Książka: Rodzinna historia lęku

Każda rodzina ma swoją historię, tradycje i sekrety. Czy historia rodziny może być historią lęku? Czy sekrety mogą być tak wielkie, że stają się sprawą życia i śmierci? Czy można wstydzić się swoich korzeni i tradycji? Zastanawiam się, jakie to musi być uczucie, w wieku dziewiętnastu lat (moim wieku) dowiedzieć się o swoim żydowskim pochodzeniu. Agata Tuszyńska właśnie wtedy usłyszała od matki, że jest Żydówką. Po początkowym szoku i niedopuszczaniu do siebie tej wiadomości, zaczęła się inte...

Polscy Żydzi i ich losy... „Nie kupuj u Żyda” i getto ławkowe; żółte opaski z gwiazdą Dawida, ucieczki, ukrycia, fałszywe papiery, szmalcownicy i obozy zagłady; Jedwabne i pogrom kielecki; marcowa emigracja, szukanie siebie na obczyźnie; tajemnicze dokumenty, odkrywane przed rodziną czasem dopiero na łożu śmierci... „Dziewczynka w czerwonym płaszczyku”, „Memorbuch”, „Uchodźcy”, „Malowany ptak”, „Pianista”, „W ogrodzie pamięci”, „Sennik polsko-żydowski”, i reportaże Hanny Krall, i motywy w utw...

Historia lęku - opis naszego kraju przed i w czasie wojny, opis relacji pomiędzy Polakami i Żydami, opis uczuć i mysli autorki, która, żyjąc w poczuciu polskości, dowiaduje się o swych żydowskich korzeniach. Poszukiwanie rodziny, miejsc, zapachów i słów jest wg mnie bardzo inspirujące i w niesamowity sposób opisane.

Agata Tuszyńska wychowała się w tradycyjnym polskim domu, gdzie strojono choinkę i łamano się świątecznym opłatkiem. Była już dorosła, kiedy dopuszczono ją do tajemnicy - matka i jej rodzina to polscy Żydzi, którzy w powojennej Polsce kontynuowali życie rozpoczęte w latach zagłady, w ukryciu, na aryjskich papierach.

Efektem tego odkrycia stały się wieloletnie wędrówki Agaty Tuszyńskiej śladami jej najbliższych - matki, niezdolnej zapomnieć grozy wyznaczonej opaską z sześcioramienną gwiazdą, oraz ojca, pochodzącego z proletariackiego domu na przedmieściach Łodzi, później wybitnego dziennikarza sportowego.

"Rodzinna historia lęku" to fascynująca biografia kilku pokoleń jej polskiej i żydowskiej rodziny, pełna dramatów mających swój początek w przeszłości i tajemnic nie ujawnionych nawet po śmierci.


"Musiały minąć lata, zanim znalazłam w sobie siłę na przyjęcie tej wiadomości. Zanim dopuściłam ją do świadomości, która się przed tym broniła. Potrzebowałam czasu, żeby to przyjąć. Ciągle jeszcze nie zaakceptować, ale rozważyć w sobie taką możliwość.

Czy się stało? Czy mogę o sobie powiedzieć: jestem Żydówką?"

[Wydawnictwo Literackie, 2007]