Dodany: 30.05.2007
|
Autor: Astral
Poszerzona wersja inauguracyjnego wykładu wygłoszonego przez Foucaulta z okazji objęcia przezeń katedry w Collège de France w Paryżu. Stał się on okazją do wyłożenia zasad metody strukturalistycznej. O ile dotychczasowe badania nauk humanistycznych opierały się, zdaniem autora, na kategoriach twórczości, spójności dyskursu, jego oryginalności i interpretacji jego znaczeń, o tyle strukturalizm jest projektem badań posługujących się pojęciami dyskursu jako zdarzenia, serii dyskursywnych, regularności ich występowania i warunków ich formułowania. Zarysowany horyzont tematów, którym Foucault zamierzał poświęcić swe badania, ujawnia zarazem pasję, z jaką łączył on metodę strukturalistyczną z tropieniem wszelkich form wykluczania i cenzury w przestrzeni społecznej.
Michel Foucault (1926–1984), francuski filozof i historyk, od 1970 roku profesor Collège de France. Utwierdził w naukach humanistycznych pojęcie nieciągłości epistemologicznej, zapożyczone od Georges’a Canguilhema, pod którego kierunkiem pisał pracę doktorską "Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu" (1961). Nowatorskie podejście Foucaulta do humanistyki zaowocowało serią publikacji, które przyniosły mu międzynarodową sławę: "Narodziny kliniki. Archeologia spojrzenia medycznego" (1963), "Archeologia wiedzy" (1969), "Nadzorować i karać. Narodziny więzienia" (1975), "Historia seksualności" (1976, 1984) i najsłynniejsze "Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych" (1966).
Foucault interpretuje rozwój humanistyki jako serię nawarstwiających się poziomów wiedzy, z których każdy stanowi odrębne pole epistemologiczne. Uwrażliwiony na wszelkie postacie wykluczania z życia społecznego jego form nietypowych, nie tylko wzbogacił humanistykę o obserwacje i analizy "marginesów" społeczeństwa, był również znaczącą postacią wśród francuskich intelektualistów walczących o wolność ekspresji.
Był może ostatnim z Francuzów, którzy, śladem Montaigne'a, uważali duszę i papier, wino i chleb, umysł i kostium, ciało i tekst za próby.
[słowo/obraz terytoria, 2002]