Książka: Pochwała nudy

"Pochwała nudy" jest zbiorem esejów (oraz tekstów wygłoszonych przez Brodskiego przemówień) na tematy, które w jakimś sensie absorbują autora. Wydaje się, że nie mają one wspólnego mianownika, to po prostu luźne przemyślenia o turystyce, estetyce, etyce, dzieciństwie, literaturze, nastawieniu do szpiegostwa, polityki, życia... jak też o nudzie. Szczerze powiedziawszy, przyciągnął mnie właśnie tytuł zbioru, niemal obrazoburczy – i w zasadzie sam esej o nudzie też taki właśnie jest (zresztą nie...

Legendarne eseje rosyjskiego noblisty. Mimo upływu lat zaskakują dociekliwością i aktualnością. Brodski zmusza do rewizji poglądów i przemyślenia własnych postaw. Odsłania oblicze wiecznego buntownika.

Ostatni tom esejów Josifa Brodskiego, wznowiony z okazji 20 rocznicy śmierci poety,
odczytać można jako jego duchowy testament. Bardzo osobiste rozważania na temat kultury i współczesnego świata porażają szczerością osądów. Brodski zarówno wtedy, kiedy pisze o Marku Aureliuszu czy szpiegu rosyjskim Kimie Philby, jak i w przemówieniu do absolwentów Ann Arbor czy we wspomnieniu z podróży do Brazylii zmusza czytelnika do rewizji poglądów i przemyślenia własnych postaw. Równocześnie odsłania swoje oblicze wiecznego buntownika, zranionego przez życie i kochającego je do upojenia.

Eseje Josifa Brodskiego – pomimo upływu czasu - wciąż zaskakują swoją dociekliwością i aktualnością. Lektura obowiązkowa dla każdego, kto chce lepiej rozumieć kulturę i sytuację duchową współczesnego człowieka.


"Josif Brodski miał w Nowym Jorku opinię wielkiego aroganta, a w tej dziedzinie konkurencja była potężna. Czytelnik nowego wydania »Pochwały nudy« rozpozna bez trudu jego ironiczny, a nawet dość bezczelny ton. Brodski demonstracyjnie wszystko robi inaczej, (...) konsekwencja, z jaką unika przewidywalnego, jest jedynym, co daje się tu przewidzieć. (...)
Przez wszystko przebija jednak tragiczna wizja życia. Ani ironia, ani dowcip, czy nawet bezczelność nie mogą ukryć cierpienia. Spieszył się, jego życie było ucieczką do przodu – choroba serca nieustająco odmierzała mu czas. (…) Walczył, byśmy my, jego czytelnicy, nie wygładzili go, nie zapeklowali. Dlatego stara się nas drażnić. Ale my się tak łatwo nie poddajemy".

Z "Przedmowy" Ireny Grudzińskiej-Gross


[Wydawnictwo Znak, 2016]