Franco, a człowiek, który darował mu życie, zniknął w mrokach historii.

Ten autentyczny epizod z ostatnich tygodni hiszpańskiej wojny domowej jest punktem wyjścia poruszającej, epickiej opowieści o pojednaniu, o historii zniekształconej przez pamięć i mit.

Narrator "Żołnierzy spod Salaminy" dostrzega w tej zasłyszanej przypadkiem opowieści doskonały temat dla błyskotliwego artykułu. Wkrótce jednak zwykła ciekawość zamienia się w obsesyjną chęć poznania prawdy o wydarzeniach sprzed sześćdziesięciu lat. Tak rozpoczyna się pasjonujące śledztwo, które odsłoni najbardziej bolesne wspomnienia z bratobójczej wojny, ale rzuci także nowe światło na pełną uproszczeń historię.

[WAB, 2005]