Dodany: 06.08.2023
|
Autor: Rosco
"Książka »Jak system równomiernie temperowany popsuł harmonię« to popularyzatorski, wielostronny i bardzo pożyteczny wykład prowadzący czytelnika (przede wszystkim muzyka, lecz i muzykologa - historyka muzyki, akustyka, czy stroiciela, a także czytelnika-humanistę) przez złożone zagadnienia natury dźwięku, harmonii, matematycznych i fizycznych podstaw określania ich wysokości, stosunków między nimi".
Fragment Wstępu Macieja Kazińskiego
Seria "3/2" pod redakcją Tomasza Wierzbowskiego prezentuje wszystko to, na co - podobnie jak w przypadku prawdziwie czystej kwinty - nie ma miejsca w naszym codziennym sposobie myślenia o muzyce i sztuce: co zostało zapomniane, wymazane bądź wyparte. Za ojca teorii dźwięków muzycznych uważany jest Pitagoras, który zauważył, że niektóre pary dźwięków zagrane jednocześnie brzmią zgodnie, a inne nie. Za pomocą monochordu ustalił, że wzajemne stosunki wysokości dźwięków tworzących konsonans wyrażają się w prostych liczbach. Interwał kwinty, wyróżniający się spośród innych najstabilniejszym współbrzmieniem, tworzyły w jego systemie dźwięki o wzajemnym stosunku częstotliwości 3:2. Ten "mocny" interwał musiał stać się podstawą każdego systemu muzycznego. Jednak jego akustycznie czysta forma, jaką zalecał Pitagoras, nie znalazła miejsca w muzyce europejskiej, dążącej do kompleksowości i kochającej doskonałą symetrię klawiatury fortepianu. Został więc odarty z części swego brzmienia i posłużył do stworzenia skali dźwiękowej w takim kształcie, jaki dziś znamy.
Autor pierwszej książki w serii, zatytułowanej "Jak system równomiernie temperowany popsuł harmonię (i dlaczego powinno cię to obchodzić)", Ross W. Duffin opowiada o negatywnych dla harmonii konsekwencjach powszechnego przyjęcia tego systemu strojenia w muzyce zachodniej, natomiast Stuart Isacoff w książce "Temperacja. Jak muzyka stała się polem bitwy wielkich umysłów zachodniej cywilizacji" nakreśla obraz kontrowersji, jakie na przestrzeni wieków towarzyszyły dyskusjom o wprowadzeniu takiego stroju. Dotychczasowym celem serii "3/2" jest zachęcenie czytelników nie do spojrzenia wstecz na minione dzieje poszukiwania idealnego stroju muzycznego, lecz raczej - na tyle, na ile to możliwe - do wyprawienia się w podróż wehikułem czasu: przyjęcia perspektywy ludzi, którzy nie dysponowali naszą dzisiejszą wiedzą.
[Wydawnictwo Instytutu Grotowskiego, 2016]