Dodany: 24.10.2012
|
Autor: fnord23
Adam Ważyk urodził się w 1905 r. w Warszawie; po ukończeniu gimnazjum humanistycznego studiował matematykę na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował jako poeta w 1922 r., w dwa lata później wydał „Semafory” (1924) oraz „Oczy i usta” (1926), dwa zbiory wierszy, które reprezentowały kierunek awangardowy, odmienny jednak od awangardy krakowskiej, i torowały drogę poezji skojarzeniowej penetrując sferę podświadomości.
Przemilczenie tych tomów przez oficjalną krytykę zadecydowało o tym, że pisarz na długi czas zaniechał twórczości poetyckiej. W 1938 r. ukazały się „Mity rodzinne”, powieść o generacji dojrzewającej w okresie pierwszej wojny, kilkakrotnie potem wznawiana.
Podczas drugiej wojny światowej, przebywając w ZSRR, pisarz wstępuje ochotniczo do Pierwszej Armii. Sumą doświadczeń tych lat jest zbiór wierszy „Serce granatu”, częściowo pisany na froncie i opublikowany w Lublinie w 1944 r. W następnych latach obok zbiorów poezji oryginalnej autor publikuje przekłady z poezji rosyjskiej i francuskiej, przekład „Eugeniusza Oniegina” Puszkina, „Antologię poezji francuskiej”, „Zeszyt wierszy francuskich” oraz utwory Rimbauda, Apollinaire'a, Eluarda.
W roku 1958 nakładem PIW ukazał się „Poemat dla dorosłych i inne wiersze”, w rok później tom „Wiersze i poematy” zawierający niemal wszystkie utwory z zakresu oryginalnej twórczości poetyckiej pisarza. Wiele utworów z obydwu tomów przetłumaczono na języki obce.
Niedawno ogłoszona powieść „Epizod”, nawiązując do „Mitów rodzinnych”, przedstawia zmiany obyczajowe po pierwszej wojnie światowej, typ wrażliwości ówczesnej młodzieży i koleje nowatorstwa artystycznego w węzłowych latach 1924–25.
Poemat „Labirynt” autor zaczął pisać, jak wyznaje, w dniu, kiedy ukończył 55 lat. Jest to poemat fabularny szczególnego rodzaju: posługując się „wahadłowym ruchem pamięci” autor wyławia obrazy z przeszłości, fragmenty obyczajowe i psychiczne z życia pospolitych ludzi (np. urzędnika bankowego, modystki, młodego technika, kobiety z półświatka), ujmuje bieg czasu w skrótach i skokach, zawraca w nagłych reminiscencjach, niekiedy sięga aż do początków stulecia, aby ukazać w silnym zagęszczeniu poetyckim zmienny koloryt tej niejednolitej, ale zamkniętej i oddalającej się od nas epoki.
[tekst z obwoluty]
[Państwowy Instytut Wydawniczy, 1961]