Nazywano go pisarzem "drobiazgów życia", bo poprzez drobne fakty, banalne i pozornie nieciekawe, potrafił ukazać cały tragizm ludzkich losów, tym większy właśnie, że zamaskowany tymi powszednimi, często komicznymi drobiazgami.
Pisał o wszystkim, co było treścią jego czasów, nazywanych w historii Rosji epoką zastoju i bezdroża. Tragiczne losy chłopstwa, jego materialna i moralna nędza ("Chłopi"), destrukcyjny wpływ porządków policyjnych na ludzką psychikę ("Śmierć urzędnika", "Kapral Priszybiejew", "Kameleon"), marazm duchowy inteligencji, dramaty ludzi zatrutych przez nienormalny układ stosunków społecznych lub po prostu samotnych w nieszczęściu ("Wańka", "Zgryzota") - ciężkie schorzenia społeczne, właściwe jego epoce, i ludzkie tragedie, właściwe wszystkim czasom i społeczeństwom, znalazły wierne odbicie w jego twórczości.
O wszystkim pisał tonem spokojnym, pozornie beznamiętnym, unikając wielkich słów i szumnych deklaracji politycznych, bez autorskiego komentarza, ale utwory jego, skondensowane w treści, oparte na starannie dobranym materiale, mają często wymowę najcięższego oskarżenia.
Bohaterowie jego wywodzą się z różnych środowisk. Zawsze jednak są to ludzie przeciętni, zagubieni w szarej, trywialnej codzienności, ani wielcy bojownicy, ani wielcy złoczyńcy, ludzie, jakich miliony*.
---
* "Od redakcji", w: Antoni Czechow, "Opowiadania", tł. zbiorowe, wyd. Czytelnik, Warszawa 1984, s. 282-283.