Dodany: 26.02.2020
|
Autor: Marylek
Federico García Lorca był znakomitym dramaturgiem, wybitnym pianistą, sprawnym rysownikiem, ale przede wszystkim charyzmatycznym poetą, wzbudzającym podziw innych twórców. Leonard Cohen nie tylko upamiętnił go w piosence "Take This Waltz", lecz także nadał imię Lorca swojej córce.
Zachwyt nad twórczością poety miesza się często z fascynacją jego życiem: przyjaźniami z Salvadorem Dalim, Luisem Buñuelem, Pablo Nerudą, działalnością społeczną, związkami z hiszpańskim folklorem, porywającą osobowością czy wreszcie tragiczną śmiercią, która dla wielu stała się symbolicznym końcem wolności w Hiszpanii – Lorca został rozstrzelany tuż po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej, a zwycięski reżim generała Franco przez lata zacierał informacje na temat tej zbrodni.
Tom z serii Biblioteka Narodowa to najobszerniejszy dotąd wybór wierszy Lorki w języku polskim; ukazują się one w znakomitych znanych wcześniej przekładach, uzupełnionych na potrzeby tego wydania przez poetę i tłumacza Marcina Kurka. Po raz pierwszy w Polsce w jednej publikacji znalazł się tu przekład całości książki "Poeta w Nowym Jorku", pierwsze tłumaczenie próz poetyckich i wykładu o duende.
"Duende... Gdzie jest duende? Przez pusty łuk wdziera się wiatr rozumu, który ponad głowami umarłych wieje uparcie w poszukiwaniu nowych pejzaży i nieznanych akcentów; wiatr o zapachu dziecięcej śliny, zgniecionej trawy i welonu meduzy, głosząc niekończący się chrzest nowo stworzonych rzeczy".
Federico García Lorca, "Teoria i zasada działania duende", przeł. Marcin Kurek
"Dopiero kiedy przeczytałem – choć w tłumaczeniu – wiersze Lorki, zrozumiałem, że jest w nich pewien głos. Nie chodzi o to, że kopiowałem Lorkę; nie ośmieliłbym się. Ale to on dał mi pozwolenie, bym znalazł głos, bym go odszukał, a więc odszukał siebie, siebie niepewnego, siebie walczącego o byt. Z wiekiem zrozumiałem, że za tym głosem idą również wskazówki. Jakie wskazówki? Takie, by nigdy nie skarżyć się od niechcenia. A jeśli chcesz wyrazić wielką, nieuniknioną klęskę, która czeka nas wszystkich, musisz to zrobić, zachowując godność i piękno".
Leonard Cohen
"C’est un génie!"
Artur Rubinstein
Federico García Lorca (1898–1936) – legendarny hiszpański poeta i dramatopisarz, artysta wszechstronny (m.in. muzyk, rysownik, aktor). Urodził się i wychował w Andaluzji. W 1919 roku przeniósł się do Madrytu, gdzie zamieszkał w Residencia de Estudiantes, ośrodku skupiającym hiszpańską awangardę literacką i artystyczną. Debiutował w 1921 roku, ale to jego drugi tom, "Canciones" (1927), został szerzej zauważony. Sławę przyniosły mu "Romance cygańskie" (1928), a następnie utwory surrealistyczne powstałe podczas pobytu twórcy w Stanach Zjednoczonych i na Kubie (1929–1930), w tym wydana pośmiertnie książka "Poeta w Nowym Jorku" (1940). Odnosił sukcesy jako autor sztuk, zarówno fars, jak i tragedii. Do najważniejszych jego dramatów należą: "Krwawe gody" (1933), "Yerma" (1934) i "Dom Bernardy Alba" (1936). Był współtwórcą teatru La Barraca, sam również reżyserował i występował na scenie. Zginął rozstrzelany przez nacjonalistyczną bojówkę na początku hiszpańskiej wojny domowej.
[Ossolineum, 2019]