Dodany: 08.03.2020
|
Autor: Marylek
Czy nauka jest wroga kobietom i kobiecości? A może jest ich sojusznikiem? W książce "Kto się boi Karola Darwina? Feminizm wobec teorii ewolucji" Griet Vandermassen - konfrontując ze sobą dorobek współczesnego ewolucjonizmu i prace teoretyczek feminizmu - pokazuje, że nauki biologiczne, a zwłaszcza psychologia ewolucyjna, mogą stać się najlepszym sojusznikiem feminizmu.
Relacje między feminizmem i nauką - a naukami biologicznymi w szczególności - były zawsze napięte, o ile wręcz nie wrogie. Większość feministek ma skłonność do tego, by nie wierzyć w nic, co mówią naukowcy, z góry zakładają bowiem, że nauka to "wymysł białych heteroseksualnych mężczyzn" i kolejne narzędzie opresji kobiet. Czy jednak istotnie tak jest, czy naprawdę nauka jest wroga kobietom i kobiecości? A może jednak raczej jest ich sojusznikiem? W książce "Kto się boi Karola Darwina? Feminizm wobec teorii ewolucji" Griet Vandermassen - konfrontując ze sobą dorobek współczesnego ewolucjonizmu i prace teoretyczek feminizmu - pokazuje, że w rzeczywistości nauki biologiczne, a zwłaszcza psychologia ewolucyjna (do której radykalne feministki żywią szczególną animozję), mogą stać się najlepszym sojusznikiem feminizmu, przy czym z takiego sojuszu korzyści mogą odnieść obie strony. Feminizm bowiem, jak pokazuje Vandermassen, jedynie w naukowej prawdzie o człowieku może znaleźć sensowne uzasadnienie swojego programu, a z kolei nauka, otwierając się na racjonalny feminizm, zyskuje cenną perspektywę badawczą, czyli może lepiej realizować swój podstawowy cel, jakim jest poszukiwanie prawdziwych odpowiedzi na pytania o naturę świata.
"Vandermassen ukazuje siłę i elegancję darwinowskich wyjaśnień natury i skali różnic płciowych, otwierając w ten sposób zupełnie nową perspektywę przed myślą feministyczną".
Elizabeth Grosz, Jean Fox O'Barr Women's Studies Professor, Duke University
"Świetnie napisana książka Griet Vandermassen powinna zaciekawić - i zainspirować - nie tylko feministki, ale wszystkich, którym leży na sercu dobro nauki – rzetelność jej metod, obiektywizm, a także jej historia i miejsce w społeczeństwie".
Helena Cronin, Centre for Philosophy of Natural and Social Science, London School of Economics
"Ta książka budzi nadzieję, że jest szansa na wyzwolenie się z irracjonalnej wrogości feminizmu do biologów ewolucyjnych".
"Biologist"
"Griet Vandermassen przedstawia najpełniejszą chyba relację ze 150 lat marginalizacji, nieporozumień, podejrzliwości i straconych możliwości, jak można podsumować dotychczasowe relacje między biologią a feminizmem. Mam wielką nadzieję, że spełni ona dwojaki cel - uświadomi psychologom ewolucyjnym, jak wiele zawdzięczają odrzuceniu męskocentrycznej perspektywy, i uświadomi teoretyczkom feminizmu, jak wiele mogą zyskać, włączając ewolucyjną (czyli naukową) wiedzę do swojego myślenia o kondycji kobiet i naturze człowieka".
Sarah Blaffer Hrdy, autorka "Mother Nature: A History of Mothers, Infants, and Natural Selection" (1999) oraz "Kobiety, której nigdy nie było" (1981/2003)
"Ta książka powinna stać się przedmiotem poważnej dyskusji i wśród biologów ewolucyjnych, i na wydziałach gender studies".
"Sex Roles: A Journal of Research"
GRIET VANDERMASSEN jest filozofką z wykształcenia. Doktorat obroniła na Uniwersytecie w Gandawie, gdzie obecnie pracuje (na Wydziale Sztuk i Filozofii). Przez wiele lat interesowała się historią myśli ewolucyjnej zwłaszcza problematyką różnic płciowych i rozbieżnościami między feministycznym a naukowym ich rozumieniem, a obecnie zajmuje się ewolucyjnym podejściem do przemocy seksualnej. Poza "Kto się boi Karola Darwina?" (wydane również w przekładzie na angielski w Stanach Zjednoczonych) opublikowała "In Darwins woorden. Leven, werk en denken van Charles Darwin" oraz liczne artykuły.
[Wydawnictwo CiS, 2018]