Książka: Pokuta

[Recenzja zawiera odwołania do elementów fabuły] Rzeczywistość złożona jest z miliardów małych światów. Każdy z nas nosi jakiś w sobie, a gdy wszystkie poskładać razem, to tworzą barwną mozaikę. W taki właśnie sposób przedstawia wydarzenia McEwan w „Pokucie” – kilka punktów widzenia poszczególnych postaci dopełnia całości. Briony jest dziewczynką o nieprzeciętnej wyobraźni, marzącą o karierze pisarskiej i próbującą swych sił w gronie rodzinnym. Na jej życiu zaważy jeden dzień. Jako mimow...

Ian McEwan urodził się w tym samym 1948 roku, kiedy w odbudowującym się dopiero z wojennych zniszczeń, niedawno jeszcze bombardowanym Londynie rozegrano pierwsze po drugiej wojnie światowej letnie Igrzyska Olimpijskie, George Orwell pisał "Rok 1984", w Polsce powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, a na Bliskim Wschodzie proklamowano niepodległe Państwo Izrael. Podobnie jak Julian Barnes (ur. 1946), Salman Rushdie (ur. 1947) czy Martin Amis (ur. 1949), McEwan należy do generacji wybitnych...

W czytanym przeze mnie ongi wywiadzie z prof. Magdaleną Środą, filozofka wyłuszczała kulisy wydarzenia, które stało się detonatorem jej decyzji o zostaniu feministką. Otóż w pamiętnym roku 1980 zauważyła na ogrodzeniu stoczni rozwieszony transparent „Kobiety, wracajcie do domu, my tu walczymy o Polskę!” Bardzo ją oburzyło to odesłanie do garów, wykluczenie kobiet z działań opozycyjnych (do tego stopnia, że zapomniała o Annie Walentynowicz czy Henryce Krzywonos) i postanowiła poświęcić się bojom ...

Wzięłam się za czytanie "Pokuty" po obejrzeniu filmu o tym samym tytule. Książka w samej rzeczy jest ciekawa, jednakże męczyły mnie zbyt obszerne opisy rozmyślań, wspomnień, domysłów i całej akcji. Tym bardziej leniwym zdecydowanie bardziej radzę obejrzenie filmu niż brnięcie przez zbyt długie opisy. Briony - marzycielska trzynastolatka - błędnie interpretuje uczucie rodzące się między jej starszą siostrą a młodym Robbiem. Obserwując pewne zdarzenie między dwojgiem zakochanych, zauważa w chło...

Uwaga! Jeżeli nie czytałeś "Pokuty" i nie chcesz znać zakończenia powieści, wstrzymaj się z lekturą mojej recenzji, ponieważ zdradzam częściowo zakończenie książki. O tym, że sztuka może, a nawet powinna stać się sumieniem człowieka współczesnego, pisało już wielu wybitnych twórców, z Oscarem Wildem („Portret Doriana Graya”) na czele. Ian McEwan w swojej powieści „Pokuta” wykorzystuje ów motyw jako pretekst do nakreślenia dramatycznych losów trójki bohaterów – Cecilii Tallis, Robbiego Turn...

Pokuta (od greckiego metanoia: zmiana myślenia) oznacza dosłownie proces zmiany myślenia, w wyniku którego człowiek odwraca się od grzechu i wraca do Boga. Jednak obecnie słowo pokuta jest rozumiane trochę inaczej, zwłaszcza w potocznym znaczeniu. Cóż więc mamy na myśli mówiąc "musisz to odpokutować"? Czy oznacza to poniesienie kary? Czy bardziej naprawienie zła i zadośćuczynienie skrzywdzonej osobie? A może przeżywanie wewnętrznego smutku i cierpienia? McEwan opisuje, jak niefortunny splot wyda...

"Pokuta" Iana McEwana nie jest książką łatwą. Prowokuje do myślenia, wymaga od czytelnika skupienia, a jednocześnie pobudza do refleksji. Główną bohaterkę - Briony - poznajemy w trzech odsłonach. W każdej z nich wydaje się tak samo wiarygodna. Autor mistrzowsko wprowadza nas w świat uczuć zarówno zarozumiałej dziewczynki, młodej kobiety, jak i nobliwej staruszki. Pierwsza część książki to rok 1935. 13-letnia Briony żyje w świecie swoich fantazji i urojeń. Wychowywana przez matkę, nieustann...

Wszyscy zachwalają tę książkę, a ja się przy niej najzwyczajniej w świecie zmęczyłam. Postaram się kiedyś do niej wrócić i odkryć to, co innych zachwyca, a co mi umknęło.

Czytelniczy rok 2003 zakończyłam lekturą „Pokuty” Iana McEwana i muszę przyznać, że trafiłam na kawał rewelacyjnej literatury - jest to jedna z tych nielicznych książek, w których podoba mi się absolutnie wszystko: fabuła, prowadzenie i rozwój wątków, psychologiczny rys postaci czy w końcu warstwa językowa. Akcja powieści jest podzielona na cztery części i rozpoczyna się w 1935 a kończy w 1999 roku. Główną bohaterką jest Briony Tallis, która w momencie rozpoczęcia powieści jest beztroską trzy...

Ian McEwan (ur. 1948) jest jednym z najwybitniejszych współczesnych pisarzy brytyjskich i laureatem wielu nagród literackich. Jego dorobek obejmuje scenariusze filmowe, zbiory opowiadań i szereg powieści, tłumaczonych na kilkanaście języków. W Polsce ukazały się m.in. opowiadania "Pierwsza miłość, ostatnie posługi" (1975) oraz powieści "Betonowy ogród" (1978), "Dziecko w czasie" (1987), "Niewinni" (1994), "Przetrzymać tę miłość" (1997), "Amsterdam" (1998), "Pokuta" (2001) i "Sobota" (2005). Wielokrotnie nominowany do Booker Prize, najbardziej prestiżowej brytyjskiej nagrody literackiej, McEwan otrzymał ją za powieść "Amsterdam". Inna książka – "Dziecko w czasie" – zdobyła Whitbread Prize i Prix Fémina Etranger. "Pokuta", uznana przez krytyków za jego najwybitniejsze dzieło, laureat aż trzech znaczących nagród (w tym National Book Critics' Circle Fiction Award) święciła triumfy na europejskich i amerykańskich listach bestsellerów. Na kanwie "Niewinnych" i "Pokuty" powstały głośne filmy. W 2007 McEwan został wyróżniony Common Wealth Award w dziedzinie literatury.

www.ianmcewan.com


"Popełniona została zbrodnia. Ale byli również kochankowie. Myślałam o kochankach i szczęśliwym zwieńczeniu ich losów przez całą długą noc. Uświadamiam sobie, że od napisania mojej sztuki nie przybyłam wcale tak długiej drogi. Zrobiłam raczej długą dygresję i wróciłam na miejsce, od którego zaczęłam. Dopiero w ostatniej wersji moi kochankowie kończą dobrze, stojąc razem na chodniku w południowym Londynie, gdy od nich odchodzę. Któż chciałby uwierzyć, że już nigdy się nie spotkali, że ich miłość nigdy nie została spełniona? Któż chciałby w to uwierzyć, z wyjątkiem zwolenników najbardziej czarnego realizmu? Nie mogłam im tego zrobić.
Robbie i Cecilia, wciąż żywi, wciąż zakochani, siedzący obok siebie w bibliotece, oglądający z uśmiechem »Przypadki Arabelli«".


Powieść o wielowarstwowej fabule poruszająca tematy miłości, wojny, grzechu i odkupienia. Kawał wyśmienitej prozy przez wielu krytyków uznany za arcydzieło, odkrywający meandry ludzkiej świadomości.

W pewien upalny ranek 1935 roku trzynastoletnia Briony Tallis jest przypadkowym świadkiem sceny miłosnej pomiędzy młodym Robbiem a swoją starszą siostrą Cecilią. Wyobraźnia dziewczynki podsuwa jej różne interpretacje tego wydarzenia, co prowadzi do tragedii. Następuje rozpad rodziny, a niewinny człowiek trafia do więzienia. Wybucha II wojna światowa, Briony zostaje pielęgniarką, stawia pierwsze kroki jako pisarka. Zdaje sobie sprawę z wyrządzonego przez siebie zła. Pisarstwo staje się jej pokutą, a kolejne wersje pisanej opowieści coraz bardziej przybliżają ją do prawdy owych kilku upalnych dni. Ale czy w tym wypadku pokuta może oznaczać odkupienie?


"Najlepsza powieść, jaką kiedykolwiek napisał".
"Observer"

"Czytając książkę czujesz, że wydarzy się coś strasznego, i nie mylisz się".
"The Times"

[Albatros A. Kuryłowicz, 2008]