Książki w serii wydawniczej Karty Historii [PWN]

Niejednoznaczne oblicze polskiego bohaterstwa podczas ii wojny światowej. Stefan Dąmbski, kilkunastoletni żołnierz AK, czerpie satysfakcję z dobrze wykonanej pracy. Jest likwidatorem, człowiekiem przeznaczonym do zadań specjalnych – wykonuje ciche egzekucje volksdeutschów, szybkie likwidacje Ukraińców, „babskie roboty”… Ta opowieść jest rodzajem oczyszczającej spowiedzi, z której wyłania się obraz człowieka pełnego sprzeczności. Dowodzi, że czyny dokonywane w obronie wolności narodu i Ojczy...

Autor i bohater książki, Zbigniew Lubieniecki, jako dziecko, wraz z matką i rodzeństwem zostaje zesłany na Syberię, przeżywa ciężkie lata na wschodzie, a tuż po wojnie trafia na Ziemie Zachodnie koło Szczecina. Rozczarowany nową Polską nieletni jeszcze Lubieniecki podejmuje wówczas samotny bunt przeciwko nowej sowieckiej okupacji. Prywatna wojna na śmierć i życie jest też aktem odwetu za krzywdy całej swojej rodziny. Jest to pierwsza tego typu wspomnieniowa opowieść czasach tuż po wojnie – o...

Dziś wśród starych rupieci znalazłam puszkę kleju do tapet, zrobionego z makaronowych odpadów. Ważyła kilogram! Cudownie! [...] - Ugotujmy gęstą breję - Dima modlitewnie złożył ręce. - Wykluczone - sprzeciwiłam się stanowczo. - Będziemy gotować zupę na stugramowych porcjach. Wówczas kleju starczy na dziesięć dni. - Masz rację, naturalnie - zgodził się markotnie. - Ty zawsze masz rację - dodał mściwie. Jelena Koczyna, "Dziennik czasu blokady" Zaszłam do Achmatowej, mieszka w sutere...

Krwawe oblicza okupacji na wschodnim pograniczu, ucieczki, przesiedlenia i echa Wołynia w relacji katolickiego księdza. Zapis tragicznych wydarzeń od rozpoczęcia wojny do wysiedlenia ludności ukraińskiej w ramach akcji "Wisła". Okrutna rzeczywistość widziana oczami katolickiego księdza, który nie stroni od wyrażania osobistych, nierzadko kontrowersyjnych opinii, krytyki, a także niechęci do jednych i sympatii do innych uczestników wojennego dramatu. Opisuje szykany stosowane wobec społeczeńst...

O polskiej V Dywizji Syberyjskiej wiadomo niewiele. Utworzona we wschodniej Rosji - która w 1918 roku była areną zmagań militarnych bolszewików, wojsk białych, oddziałów czeskich i polskich - zgromadziła 11 tysięcy żołnierzy. Tytułowy ochotnik, Stanisław Bohdanowicz, daje wyjątkowo cenne świadectwo działalności tej formacji. Autor, choć jako szeregowiec nie mógł z bliska obserwować działań dowództwa, przekazał prawdziwy obraz warunków, w jakich powstawała Dywizja. Opowiedział o losach żołnierzy,...

Kompozycja relacji i wspomnień (min. cztery teksty) Polaków przesiedlonych z Kresów Wschodnich na Ziemie Zachodnie. Opowieść dotyczy 2 poł. lat 40. Mówi o tym co zostało w miejscu, które musieli opuścić, o budowaniu nowego życia na zachodzie, o życiu prywatnym i sąsiedzkim, ale i o zachodzących na to strukturach władzy komunistycznej. Wyraźnie zarysowuje się konflikt - przesiedleńcy chcą tworzyć na tych terenach, odbudowywać swój kraj, swoje społeczeństwo, a nowa władza narzuca układ, który nisz...

Książka stanowi zapis wspomnień Ludwiki Zachariasiewicz, kobiety, która podczas wojny była damą do towarzystwa dla Niemców, a później Rosjan. Jej świadectwo dotyczące zarówno walki podziemnej podczas II wojny, jak i czasów tuż po jej zakończeniu, ukazuje niejednoznaczne postawy oraz trudności w odnalezieniu się w nowej Polsce. Wyjątkowa bezpośredniość i szczerość relacji pozwala na odkrycie przed czytelnikami takich aspektów mechanizmów wojennych i totalitarnych, o których mówi się rzadko lub...

Zapis naocznego świadka o rodzeniu się i pierwszych latach komunizmu w Rosji. Autor — z wykształcenia prawnik, z zawodu dziennikarz — w 1933 roku, uznając, że nie może dalej żyć w państwie totalitarnym, postanowił uciec z Rosji bolszewickiej. Wraz z bratem Borysem i synem Jurijem zostali złapani w trakcie próby ucieczki i skazani na wieloletni pobyt w poprawczych obozach pracy. Trafili do największego w tym czasie systemu łagrowego — Kanału Białomorsko-Bałtyckiego. Od samego początku pobytu w ła...

Szlak Leningrad - Berlin w odważnej, pozbawionej autocenzury relacji żołnierza Armii Czerwonej. Opowieść Nikołaja Nikulina, wcielonego do wojska w 1941, który jako jeden z nielicznych sowieckich żołnierzy przeszedł cały szlak bojowy. Został odznaczony za bohaterstwo, jednak jego wspomnienia odzierają frontowe przeżycia z heroizmu, burząc mit wielkiej wojny ojczyźnianej. Nikulin otwarcie przyznaje się do potwornego strachu, opisuje głód, śmierć i okrucieństwo czerwonoarmistów. Demaskuje głup...

Niezwykła strategia przetrwania – wtopienie się w struktury wroga. Wyjątkowe wspomnienie z czasów okupacji. Autor wspomnień, polski Żyd, skrywa się przed swoimi prześladowcami, przywdziewając hitlerowski mundur. Wyposażony w "legalne" dokumenty, w Wiedniu, Paryżu i Berlinie korzysta z hoteli, kartek na żywność, restauracji "nur für Deutsche". W opisie swoich przeżyć daje obraz niemieckiej machiny wojennej widziany "od kuchni". Zapiski czyta się niemal jak powieść, w czym pomagają duża dawka ...

W Wehrmachcie służyło około 500 tys. Polaków. Większość z nich przez resztę życia ukrywała ten fragment swojej historii. Joachim Ceraficki jako jeden z nielicznych zdecydował się o tym opowiedzieć. Wcielony do Wehrmachtu w maju 1942 jako obywatel Rzeszy III kategorii, spędził w niemieckim wojsku niemal trzy lata. Zdezerterował w styczniu 1945. Starał się być dobrym żołnierzem, bo w ten sposób minimalizował ryzyko śmierci. W okopach jego patriotyczna postawa nie miałaby znaczenia – tam najważn...

Trzy kobiety, trzy bolesne doświadczenia końca II wojny światowej. Dzienniki Helene Pluschke i Ursuli Pless-Damm oraz opowieść Esther von Schwerin to świadectwa przemilczanej krzywdy kobiet na tzw. Ziemiach Odzyskanych. W ich relacjach splatają się szokujące obrazy, niejednoznaczne postawy i skrajne emocje. Współczucie miesza się z chęcią odwetu, a świadomość utraty wielopokoleniowego dziedzictwa przeradza się w dążenie do zbudowania nowego życia. Jednak pierwszoplanowa jest nieustanna walk...