Książka: Znowu w Brideshead: Bogobojne i bluźniercze wspomnienia kapitana Karola Rydera

[w poniższym tekście zdradzam pewne szczegóły fabularne] "– Tutaj mieszka moja rodzina. Już wtedy, jak gdyby przeczuwając coś złowieszczego, poczułem nagle zimny dreszcz, słysząc słowa, których użył: »Tutaj mieszka moja rodzina«, a nie: »To jest mój dom«"[1]. Kiedy otworzyłem bodaj najsłynniejszą powieść Evelyna Waugha, aby poznać wspomnienia kapitana Karola Rydera, początkowo wszedłem w dobrze sobie znany świat klasycznej prozy, tak eleganckiej, wyważonej, tak bardzo – właśnie! – angi...

"Powrót do Brideshead" to jedna z najsłynniejszych brytyjskich powieści, a Evelyn Waugh to klasyk uznawany ze jednego z najznakomitszych literackich stylistów XX wieku. Choć opisuje świat, którego już nie ma - zniknął bezpowrotnie wraz z wybuchem II wojny światowej - to snuje przede wszystkim ponadczasową opowieść o ludziach wplątanych w wielką machinę losu i dylematy wiary. To historia przesiąknięta tęsknotą za splendorem i beztroską przeszłości: za światem wiejskich posiadłości, wspólnego ucztowania, polowań, balów debiutantek, klubów dla dżentelmenów, debat o filozofii, literaturze i religii. Autorowi nie brakuje jednak ironicznego dystansu, z jakim opisuje swoich bohaterów, ekscentrycznych i pełnych słabości. Wyjątkowo odważna jak na swoje czasy powieść pozostaje aktualna do dziś: Waugh stworzył wyraziste postacie kobiet, które same decydują o swoim życiu, opisał dwuznaczne przyjaźnie między mężczyznami i swoisty trójkąt miłosny, w który uwikłani są bohaterowie.

"Powrót do Brideshead" stanowi zapis szalonej młodości, a także niepokojów przypadających na burzliwe lata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, które dla bohaterów okazały się czasem utraconej niewinności.

To przewrotna, słodko-gorzka opowieść o młodzieńcu, który w latach trzydziestych wyjeżdża do Oksfordu i zakochuje się w ekscentrycznych właścicielach starego domu zwanego Brideshead.

Powieść Waugh oddaje ducha epoki, która zakończyła się gwałtownie wraz z nadejściem mrocznych dni II wojny światowej.


"»Powrót do Brideshead« to prawdziwe literackie arcydzieło".

"Time"


"Barwna i sugestywna powieść opowiadająca zarazem o możliwości głębokich zmian, jak i niezłomności ludzkiego ducha".

"The Times"


"»Powrót do Brideshead« ma ciężar i głębię, które cechują pisarza u szczytu świetności. Tę niezwykle wciągającą historię opowiada, poruszając i ożywiając wyobraźnię czytelników. Ta książka to największe literackie osiągnięcie Waugh".

"The New York Times"


"Niezależnie od tego, co myślimy o bohaterach tej książki, ich świecie i religijności, »Powrót do Brideshead« pozostaje prawdziwą ucztą".

"The Guardian"


[Wydawnictwo Czarne, 2023]