Książka: Historia trzynastu; Urzędnicy

Pozostawali tam więc albo przybywali tylko lenie, matoły albo głupcy. Tak powoli gruntowała się mierność administracji francuskiej. Biurokracja, złożona w całości z małych ludzików, nie dopuszczała, by dobrobyt kraju rozwijał się normalnie: w teczkach jej leżał lat siedem projekt kanału, który podniósłby wydajność prowincji; trwożyła się wszystkim; zwlekała jak mogła, sprzyjała wieczystym nadużyciom, które z kolei sprzyjały jej i ją utrwalały; trzymała w garści wszystko, nawet ministra; wreszcie...

"Ferragus" bliski jest jeszcze młodzieńczych utworów Balzaka. Ta cała tajemnicza historia o nieprawej córce ojca-zbrodniarza, ta nieprawdopodobna ilość mor­derstw dla ustrzeżenia tajemnicy, która mogłaby na­razić miłość tej córki, te fałszowane listy, przebrania etc. – to wszystko trąci nieco romansidłem. Ale nie­zmiernie ciekawe jest, jak wśród tego wszystkiego widzimy rodzenie się  p r a w d z i w e g o  B a l z a k a. Ten opis ulic Paryża, od którego zaczyna się powieść, te dro­biaz...