Książka: Lektury nadobowiązkowe [1996]

Felietony p. Szymborskiej napisane są w tonie kpiarsko-gawędziarskim, czasem z nutką ironii, ale zawsze ze swadą i humorem. Radziłabym je czytać z przerwami, jako że serwowane w dużych ilościach przestają śmieszyć, a robią się nieco męczące. Przyznać muszę, że kilkakrotnie miałam chwile załamania i chciałam rzucić książką w kąt. Rozmowy, felietony czy rozważania o książkach uważam za najbardziej pasjonującą lekturę, która na ogół jest bardzo na serio zarówno w tonie, jak i temacie. Nic więc d...

Bodźcem do pisania "Lektur nadobowiązkowych" była figurująca w każdym piśmie literackim rubryka "Książki nadesłane". Łatwo zauważyć, że tylko nikły procent wymienionych w niej książek trafiał potem na biurko recenzentów. Pierwszeństwo dawano beletrystyce i publicystyce najświeższej daty. Mniejszą szansę miała literatura wspomnieniowa i wznowienia klasyków. A już zupełnie nigdy na omówienie liczyć nie mogły książki popularno-naukowe i przeróżne poradniki. Inaczej sprawa wyglądała w księgarniach: większość gorliwie recenzowanych książek [...] zalegała półki i szła w końcu na przemiał, natomiast cała ta pokaźna reszta, nie oceniana, nie dyskutowana, nie zalecana, rozchodziła się jakoś raz dwa. Przyszła mi ochota, żeby poświęcić jej trochę uwagi. [...] Szybko połapałam się, że jednak recenzji pisać nie potrafię, a nawet nie mam na to chęci. Że w gruncie rzeczy jestem i chcę pozostać czytelniczką-amatorką, na której nie ciąży przymus bezustannego wartościowania. Książka bywa dla mnie czasem przeżyciem głównym, a czasem tylko pretekstem do snucia luźnych skojarzeń. Kto nazwie te "Lektury" felietonami, będzie mieć rację. Kto uprze się przy "recenzjach", ten mi się narazi*.



---
* Wisława Szymborska, "Lektury nadobowiązkowe", Wydawnictwo Literackie, 1998, s. 5.

Po staroświecku uważam, że czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła. [...] Homo Ludens z Książką jest wolny. Przynajmniej na tyle, na ile wolnym być można. Sam sobie ustanawia reguły gry, posłuszny własnej tylko ciekawości. Pozwala sobie na czytanie zarówno książek mądrych, z których czegoś się dowie, jak i głupich, bo i one o czymś informują. Wolno mu jednej książki nie doczytać do końca, a drugą od końca zacząć i cofnąć się do początku. Wolno mu zachichotać w mi...