Książka: Jeden dzień Iwana Denisowicza

Aleksandra Sołżenicyna znamy głównie za sprawą monumentalnego "Archipelagu GUŁag" - literackiego świadectwa, które otworzyło ludziom oczy na zbrodnie komunistów, zarówno z czasów stalinowskich, jak i z okresu panowania bolszewików. Wielką zasługą rosyjskiego pisarza było bowiem zdemitologizowanie roku 1937. Dzięki Sołżenicynowi świat dowiedział się, że bolszewicy wybici z rozkazu Stalina byli zaledwie kroplą w nieprzebranym morzu ofiar. Już pierwszy utwór późniejszego noblisty, dopuszczony po li...

"Jeden dzień Iwana Denisowicza" jest dla mnie obrazem człowieka, który pogodził się ze swoim ciężkim losem i który wie, że nie wygra z decyzjami władzy. Czytając powieść można się dziwić, że bohater nie buntuje się przeciwko niesprawiedliwemu wyrokowi. Suchow jednak wie, że takich jak on skazanych za domniemane szpiegostwo jest w łagrze wielu. Bunt tu nie ma najmniejszego sensu, ponieważ może prowadzić wyłącznie do pogorszenia swojej sytuacji. Szuchow jest człowiekiem złamanym przez system, ale ...

Tytuł recenzji jest wyrazem mojej opinii o książce - jako różniącej się od "Innego świata", który jest sztandarowym przykładem literatury obozowej. Książka ta może być o tyle niezrozumiała (tzn. jej wymowa), iż w przeciwieństwie do "Innego świata" nie ukazuje wprost upadku ludzkiego. U Herlinga był on wyraźnie ukazany - samobójstwa i inne zachowania autodestrukcyjne, prostytuowanie się, etc. Innymi słowy, nie dało się tegoż upadku przeoczyć w żaden sposób. Czytając "Jeden dzień..." można odnieść...

„Jeden dzień Iwana Denisowicza” kończy się stwierdzeniem, że wszystko jest w porządku: główny bohater żyje, nie zachorował – a była taka możliwość, zapracował na chleb, spotkał uczciwych rodaków, nikogo nie zabił – no, jednym zdaniem – żyje się jak się da, jak potrafimy najlepiej. Tak, to prawda – Iwan Denisowicz przeżył kolejny dzień. I nic dziwnego w tym fakcie by nie było, gdyby nie to, że ów człowiek znajduje się w łagrze. Takie stwierdzenie – wszystko jest w porządku – w kontekście łagr...

"Jeden dzień Iwana Denisowicza" to książka trudna i ciężka, w dzisiejszych czasach może zostać niezrozumiana. Teraz, kiedy dużo ludzi cierpi na nadwagę, z trudem można wyobrazić sobie, że pracujący w łagrach mieli głodową rację żywności i nigdy nie byli syci. Atutem książki jest fakt, iż została napisana bardzo prostym, klarownym językiem, dzięki czemu się ją szybko czyta. Dla mnie była to mała wada: jestem przyzwyczajona do książek pełnych wyrafinowanych opisów, metafor i tym podobnych dział...

Aleksander Sołżenicyn, urodzony 11.12.1918 roku w Kisłowodsku, ukończył Wydział Matematyczno-Fizyczny na uniwersytecie w Rostowie, a także zaocznie studiował w moskiewskim Instytucie Historii Filozofii i Literatury. Od 1941 roku walczył na frontach drugiej wojny światowej. W 1945 roku, kiedy był już kapitanem, został aresztowany. Do 1953 roku siedział w łagrach, następnie, do 1956, na "wiecznym zesłaniu" w Azji Środkowej.

Za specjalną zgodą Chruszczowa "Nowyj Mir" publikuje w 1962 roku powieść Sołżenicyna "Jeden dzień Iwana Denisowicza", co stało się światową sensacją zarówno literacką, jak i polityczną. W Polsce nieomal natychmiast tygodnik "Polityka" drukuje powieść w odcinkach i tu można by postawić kropkę, jeśli chodzi o oficjalne losy "Iwana Denisowicza" w naszym kraju. W 1981 roku książka ukazuje się w powielaczowym wydaniu Niezależnej Oficyny Wydawniczej "Nowa" i dopiero teraz możemy przeczytać ją w normalnej edycji.

["Iskry", Warszawa 1989]

Książka jest dziełem, które przedstawia jeden dzień w sowieckim łagrze. Wszystko opisane jest prostym i zrozumiałym językiem w taki sposób, iż uważam, że ta pozycja mogłaby bez problemu stać się lekturą szkolną.