Książka: Złote żniwa: Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach Zagłady Żydów

Twórczość Jana Tomasza Grossa, na równi z jego wypowiedziami i postawą, działa na mnie jak mała filiżanka bardzo mocnej, włoskiej kawy – skutecznie podnosi ciśnienie. Szczerze przyznam, że nie chodzi tu wcale o prawdy przekazywane czytelnikom w esejach Grossa. Po lekturze "Sąsiadów" wcale nie byłem zaskoczony faktem, że mordu na Żydach dokonali Polacy (to najprawdopodobniejsza wersja, współudział Niemców na zawsze pozostanie zagadką), po przeczytaniu "Złotych żniw" również nie otworzyły mi się o...

Autorzy "Złotych żniw" zadają pytania dotyczące ludzkiej chciwości. Od nas zależy, czy i jak na nie odpowiemy.

"Złote żniwa" to esej historyczny Jana Tomasza Grossa i Ireny Grudzińskiej-Gross. Wybitni polscy intelektualiści zajmują się przemilczanym aspektem stosunków polsko-żydowskich w czasie drugiej wojny światowej. Zaskakuje odwaga, z jaką autorzy podchodzą do zasadniczego tematu książki: roli chciwości Polaków i innych narodowości wobec Żydów podczas Zagłady.

Esej porusza tematy drażliwe i bolesne: przejmowanie żydowskiego mienia przez Polaków, współudziału w tym procederze polskich środowisk prawniczych czy granatowej policji. Autorzy opisują przerażającą sytuację Żydów na polskich wsiach, pytają o rolę Kościoła katolickiego w kształtowaniu zachowań wiernych. Nie stronią od ostrych moralnych i historycznych ocen, wyrazistego, bezpośredniego języka i nie ukrywają swoich emocji. Czyni to z lektury tej książki głębokie intelektualne i moralne przeżycie.

[Wydawnictwo Znak, 2011]