Książka: Unorthodox: Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów

„Kto nie ma korzeni, nie ma i spuścizny. Wartość człowieka jest definiowana wartością jego przodków. Każdy pracuje na dobre imię swoich dzieci”[1]. „Unorthodox” to autobiograficzna opowieść o dzieciństwie i dorastaniu w chasydzkiej społeczności. Dewojre była wychowywana przez dziadków, matka odeszła od rodziny, a ojciec był niepełnosprawny umysłowo. Przez to była swego rodzaju wyrzutkiem, odmieńcem i nigdy nie potrafiła odnaleźć się w ultraortodoksyjnej wspólnocie. Życie chasydów toczy si...

„Unorthodox”. W pogoni za wolnością.

Debiutancka książka Deborah Feldman – „Unorthodox. Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów” to niezwykła historia o tym, jak cenna jest wolność.

Poruszające wspomnienia o dorastaniu i ucieczce z rygorystycznej chasydzkiej społeczności.


Deborah Feldman w przejmujący sposób relacjonuje, jak wyglądało jej życie, pełne nakazów i zakazów, życie, które opierało się na milczącym przyzwoleniu na cierpienie i zniewolenie. Bohaterka już jako dziecko starała się zrozumieć sens w konserwatywnej strukturze, w jakiej przyszło się jej wychowywać i dorastać. Każdy jej krok i zachowanie były kontrolowane, o wszystkim decydowała rodzina. W wieku 17 lat zmuszona do małżeństwa z człowiekiem, którego znała 30 minut, pozbawiona elementarnej własnej sfery emocjonalnej i seksualnej, nabawiła się nerwicy. Dwa lata później, po urodzeniu dziecka zrozumiała, że stawką w jej życiu nie jest już tylko ona sama, ale przede wszystkim syn, którego musi ratować. Bohaterka nie chciała poddawać się rygorom i nierzadko okrucieństwu wspólnoty. Zamiast żyć wśród chasydów, wybrała wolność nie licząc się z konsekwencjami. Jej odwaga i determinacja nie miały sobie równych. Zapomniała o twardych regułach i zakazach. Nie mogąc znieść opresyjnej rzeczywistości, porzuciła ją uciekając z synkiem od męża, rodziny i religii. Dostała wtedy drugie życie – bez ograniczeń i cierpienia.

Feldman opisuje rodzinną tajemnicę, która naznaczyła jej życie i egzotyczny świat zamkniętej społeczności, w której dorastała. Powieść szokuje szczerością opisu doświadczeń małej dziewczynki, a następnie dojrzewającej kobiety. „Unorthodox” to manifest walki z przeciwnościami losu i pierwsze tak dogłębne spojrzenie na ortodoksyjną, żydowską kulturę w XXI wieku.


„– »Der tumene szprach!« – grzmi na mnie Zajde, kiedy raz przypadkiem słyszy, że mówię do kuzynek po angielsku. Mówi, że to nieczysta mowa, trucizna dla duszy. Jeszcze gorzej jest czytać książki po angielsku: czyni to duszę bezbronną, praktycznie zaprasza diabła, by ją porwał. (...) Mam pod materacem nową lekturę, i wkrótce (gdy nie będę już potrzebna Bube do pomocy przy kreplach) zamknę drzwi do pokoju i powrócę do cudownej, oprawnej w skórę, pachnącej nowością książki. (…) Zajde nie pozwala mi czytać hebrajskich ksiąg, które trzyma zamknięte w swojej szafie. Mówi, że to tylko dla mężczyzn, a miejsce dziewczynek jest w kuchni. Ale ja tak bardzo chcę się uczyć, wiedzieć, co dokładnie napisano w księgach, nad którymi on od tylu lat ślęczy (…) Tych parę okruchów rozwodnionej wiedzy, którą nauczyciele przekazują nam w szkole, tylko wzmaga mój apetyt”.

Fragment książki


„Rzeczowy styl Feldman kryje wiele poruszających, trafnych spostrzeżeń”.
„The New York Times”

„Fascynująca… wyjątkowa”.
„Marie Claire"

„Zapierająca dech w piersi relacja z tego, jak żydowska kobieta odwraca się od swojej religii i znajduje prawdę i wartość w swoim nowym życiu”.
„Kirkus Reviews”

„Relacja z serca zamkniętej wspólnoty sprawia, że lektura jest fascynująca. Feldman ma zmysł reporterki i talent do dojrzenia najmniejszych detali. Dzięki temu mamy wrażenie, jakbyśmy byli tam razem z nią. Czujemy, jak to jest być innym, kiedy wszyscy wokół są tacy sami”.
„Booklist”

„Feldman opisuje ze szczegółami swój triumf – ucieczkę z sekty”.
„Publisher’s Weekly”

„Pociągająca, wymowna i emocjonalna… Niewątpliwie dziewczęta z Brooklynu kupują tę książkę, ukrywają ją pod materacami, czytają, kiedy zgasną światła i planują, może po raz pierwszy, własną ucieczkę”.
„HuffingtonPost.com”


Deborah Feldman urodziła się i wychowała we wspólnocie ortodoksyjnych Żydów w Williamsburgu na Brooklynie. W bardzo młodym wieku została wydana za mąż w aranżowanym małżeństwie, a dwa lata później urodził się jej syn. Wspomnienia, które opublikowała, mając 25 lat, stały się bestsellerem „New York Timesa”. Dwa lata później napisała ich kontynuację pod tytułem „Exodus”. Jej książki zostały przetłumaczone na hebrajski i niemiecki. Feldman obecnie mieszka w Berlinie wraz ze swoim synem.

[Poradnia K, 2017]

Opowieść o tym, że wszystko jest możliwe, a w tle obraz życia codziennego kobiet należących do chasydzkiej społeczności. Książka jest momentami szokująca. Trudno uwierzyć, że dzieje się to obok nowoczesnego NY. Motyw ucieczki z domu i specyficznej kultury. Ładnie napisana.