Książka: Fabryka absolutu

Czeski przemysłowiec Bondy przypadkiem znajduje w lokalnej gazecie ogłoszenie następującej treści: „Wynalazek bardzo korzystny, nadający się do każdej fabryki, jest z przyczyn osobistych natychmiast do sprzedania. Zapytania kierować do inż. Marka R. Brzewnów, nr 1651”[1]. Co skłoniło prezesa wielkiej i dobrze prosperującej fabryki do zainteresowania się tym akurat ogłoszeniem, tego pewnie on sam nie umiałby wytłumaczyć. Dość, że odwiedził Brzewnów, gdzie zapoznał się z owym „bardzo kor...

Na terenie Czech wyprodukowano Boga. Maszyny zwane karburatorami zaczęły masowo wytwarzać Absolut. W pewnym momencie było go już tak dużo, że postanowiono bombardować nim Anglię. Nastała na świecie nieograniczona obfitość wszystkiego, czego ludziom potrzeba. Ale ludziom potrzeba wszystkiego, tylko nie nieograniczonej obfitości. Zauważono, że Absolut potrafi przypodobać się ludowi i wszędzie przybiera mentalność danego kraju. W cesarstwie niemieckim Absolut natychmiast stał się państwowy, w Polsce działał jak jakiś gatunek alkoholu, a w Czechach na przykład zachowywał się jak indywidualista. Każdy miał tam swój Absolut na własną rękę. O tym mniej więcej traktuje "Fabryka absolutu". Zaręczam Państwu, że Karel Čapek jest najnowocześniejszym pisarzem europejskim pierwszej połowy XX wieku.

Mariusz Szczygieł

[Fundacja Instytut Reportażu, 2015]