Dodany: 09.11.2012
|
Autor: cuayatl
Zbiór eseistyki Henryka Grynberga, na który składają się następujące teksty:
– Historia polsko–żydowska
– Polska ekskluzywna
– Trójkąt polsko–żydowsko–ukraiński
– Dziedzictwo duchowe
– Przymieszka krwi
– Żyd, który udawał Polaka, który udawał Żyda...
– My, Żydzi z Dobrego
– Obowiązek
– Palestyna, Palestyna…
– Winię Europę
– Nad pięknym, modrym Wannsee
– Imperatyw człowieczeństwa
Od Autora
"Większość niniejszego monologu była w tej lub innej formie publikowana w »Res Publice Nowej« i na jej stronie internetowej, gdzie wywoływała ożywioną dyskusję. Esej zatytułowany »Obowiązek« ukazał się pierwotnie w »Odrze«, a »Przymieszka krwi« i »Dziedzictwo duchowe" wyrosły z recenzji zamieszczonych dosyć dawno w tygodniku »Wprost« i »Gazecie Wyborczej«. Najstarszy jest »Żyd, który udawał Polaka, który udawał Żyda…«, bo wywodzi się z artykułu drukowanego w 1991 w nowojorskim »Okay Ameryka« i późniejszej dyskusji w chicagowskim »To Be«".
Henryk Grynberg w "Monologu polsko-żydowskim" po raz kolejny podejmuje problem Holokaustu. Zbiór eseistyki, na który składają się teksty pochodzące z różnych lat, sięga do współczesnych dziejów totalitaryzmu, jego korzeni i potwornych skutków, takich jak Szoa, i analizuje wydarzenia, które odcisnęły swe piętno na całym XX wieku. Po tragedii 11 września 2001 r. Autor z nowej perspektywy spogląda na współczesny świat polityki i kultury, na jego duchowy klimat, na polityczną hipokryzję i wybiórczą pamięć. W jednym z esejów mówi m.in. o "rozkładzie moralnym poholokaustowej Europy", trwałym i ciągle widocznym, zamazującym obraz współczesności.
"Niektóre szkice są polemiczne, większość z nich drukowała prasa, głównie »Res Publica Nowa«. Część wynikła z konkretnego sporu, inne bywają ogólniejsze. Jedne zmagają się z historią, ale są też takie, które dotyczą współczesności i od szczegółu wychodzą do ogółu".
Marek Radziwon, "Gazeta Wyborcza"
"Pisze Grynberg o wielu sprawach — na przemian drapieżnie i lirycznie, lapidarnie i narracyjnie, w oparciu o dokumenty i w nawiązaniu do własnych przeżyć. Pisze więc: o wykluczaniu kultury żydowskiej z kultury polskiej — wbrew wielowiekowej i oczywistej nierozłączności obu; o wymazywaniu historii żydowskiej z historii Polski i Ukrainy, a także o śmiercionośnym dogadywaniu się różnych nacji ponad Żydami i przeciw nim; o judaizmie jako religii pokoju i radości życia; o powojennych narodzinach dumy z bycia Żydem, a także o konieczności patrzenia na historię z perspektywy ofiar, jedynej perspektywy nadającej wiarygodność głoszeniu tolerancji; o konflikcie izraelsko-palestyńskim i medialnych napaściach na Izrael; o europejskim zamazywaniu dziedzictwa judajskiego, o chrześcijaństwie jako systemie etycznym, który nie zdołał powstrzymać zbrodni, ponieważ powstał na podłożu nienawiści do Żydów jako Obcych, pozwalających wzmocnić europejską i chrześcijańską tożsamość".
Przemysław Czapliński
[Wydawnictwo Czarne, 2012]