Książka: Jak wytresować lorda: O elitarnych szkołach z internatem

Czy pamiętacie scenę, której świadkiem jest Jane Eyre w drugim dniu pobytu w szkole w Lowood? Helena Burns, doskonale odpowiadająca na lekcji, zostaje przez nauczycielkę złajana za niedostateczną higienę. Zamiast choćby spróbować się wytłumaczyć brakiem możliwości umycia się – bo w nieogrzewanym budynku zamarzła woda w dzbankach – dziewczyna z pokorą wędruje do składzika, skąd przynosi rózgi, i z kamienną twarzą stoi, póki nauczycielka nie skończy chłosty. A może, jeśli wolicie literaturę ba...

Od paru miesięcy książka Alexa Rentona pojawia się w magazynach literackich, audycjach radiowych, nawet w telewizji – w dodatku w programie śniadaniowym; ukazanie się reportażu o brytyjskich szkołach z internatem było szeroko komentowane, co zdaje się zadziwiające, bo w Polsce to zjawisko prawie nie istnieje, a już na pewno nie na takich zasadach, jak w Wielkiej Brytanii. Prawdopodobnie najbardziej kojarzoną szkołą z internatem pozostaje Hogwart, do którego uczęszczał Harry Potter, jednak Renton...

Na jakie krzywdy brytyjski rodzic jest w stanie skazać dziecko, żeby mogło zrobić karierę?

Gdy Alex Renton opublikował w "Observerze" artykuł o tym, jak był krzywdzony w swojej szkole z internatem, otrzymał setki listów z podobnymi historiami. Stały się one punktem wyjścia do książki, która jest jednocześnie reportażem, autobiografią i publicystyką.

Prywatne szkoły, w których czesne wynosi kilkadziesiąt tysięcy funtów rocznie, to dla Brytyjczyków ważny symbol przynależności do elity, a dla reszty świata - bajkowa rzeczywistość rodem z "Harry’ego Pottera".

Tymczasem Renton odsłania zupełnie inne oblicze szkół z internatem. Pisze o sadyzmie nauczycieli, wyrachowaniu dyrektorów, panującej w tych placówkach zmowie milczenia na temat działalności pedofilów. O tym, jak kilku i kilkunastoletnie dzieci molestowane seksualnie przez opiekunów były dotkliwie karane za jakiekolwiek próby ujawnienia procederu. I o smutnej przyczynie legendarnej angielskiej "flegmy", czyli narzucanej przez wieki brytyjskim elitom kulturze trzymania fasonu bez względu na wszystko. Ale w tej historii najbardziej zdumiewające jest, dlaczego brytyjscy rodzice, którzy sami przeszli przez piekło szkół z internatem, posyłają do nich własne dzieci.


Alex Renton - ur. 1961, brytyjski dziennikarz. Pracuje m.in. dla takich pism, jak "Independent", "Guardian", "Observer", "Times", "Daily Mail", "Prospect Magazine" czy "Newsweek", a także dla radia i telewizji. Specjalizuje się w reportażu, dziennikarstwie społecznym i śledczym. Wielokrotnie nagradzany za swoje teksty.


[Wydawnictwo Prószyński i S-ka, 2020]