Książka: Śniadanie mistrzów

Na okładce książki „Śniadanie mistrzów” Kurta Vonneguta (Wydawnictwo Da Capo, Warszawa 1996) umieszczono fragment recenzji zaczerpnięty z „Publisher’s Weekly”: „Wielka, jedyna w swoim rodzaju książka”. Czy to prawda? Trudno mi się oprzeć pokusie, by też czegoś nie napisać o tej powieści uznanej przez tajemniczych „wielu” za najlepszy utwór nie tak dawno zmarłego amerykańskiego pisarza. Niewątpliwie jest to zjadliwa satyra. Szczególną uwagę czytelnika „Śniadania...” przyciągają trzy postaci...

Vonnegut w "Śniadaniu Mistrzów" po raz kolejny jest doskonały w swoim ironicznym poglądzie na świat. Gruntowna analiza zachowań ludzkich i oddziaływań międzyludzkich. Z książki o motywie banalnym zrobił arcydzieło niebanalne. Ci, którzy czytali - wiedzą, ci, którzy nie czytali - powinni zrobić to jak najszybciej.

Wiele można o tej książce powiedzieć, ale na pewno nie to, że jest banalna. Choć na dobrą sprawę główny wątek tej historii nie jest, można by powiedzieć, jakiś nadzwyczajny. Bogaty człowiek dostający świra. Pisarz, którego nikt nie czyta. Obaj spotykają się na prowincjonalnym festiwalu kulturalnym. Bogaty dostaje świra kompletnego, a pisarz spotyka się z... autorem książki i narratorem w jedej osobie. Postmodernizm Vonneguta jest nad wyraz zabawny. Przedstawił on niby zwyczajną (???) "h...

Kolejna powieść popularnego zwłaszcza w amerykańskich kręgach uniwersyteckich pisarza, tym razem z jego własnymi zabawnymi rysunkami. Jej akcja rozgrywa się współcześnie w Stanach Zjednoczonych, a głównymi bohaterami są: nie znany czytelnikom autor powieści i opowiadań fantastycznonaukowych Kilgore Trout i Dwayne Hoover, bogaty sprzedawca samochodów marki pontiak, który nagle dochodzi do wniosku, że zarówno on, jak i otaczający go ludzie są maszynami. Ich spotkanie na festiwalu sztuki w Midland City i poprzedzające je wypadki stanowią pretekst do ukazania, z gryzącą ironią i dowcipem, świata, w którym żyjemy.

Książka ta nie sprawi zawodu wielbicielom talentu Vonneguta, który raz jeszcze w typowy dla siebie sposób obnaża bolączki naszego stulecia - dehumanizację jednostki w społeczeństwie, którym rządzi technologia, spustoszenie środowiska naturalnego, ustawiczne wojny - stylem lapidarnym, aforystycznym, z humorem i wyczuleniem na absurdalność życia.

[Zysk i S-ka, 2004]

..tylko nie myślcie, czytając tę książkę, że cyniczne odsłanianie przez autora prawdy o człowieku pasuje do Waszych myśli. Ponieważ może się okazać, że to początki schizofrenii...