Książka: Kobiety bez mężczyzn

Nie doczepiajcie "łatek" widząc tytuł. To nie romansidło. To nie czytadło. To nie esej feministyczny. Cóż to więc jest za książka? Trudno jest mi ją skategoryzować. Iran, druga połowa XX wieku. Pięć kobiet w różnym wieku, o różnym statusie matrymonialnym, doświadczeniu. Los traktuje je gwałtownie i splata ich losy. Jak to się dzieje? Mahdocht była nauczycielką, marzyła o rozwoju, podróżach, poznawaniu świata. Niestety, dla kobiety takiej jak ona było to właściwie niemożliwe. Dlatego zadecy...

Podobno dom jest dla kobiet, a świat zewnętrzny należy do mężczyzn. Od tego stwierdzenia warto wyjść, snując rozważania na temat magicznej powieści Shahrnush Parsipur, albowiem pięć kobiet opisanych przez irańską pisarkę stara się zaprzeczyć twierdzeniu, które słyszy jedna z nich i wspólnie odnaleźć się w otaczającym je świecie, którym kierować będą one same i w którym mężczyzna nie będzie miał nic do powiedzenia. Bohaterki Parsipur opuszczają domy, by w jednym wspólnym, w otoczeniu magicznego o...

"Kobiety bez mężczyzn" autorstwa Shahrnush Parsipur to magiczna opowieść o pięciu irańskich kobietach. Znajdziemy wśród nich m.in. młodą nauczycielkę, gospodynię domową w średnim wieku i prostytutkę. Różni je wszystko - wiek, pochodzenie, status społeczny, łączy natomiast pragnienie wolności i tęsknota za szczerą miłością. Losy kobiet krzyżują się pewnego dnia w ogrodzie na przedmieściach Teheranu. Ogród w Karadż staje się dla nich wszystkich przystanią i utopijną krainą, do której mężczyźni nie mają wstępu. Książka "Kobiety bez mężczyzn", ze względu na panującą w niej atmosferę magii i brak wyraźnej granicy między fantazją a rzeczywistością, będzie z pewnością bliska miłośnikom prozy Gabriela Garcíi Márqueza czy Isabel Allende.

Książka po raz pierwszy ukazała się w 1989 roku. Cały nakład został wyprzedany w niecałe dwa tygodnie, ale dodruk książki został wstrzymany przez rząd Iranu, a wydawnictwo, w którym się ukazała - zamknięte. Kontrowersyjna treść powieści stała się powodem procesu i aresztowania autorki. Ze względu na cenzurę i szykany ze strony władz Shahrnush Parsipur opuściła Iran i od kilkunastu lat mieszka w USA. Jej książka do dziś nie jest w Iranie dostępna w oficjalnym obiegu, choć znają ją czytelnicy na całym świecie.


"Shahrnush Parsipur jest bardzo znana w Iranie, podobnie jak jej książka. Jako nastolatka byłam pod wrażeniem wyobraźni i surrealistycznego stylu Parsipur. Jest bardzo filmowy. Zachwycił mnie poetycki styl książki, a także jej metaforyka i symbolizm. Nie zdawałam sobie sprawy, że ogród może pełnić funkcje oczyszczające, że może pomóc w odzyskaniu osobowości. Nie wiedziałam też, jak ten temat jest istotny dla wielu Irańczyków".
Shirin Neshat, irańska artystka wizualna, reżyserka filmu "Kobiety bez mężczyzn", nagrodzonego Srebrnym Lwem na 66. MFF w Wenecji

"Prawdziwe arcydzieło... Parsipur jest jednym z gigantów literatury irańskiej".
"Camden New Journal"

[Claroscuro, 2010]