Książka: Znaczy Kapitan

Sto lat temu żył sobie w Wilnie pewien chłopiec, który bardzo chciał zostać Indianinem. Do realizacji tego marzenia solidnie się przykładał, hartując swoje ciało i ćwicząc opisywane w książkach indiańskie umiejętności, jednak w pewnym momencie zrozumiał, że rzecz jest niemożliwa do przeprowadzenia. Mógł się nauczyć bezszelestnego poruszania, tropienia zwierzyny, strzelania z łuku i jazdy na dzikim mustangu, jednak jednej rzeczy nie był w stanie zrobić - nie mógł zmienić koloru skóry... Na szc...

Ilu z nas nie marzyło o morskiej przygodzie? Ilu z nas nie poprzestało na lekturze fascynujących, dobrze napisanych opowieści? Jestem niewątpliwie jednym z tych, którzy zatrzymali się na kartach opowieści Borchardta. Nie, nie były to lektury dzieciństwa, nie powracam do nich z nostalgią utraconego świata. Dla mnie to nowość, ale jednocześnie opowieść o tym, czego wyzbywamy się na potęgę - o wzorach osobowości, dzielności i jakże pragmatycznej dyscypliny. Trzydzieści siedem opowieści o Wielki...

Moja przygoda z tą książką zaczęła się dawno, dawno temu, kiedy o morzu i marynarzach miałam takie pojęcie, jakiego nabrać można na podstawie dwutygodniowych wakacji w Gdańsku tudzież lektury całej serii „Tomków” Szklarskiego, w których jedną z pierwszoplanowych postaci był rubaszny i dobroduszny bosman Nowicki. Grzebiąc na chybił trafił po bibliotecznych półkach, natrafiłam na średniej grubości tomik, którego tytuł wyjątkowo mnie zaintrygował. Zdążyłam już wtedy przeczytać parę pozycji zaty...

"Znaczy Kapitan" to 37 opowiadań pióra Karola Olgierda Borchardta, kapitana żeglugi wielkiej, poświęconych pamięci mentora autora, kapitana ż.w. Mamerta Stankiewicza. Sam zresztą tytuł jest ukłonem w stronę tego osobliwego człowieka, znaczącej postaci w kadrze szkoleniowej rodzącej się po 1918 roku polskiej Marynarki Handlowej, który każde bez mała zdanie zaczynał od "znaczy". Borchardt, mimo że, jak sam przyznaje w książce, styl pisania miał w szkole "telegraficzny", podejmuje wyzwanie pisa...

"Był na Lwowie młodszy majtek Czort, rasputin, bestia taka Że sam kręcił kabestanem I to bez handszpaka" ("Morskie opowieści") Ten cytat z jednej z najpopularniejszych szant polskich znają chyba wszyscy sympatycy wielkiej i małej żeglugi. Jeśli jednak nie wiecie, o kim mówi, polecam poszukać odpowiedzi we wspomnieniach Karola Olgierda Borchardta pt. "Znaczy kapitan", w których autor opowiada o tym, jak został marynarzem polskiej floty handlowej, oraz o swojej znajomości z kapitanem że...

"Znaczy Kapitan" to najlepsza i najpopularniejsza książka marynistyczna wydana w Polsce. Zaliczana jest do kanonu literatury polskiej XX wieku. Karol Olgierd Borchardt na kartach swego najważniejszego dzieła jest piewcą i kronikarzem pionierskiej epoki w dziejach naszej floty morskiej. Ukazuje słynnych kapitanów, statki parowe z pierwszej połowy minionego wieku oraz transatlantyki, a także legendarne żaglowce szkolne.


Karol Olgierd Borchardt (1905-1986) urodził się w Moskwie. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Wilnie. Ukończył szkołę Morską w Tczewie. Całe swoje życie służył morzu. Przed wojną pływał m.in. na transatlantykach "Polonia", "Kościuszko" i "Piłsudski". Podczas wojny pełnił służbę na morzu. Po powrocie do kraju w 1949 pracował już tylko na lądzie, pozbawiony decyzją polityczną prawa uprawiania zawodu oficera Marynarki Handlowej. Wykładał w Wyższej Szkole Morskiej, ucząc przyszłych oficerów floty handlowej i rybackiej m.in. astronawigacji, nawigacji, locji, oceanografii i wiedzy okrętowej. Pisał książki o tematyce morskiej, krzewiąc wśród Polaków miłość do morza.

[Bernardinum, 2010]