Książka: Rzeczy

Wielka szkoda, że ten francuski pisarz jest tak mało znany w Polsce. Z tego co wiem, wyszły tylko trzy jego powieści, a myślę, że zasługuje na pełne wydanie swoich dzieł. „Rzeczy” były jego debiutem, uhonorowanym nagrodą Prix Renaudot. To niewielkich rozmiarów książeczka (raptem 110 stron), a więcej w niej treści niż w niejednym wielotomowym wodolejstwie. To rzecz o Jerôme'ie i Sylwii – młodych ludziach, którzy pełni entuzjazmu zaczynają żyć: rzucają studia, wynajmują mieszkanie, znajduj...

Kiedy byłem dzieciakiem, czasem próbowałem wymóc na moich rodzicach, aby coś mi kupili. Była to oczywiście rzecz absolutnie mi niezbędna, niepomiernie wspaniała, a pragnienie jej posiadania stanowiło przecież samo w sobie nieodparte uzasadnienie. Ojciec, z właściwym sobie poczuciem humoru, kwitował me żądania: „Jak będziesz dorosły, pójdziesz do pracy i sobie kupisz”. Frustrowało mnie to bardzo – i słusznie, gdyż w znakomitej większości przypadków po paru tygodniach, a czasem nawet dniach nie pa...

Tytuł tej minipowieści brzmi "Rzeczy" i rzeczywiście, książeczka jest głównie o nich. Nie są to jednak rzeczy w rozumieniu Chwina, nie w sensie atencji dla szczegółów. To są rzeczy, które ktoś pragnie mieć, posiąść, nimi władać, żeby się nimi napawać i żeby je wykorzystywać - do zdobywania kolejnych rzeczy. Rzeczy dla rzeczy, posiadanie dla posiadania, jak sztuka dla sztuki. Bohaterowie powiastki to para młodych ludzi: Sylwia i Jérôme. Są już "na swoim", a jedynym celem ich życia jest dorab...

Bohaterowie Pereca - Sylvie i Jerôme, niedoszli absolwenci uniwersytetu, najpierw ankieterzy agencji reklamowych, później ich właściciele, wydziedziczeni z tradycji, odcięci od przeszłości i pozostawieni samym sobie - nadaremnie szukają dostępu do upragnionego świata dobrobytu. Nie mogąc żyć życiem "prawdziwym" (lepszym, pełniejszym, bogatszym etc.), postanawiają (nieomal mimowolnie) żyć życiem na niby. Żyją "tak jakby" byli bogaci, "tak jakby" mogli się ubierać w najlepszych sklepach, "tak jakby" umieli korzystać z przyjemności, "tak jakby" naprawdę kochali życie, "tak jakby" ich egzystencja naprawdę była sztuką.


"»Rzeczy« zostały pomyślane jako odyseja typowych przedstawicieli pokolenia, które wchodziło w dorosłość w latach sześćdziesiątych XX wieku, jako opowieść o straconej generacji, której przypadł w udziale trefny los".

Grzegorz Jankowicz


"Pieniądz wznosił się między nimi jak przegroda. Jak mur, jak rodzaj buforu, o który wciąż się obijali. To było coś gorszego od nędzy: ciągłe braki, liczenie się z groszem, ciułanie. Żyli w zamkniętym świecie swego zamkniętego życia, bez przyszłości, bez widoków, prócz nierealnych cudów, niemądrych, bzdurnych mrzonek. Dusili się. Czuli, że idą pod wodę".

fragment książki


Georges Perec (1936-1982), jeden z najwybitniejszych francuskich pisarzy drugiej połowy XX wieku, którego znaczenie i popularność wciąż rosną. Związawszy się z eksperymentalną grupą literacką OuLiPo, podporządkowywał swoją nasyconą autobiografizmem twórczość przeróżnym formalnym ograniczeniom i formułom. Powieść "Rzeczy" (1965) przyniosła mu europejski rozgłos. Potem nastąpiły, m.in., "Człowiek, który śpi" (1967), "Zniknięcie" (1969), "W albo wspomnienia z dzieciństwa" (1975), czy encyklopedyczna powieść "Życie instrukcja obsługi" (1978). Autor utworów scenicznych i esejów.


[Wydawnictwo Lokator, 2014]

Przeciętny młody człowiek, który coś studiuje, (...) mając jakieś dwadzieścia pięć lat stwierdza, że jest goły jak święty turecki, aczkolwiek potencjalnie – dzięki swojej wiedzy – jest już posiadaczem sum większych, niż mógłby zamarzyć. To znaczy, wie z całą pewnością, że nadejdzie dzień, kiedy będzie mieć piękne mieszkanie, willę na lato, samochód, "hi-fi". Tak się jednak składa, że te wspaniałe nadzieje dają na siebie czekać; należą one z natury rzeczy do owego długofalowego procesu, z którym ...