Książka: Autobiografia Alicji B. Toklas

Kim była Gertruda Stein? To właśnie ona wymyśliła określenie „stracone pokolenie” w odniesieniu do Hemingwaya i jego rówieśników naznaczonych piętnem pierwszej wojny światowej. Była Amerykanką, ale mieszkała w Paryżu, gdzie stała się wielką entuzjastką kubizmu, wspierała malarzy i pisarzy tworząc coś na kształt artystycznego salonu. Ponadto napisała ponad 30 książek eksperymentując z językiem i formą, przez rezygnację z interpunkcji i powtarzanie jednego zdania wiele razy usiłując uchwycić kubiz...

Fabularyzowana biografia samej autorki będąca wspaniałym świadectwem pierwszych 30 lat XX w. opisanych z perspektywy Amerykanki mieszkającej w Paryżu i przebywającej w centrum życia tamtejszej bohemy.

Wydana po raz pierwszy w 1933 roku "Autobiografia Alice B. Toklas" przyniosła Gertrude Stein natychmiastowy rozgłos i uczyniła z niej postać kultową. Autorka głosem swojej wieloletniej partnerki opowiada nie tylko o ich wspólnym życiu, ale też o zaprzyjaźnionych artystach, wśród których znajdowali się między innymi Pablo Picasso, Paul Cézanne, Guillaume Apollinaire i Francis Scott Fitzgerald.

Książka - oprócz sławy - przysporzyła autorce również wielu wrogów. Nie wszyscy dawni znajomi przewijający się latami przez salon przy rue de Fleurus byli zadowoleni ze sposobu, w jaki ich przedstawiła. Niektórzy, jak choćby Henri Matisse czy Georges Braque, podpisali list otwarty – Świadectwo przeciw Gertrudzie Stein - wyrażając swoje oburzenie, a Ernest Hemingway, jeszcze do niedawna przynoszący mentorce wszystkie swoje teksty do oceny, stał się z dnia na dzień jej najzacieklejszym wrogiem i pozostał nim już do końca życia.

Jednak bez względu na liczne kontrowersje - a może dzięki nim - autobiografia odniosła ogromny sukces. Przepełniona zaskakującymi anegdotami opowieść to przede wszystkim wgląd w fascynujące życie paryskiej bohemy na początku XX wieku i bogata galeria literackich portretów artystów tamtego okresu, przedstawiająca ich jako ludzi z krwi i kości, a nie odległe i niedostępne pomniki.

Ta fascynująca książka została uznana przez Modern Library za jedną z 20 najważniejszych powieści XX wieku.


Gertrude Stein - amerykańska pisarka żydowskiego pochodzenia, poetka, mecenaska i krytyczka sztuki. Miała wpływ na rozwój modernistycznej sztuki i literatury. Zyskała opinię najwybitniejszej emigrantki amerykańskiej w Paryżu i paryskiej legendy. W Polsce poza "Autobiografią Alice B. Toklas" ukazała się jej "Autobiografia każdego z nas" oraz "Picasso". Większość życia spędziła we Francji. Zmarła w 1946 roku w Prowansji.


[Wydawnictwo Marginesy, 2021]