Dodany: 07.05.2006
|
Autor: 3o4u
Oto książka zarazem skromna i ambitna.
Skromna, ponieważ zamierza tylko zapełnić lukę odczuwaną przez wiele osób i odpowiedzieć na prostą i powszechną potrzebę. Często i w różnych okolicznościach proszono mnie, bym wskazał jakąś zwartą i skrótową historię Portugalii, książkę, której lektura nie zajęłaby dużo czasu i dała panoramiczny obraz historycznej ewolucji narodu portugalskiego. Książkę, która nie zawierałaby niczego ponad zagadnienia podstawowe, nie zniżając się jednakże do poziomu prezentowanego przez opracowania szkolne. (...) Tę właśnie nieistniejącą książkę postanowiłem napisać.
Jest to praca ambitna, ponieważ nie sądzę, by konieczna prostota mogła zostać osiągnięta na drodze sprowadzenia wszystkiego do jednego wątku. (...)
Przynajmniej te cztery wymiary – polityczny, ekonomiczny, społeczny i kulturalny – muszą zostać wzięte pod uwagę, nawet jeśli opracowanie nasze ma pozostać jak najbardziej skrótowe. Ale (...) niełatwo ukazać je i połączyć między sobą w tomiku, który musi zmieścić się w kieszeni i zająć kilka godzin lektury (...).
Mam świadomość, że osiągnąłem zamierzony cel jedynie w sposób bardzo niedoskonały. Nie zawsze zagadnienia zostały uproszczone do granicy tego, co podstawowe. Mała objętość tekstu została osiągnięta raczej przez zwartość wywodu niż przez ograniczenie analizy do głównych nerwów procesu historycznego. (...)
Oto rada dla ciekawskiego, który zechce przejrzeć książkę, by dowiedzieć się, po czyjej jest ona stronie: niech nie traci czasu i przeczyta ją. Uproszczenia i jednostronność osądów były i są nadal główną przeszkodą dla portugalskiego rozwoju umysłowego, perzem i kąkolem na polu każdej dziedziny rozwoju kraju. Nie jest to więc książka wielosłowna, ale książka o faktach. Nie jeszcze jeden głos w hałaśliwej dyspucie, ale narzędzie, którego brakowało. Jest to zatem książka radykalnie antyromantyczna, napisana przez kogoś, kto szukając drogi rozwoju rozgląda się za narzędziami, a nie za argumentami i wierzy, że to słowa mają służyć faktom, nie zaś fakty emocjom kryjącym się w słowach*.
---
* José Hermano Saraiva: "Do Czytelnika", w: "Krótka historia Portugalii", tłum. Ewa Łukaszyk, wyd. Universitas, 2000, str. 11-12.