Autor: Bobkowski Andrzej

"Antologia dwudziestowiecznego pamfletu polskiego" to wybór tekstów z szeroko pojętej dziedziny krytyki literackiej, publikowanych w latach 1904–2004. Zarówno dobór pamfletów, jak i ich uporządkowanie według kryterium tematycznego stanowią pewną propozycję bliższego przyjrzenia się tej formie krytycznej, która uchodzi za niewyrafinowaną, marginalną, ściśle związaną z sytuacją, w której powstaje i przez to szybko popadającą w zapomnienie. Propozycję tę dopełniają: obszerny wstęp, zawierający rys historyczny i re...

Józef Czapski: "Querido Bob" - Nekyia - Lourdes - Siódma - Pożegnanie - List - Ne tyłach - Pytania dzikich ludzi - Coco de Oro - Punkt równowagi - Spotkanie - Spadek - Z notatek modelarza - Biografia wielkiego Kosmopolaka - Fragmenty z notatnika [Towarzystwo Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu & Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1998]

Paweł Kądziela: Przedmowa I. - Zamiary i osiągnięcia - Keyserling - Groźba urazów - Ikkos i Sotion - Koncert Małcużyńskiego w Paryżu II. - List z Gwatemali - Zachód nareszcie wyzwala - Święta w Gwatemali III. - Po trzęsieniu spodniami - Krzyk chuligana - Powieść meteorologiczna - O Sienkiewiczu - Literatura emigracyjna a Kraj - Pisarze emigracyjni a literatura krajowa IV. - Fragmenty wspomnień - Napowietrzny „tunel”, ale nie Kellermana! - W Chatillon - Dedykacja dla Matki [Bibliotek...

Zostają przyjaciółmi, zanim się spotkają. Aniela Mieczysławska doskonale rozumie styl i temperament epistolarny Bobkowskiego, choć sama jest osobą dyskretną i powściągliwą. W swych listach raczej daje znać o sobie, niż wypowiada siebie, bo list jest dla niej przede wszystkim sposobem podtrzymywania przyjaźni, rozmową z kimś bliskim. Natomiast Bobkowski jest epistolografem radykalnym, dąży do wykorzystania maksimum możliwości, jakie daje list. Czyni dyskurs osobistym, niemal intymnym, bo nawiązać z kimś kontakt to z...

"Czym jest nasze życie? Nawijaniem na kawałek tekturki krótkich kawałków nitki bez możności powiązania ich ze sobą. Gdzie mam szukać metryki urodzenia mojego dziadka? Gdzie odnaleźć ślad babki? Do czego przyczepić cofającą się wstecz myśl? Do niczego – do opowiadań, prawie do legend tego kraju, który wynajął sobie w Europie pokój przechodni i przez dziesięć wieków usiłuje urządzić się w nim z wszelkimi wygodami i ze złudzeniem pokoju z osobnym wejściem, wyczerpując całą swoją energię w kłótniach i walkach z przecho...

Nie od dzisiaj wiemy, że Andrzej Bobkowski był epistolografem radykalnym, dążącym do wykorzystania wszystkich możliwości, jakie daje list. Jego korespondencja z redaktorem "Tygodnika Powszechnego" nie tylko to potwierdza, ale pozwala też zajrzeć za kulisy współpracy Bobkowskiego z krakowskim periodykiem i rekonstruować serdeczną, choć niezwykłą przyjaźń z Jerzym Turowiczem. [Więź, 2013]

Było w Bobkowskim właściwie dwóch pisarzy: ten, który występował publicznie i - poufny epistolograf. Obok Pawła Hostowca należał do już nielicznych przedstawicieli pięknej sztuki pisania listów, która jest tym bardziej sztuką, im mniej chce nią być. Tymon Terlecki [Więź, 2006]

Oszałamiające bogactwo myśli poruszających wyobraźnię, świetna stylistyka, celna argumentacja, nagromadzenie złóż przeżyć, doświadczeń i obserwacji, które by starczyły na dalszych parę tomów prozy, oto wrażenie, jakie zostawiają po sobie jego pośmiertne książki. I żal, że śmierć nie pozwoliła autorowi na wykonanie jego ambitnych zamierzeń, być może pozbawiając nas literackiego nazwiska na miarę nowego Conrada. W każdym razie ukazujące się teraz nieznane dotychczas listy Bobkowskiego zapowiadają drugą – czy może naz...

Andrzej Bobkowski nie uważał się za pisarza, ale za człowieka, który "trochę pisze". Mimo to, przenikliwego widzenia współczesnej cywilizacji, które niejednokrotnie po dziś zaskakuje aktualnością, może mu pozazdrościć niejeden za autora się uznający (i uznawany). Tom "Na tyłach" to pierwsza kompletna prezentacja rozproszonych tekstów tego wybitnego pisarza emigracyjnego, zawierający m.in. nieznane szkice o Keyserlingu, o "Dysku olimpijskim" Parandowskiego, o antykomunistycznym przewrocie w Gwatemali w 1954 roku...

"Notatnik 1947-1960" Andrzeja Bobkowskiego kryje w sobie dziennik do tej pory częściowo nieznany. Prowadzone nieregularnie zapisy obejmują trzynaście lat życia pisarza i tym samym układają się w najdłużej prowadzony przez niego cykl notatek. Sięga on czasów paryskich Bobkowskich, opowiada o ich podróży morskiej do Ameryki Środkowej, a także o intelektualnych przygodach diarysty w Gwatemali, kończy się na okresie jego zmagań ze śmiertelną chorobą. Tekst został odczytany z rękopisu, który zdeponowano w archiwum The P...

- Zmierzch - Alma - Wielki Akwizytor - Ikkos i Sotion - Krzyk chuligana - O Sienkiewiczu - Fragmenty wspomnień - Napowietrzny "Tunel" ale nie Kellermana - Wiosna w Paryżu - Baskijski list - Na drogach Francji - Z dziennika podróży:   Rozstanie   Na Morzu Śródziemnym   Atlantyk   Za Zwrotnikiem   La Guaira   Na Morzu Kaspijskim (sic!)   Panama - Guatemala Nota edytorska [Interim, 1994]

Uprawiany co najmniej od czasów Montaigne'a, esej stał się w XX wieku jednym z najważniejszych gatunków literackich, równie istotnym jak wiersz liryczny, poemat czy powieść. Sięgali po niego także najwybitniejsi pisarze polscy: Witold Gombrowicz, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Jerzy Stempowski. Grunt pod ich dokonania przygotowali twórcy wcześniejszego stulecia, m.in. Aleksander Świętochowski, Wiktor Gomulicki, Zenon Przesmycki (Miriam). Oczywiście korzenie eseju w polszczyźnie sięgają głębiej. Jak głęboko? To z...

Opinie Andrzeja Bobkowskiego o świecie pisane ponad pół wieku temu mają dziś taką samą moc jak dawniej, niektóre zaskakują swoją aktualnością. Szkoda, że ich autor wciąż pozostaje pisarzem znanym tylko niewielkiej grupie miłośników literatury. Koniecznie trzeba go polskim czytelnikom przypomnieć. Z takiego założenia wyszła Joanna Podolska i wybrała z dzienników, opowiadań i listów Bobkowskiego garść jago opinii i refleksji o świecie, literaturze, historii i cywilizacji. Dodała do tego opowieść o jego intensywnym, c...

- „Gdie tak swobodno dyszit czełowiek…” - Uśmiech z góry - Nekyia - Siódma - Pożegnanie - List - Coco de Oro - Punkt równowagi - Spotkanie - Spadek - Zmierzch [Wydawnictwo Literackie, 2008]

Dzienniki Andrzeja Bobkowskiego to książka powszechnie uznawana za jedną z najważniejszych i najlepszych pozycji literatury polskiej XX wieku. Przez wiele lat nie mogły się w Polsce ukazać z powodu komunistycznej cenzury. Pierwsze wydanie książki ukazało się w paryskim Instytucie Literackim. "Tak w Polsce się nie pisze" - te słowa Romana Zimanda (wydanie opatrzone zostało posłowiem tego wybitnego, nieżyjącego już, niestety krytyka) do dziś nie straciły nic ze swej aktualności. [Wydawnictwo Cis, 2010]

Dwadzieścia jeden listów Andrzeja Bobkowskiego stanowi arcyciekawą opowieść o przygodzie spotkania (do którego doszło wkrótce po wojnie w Paryżu) dwóch wybitnych polskich pisarzy, starszego i młodszego, uznanego i początkującego, krajowego i emigracyjnego. Wyjeżdżając do Gwatemali Bobkowski wybrał wolność, a wracającemu do Polski Iwaszkiewiczowi "zapisał w testamencie" Europę. [Biblioteka Więzi, 2009]

Kiedy wybiła godzina wyjazdu, już tak naprawdę, było mi bardzo ciężko. Gdy motorówka ruszyła od brzegu w malutkim porcie Cannes, wydawało mi się, że jestem połączony z tą ukochaną ziemią jakąś okropnie mocną nitką, nawiniętą na serce. Czym bardziej motorówka oddalała się, tym ta nić naprężała się silniej i darła mięsień: płakałem z bólu, wprost fizycznego. Ale rozciągliwość takich nici ma też swoje granice: po kilkuset metrach pękła - pewnie dlatego, że serce wytrzymało. I wtedy łzy wpłynęły z powrotem pod powieki ...

Twórczość nowelistyczna Bobkowskiego wykazuje w największym natężeniu to, co było jego siłą: dar odkrywczego dostrzegania, precyzyjnego, sugestywnego przekazywania dostrzeżeń. Ten podnietliwiec, gwałtownik, niewyparzony język był artystą bardzo świadomym, wymagającym, samokrytycznym. Nakładał wędzidła swojej żywiołowości. Mówił, że "wolność zobowiązuje". I mógłby dodać: zobowiązuje również do dyscypliny. Pisał powoli i długo. Wypracowywał każdą stronę "do ostatecznych granic swoich możliwości". Był pisarzem wiel...