Książka: Batalista

"Batalista" – bardziej niż powieść jest to traktat o wojnie, człowieku, świecie i popełnianych w nim okrucieństwach. Jest to też książka kreśląca przejmujące portrety psychologiczne dwojga bohaterów. Były reporter wojenny zamyka się w stojącej na uboczu wieży, na której ścianach maluje wielki obraz, próbując na nim uchwycić przyczyny i istotę wojny; odwiedza go człowiek, któremu zdjęcie zrobione na wojnie przez głównego bohatera zniszczyło życie. Człowiek ów planuje się zemścić. Wokół tego faktu...

Dlaczego piszemy? Dlaczego przy pomocy czegoś tak ulotnego, jak słowa, usiłujemy uchwycić istniejącą rzeczywistość, przekształcić ją, bądź wykreować własną? Dlaczego fotografujemy, malujemy, komponujemy? Czy chęć zostawienia po sobie śladu jest naprawdę aż tak ważna? Ślady zostawiły po sobie nawet dinozaury, i to tak trwałe, że teraz, po 100 milionach lat, analizujemy je i podziwiamy. A przecież dinozaury, które je zostawiły, wcale się o to nie starały. Co więcej – z takiego śladu nie wynika nic...

Stary, zmęczony życiem i obserwowanymi koszmarnymi obrazami, chory na niezidentyfikowaną chorobę, niespełniony malarz, któremu zabrakło talentu, ceniony kiedyś reporter wojenny, kupuje walącą się wieżę i na jej ścianach maluje wielką panoramę bitewną. Kiedy dzieło jest w połowie gotowe, w wieży malarza pojawia się niespodziewany gość, chorwacki mechanik, kiedyś żołnierz, któremu tytułowy batalista zrobił zdjęcie podczas wojny w byłej Jugosławii. Zdjęcie to przyniosło autorowi uznanie, nagrody...

Słynny niegdyś fotograf maluje na ścianie wieży ogromną panoramę bitwy, która odbyła się w nieokreślonym czasie. W tej pracy prześladuje go obraz wynurzającej się z przeszłości twarzy, twarzy kogoś, kto pragnie wyrównać krwawy dług, i cień kobiety, która zniknęła dziesięć lat temu.

Wokół tych trzech postaci Arturo Pérez-Reverte stworzył najbardziej intensywną i niepokojącą ze swych powieści.

[Wydawnictwo Muza, 2007]

Usłyszałam kiedyś pewne zdanie, fotografia stała się prawdziwsza od rzeczywistości. Mówię je komuś dalej, fotografia stała się prawdziwsza od rzeczywistości. To prawda, mówi ktoś, przeczytaj "Batalistę". Spoglądam na okładkę, nie lubię takich. Zdjęcie i dużo szczegółów, wolę proste okładki. Symboliczne ilustracje albo sam tytuł na jednolitej fakturze. Z podejrzliwością otwieram książkę, przerzucam strony, wracając do początku od czasu do czasu, zerkam na mężczyznę i na jego cień, spoglądam na je...