Książka: Fatalne jaja

"Fatalne jaja" Bułhakow ukończył w październiku 1924 roku, a cztery miesiące później ukazały się w almanachu wydawnictwa "Niedra". Akcja toczy się w przyszłości, w 1928 roku, kiedy to na Związek Radziecki spada klęska potwornych gadów. Jeden z ówczesnych krytyków był zdania, że "jest to pamflet, historia o tym, w jaki sposób dobry pomysł może spowodować rzeczy okropne, jeśli do jego realizacji zabierze się człowiek odważny, ale ciemny i bez wyobraźni". Inni recenzenci wypowiadali się bardziej jasno: "polityczny sens tej utopii jest oczywisty - rewolucja zrodziła »gady«, przed którymi może ocalić nas tylko cud w rodzaju osiemnastostopniowych mrozów w sierpniu". I jeszcze - "»Fatalne jaja« to koniec drogi twórczej Bułhakowa". Opowieść o dziwnym wynalazku profesora Persikowa, człowieka ponad wszystko ceniącego zdrowy rozsądek, pokazuje, że logika nie jest tym, co mogłoby znaleźć zrozumienie u władz Związku Radzieckiego. W rezultacie na kraj ruszają tłumy straszliwych potworów, niszczących wszystko na swojej drodze. Państwo ratuje z sobie znanych tylko powodów siła wyższa, na nic innego liczyć nie było można.

[Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2002]

Paradoksalnie największym przekleństwem Bułhakowa jest jego arcydzieło "Mistrz i Małgorzata". Bo choćby nie wiem jak się starać, wydaje się nieuniknione ocenianie jego pozostałych dzieł przez pryzmat "Mistrza i Małgorzaty" (no, chyba że ktoś zaczyna czytanie Bułhakowa od innej pozycji - ale to chyba bardzo, ale to bardzo rzadkie przypadki). Niemniej wg mnie "Fatalne jaja" są na 2. miejscu wśród dzieł Bułhakowa (z tych pięciu, które czytałem). Powieść jest krótka, ale niesamowicie wciągająca ...