Książki w serii wydawniczej Gdańsk: Historia i współczesność

Budynki i układ przestrzenny zespołu Politechniki Gdańskiej są doskonałym dokumentem przemian architektury w XX wieku. Niezależnie od będącej przedmiotem dyskusji ciągłości lub nieciągłości dziejów uczelni jako instytucji prowadzącej badania naukowe i kształcącej studentów, jej architektura stanowi jednolitą całość. Położony u wylotu malowniczej doliny okolonej zielonymi wzgórzami zespół tworzą obiekty reprezentujące najważniejsze stylistyki architektoniczne ubiegłego stulecia. W 1979 roku po...

Tom studiów autorstwa wybitnej historyk sztuki, poświęconych rozmaitym aspektom architektury wznoszonej w XIX i XX wieku na Pomorzu i Żmudzi, a zwłaszcza w Gdańsku. Małgorzata Omilanowska pisze między innymi o fenomenie późnej defortyfikacji Gdańska w kontekście zmian zachodzących w urbanistyce miast europejskich w XIX wieku, o problemie interpretacji neorenesansu niemieckiego wobec poszukiwań gdańskiej identyfikacji regionalnej i narodowej w dobie przynależności do cesarstwa niemieckiego, o spr...

Jedną z najbardziej udanych imprez obchodów milenium Gdańska była zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Gdańsku wystawa "Koniec i początek. Prywatne kolekcje fotograficzne, Gdańsk 1945–1955". Była to ostatnia chwila, by dotrzeć do prywatnych zbiorów oraz do wspomnień odchodzącego już pokolenia gdańskich pionierów-osiedleńców. Twórcy wystawy, Stefan Figlarowicz i Aniela Śliwka, poświęcili kilka lat na poszukiwanie rozproszonych po świecie i ludziach zbiorów ikonograficznych. Wyłonił się z nich pa...

Książka Katarzyny Rozmarynowskiej to monografia poświęcona gdańskim ogrodom publicznym: promenadom spacerowym, parkom i zieleńcom, niegdyś tętniącym życiem, dziś często zapomnianym i powoli znikającym z krajobrazu miasta. Autorka przedstawia historię prawie czterdziestu miejskich ogrodów – od Błędnika (1708) po modernistyczne zieleńce z lat trzydziestych XX wieku. Czytelnik znajdzie tu również informacje o sposobie zarządzania zielenią miejską i postaciach związanych z miejscowym ruchem ogrodnic...

Historia rozwoju przestrzennego rezydencji położonych na skraju lasu ciągnącego się wzdłuż gdańskiej ulicy Polanki, w których przez kilka stuleci koncentrowało się życie towarzyskie i artystyczne gdańskich elit mieszczańskich. "Granice większości historycznych dworów przy Polankach zostały po wojnie zmienione. Utrzymała się wprawdzie linia regulacyjna ulicy Polanki, ale przebieg granic w sąsiedztwie wzgórz został przesunięty. Parki leśne Dworów I, III i IV przejął Zarząd Lasów Państwowych i...

Książka prezentuje doświadczenia znanego gdańskiego architekta Andrzeja Macura, związane z konserwacją zabytków na Pomorzu oraz Warmii i Mazurach, a także z ochroną dóbr światowego dziedzictwa kultury w Estonii, Macedonii, Egipcie i Algierii. Autor ukazuje, jak kształtował się jego profil zawodowy, oraz przestawia wybrane projekty, omawiając historię obiektów, wyniki badań architektonicznych, przyjęte zasady i metody konserwatorskie, a także polemiki towarzyszące procesowi konserwacji. Prezentac...

Jest to książka o tym, w jaki sposób dzieła sztuki czy – szerzej – wytwory kultury wizualnej brały udział w walce ideowej, ideologicznej, a nawet wprost politycznej w Wolnym Mieście Gdańsku. Z jednej strony walkę tę prowadzono na froncie polsko-niemieckiego sporu o narodową tożsamość, a w konsekwencji państwową przynależność Gdańska, z drugiej – na froncie wewnątrzniemieckiego sporu tradycjonalistów z modernistami. Autora interesują w tym kontekście nie tylko obrazy malarskie czy graficzne, rzeź...

"Westerplatte 1939. Przed szturmem" jak w zatrzymanym kadrze filmowym ukazuje ostatnie godziny pokoju, w których trwają gorączkowe przygotowania do wojny. Już wiadomo, że gdańska bomba wybuchnie, nie wiadomo tylko kiedy – i jakie będą tego skutki. Analiza sił militarnych obrońców i atakujących pozwala dotknąć złożonych problemów Europy powersalskiej oraz drażliwych stosunków polsko-gdańskich i polsko-niemieckich. Historia półwyspu Westerplatte zaś wyjaśnia jego symboliczne znaczenie, utwierdzają...

Historia przemiany maleńkiej wioski nad Strzyżą w jedną z najwspanialszych dzielnic Gdańska, w niemal osobne miasto, spisana przez mieszkańców i miłośników Wrzeszcza. Poznając koszary, browar, osiedla, kościoły, synagogi, lotnisko czy park, obserwujemy zmiany zachodzące w miejskiej przestrzeni i życiu jej mieszkańców. Książkę wzbogacono licznymi rycinami, fotografiami i pocztówkami, dzięki którym lektura staje się prawdziwą wędrówką w czasie i przestrzeni. [słowo/obraz terytoria, 2011]

Książka podejmuje temat odbudowy najcenniejszych zabytków architektonicznych Gdańska po drugiej wojnie światowej. Powojenne dzieje kilkudziesięciu częściowo zniszczonych lub zaledwie uszkodzonych monumentalnych budowli (gotyckich kościołów, ratuszy, średniowiecznych bram miejskich i nowożytnych fortyfikacji) pozostawały dotąd na marginesie zainteresowań badaczy zabytkowej architektury. Wartość tej książki wynika z wszechstronnego wykorzystania dotychczas niepublikowanych dokumentów źródłowych, p...

Pierwsza w polskim piśmiennictwie książka na temat architektury krzyżackiej późnego średniowiecza. Jej autor skupia się przede wszystkim na klasyfikacji trzydziestu ośmiu zamków klasztorów – wznoszonych na terenie Prus w latach 1246-1409 – które były nie tylko centrami władzy komturii, ale także siedzibami konwentu. Książka zawiera również szczegółową analizę ponadregionalnych rezydencji zakonu krzyżackiego: Elbląga, Malborka i Królewca. [słowo/obraz terytoria, 2014]