Książka: Naiwny. Super

Nie dziwię się, że to książka popularna. W sposób prosty mówi o sprawach fundamentalnych i tak trochę mimochodem skłania do refleksji. Jest to w gruncie rzeczy książka o wychodzeniu z depresji. Główny bohater traci poczucie sensu, przytłoczony ciężarem katastroficznych myśli i pytań, na które nie znajduje odpowiedzi, postanawia wycofać się ze swojego dotychczasowego życia. Przyznaje w pewnym momencie, ze mógłby udawać, że nic go nie gnębi, i dalej żyć tak samo, jak gdyby nigdy nic, ale docho...

W krajach skandynawskich „Naiwny. Super” Erlenda Loe to książka kultowa. Dowcipna, ze sporą dozą ironii, cechuje ją charakterystyczny północny minimalizm. Napisana jest prostym, lekkim językiem. Momentami równoważniki zdań przywodzą wręcz na myśl dziecięcy strumień świadomości, ale nie dajcie się zwieść - traktuje o sprawach całkiem poważnych. Błahe niepowodzenie, jakim jest przegrana w krykieta, stanowi punkt zwrotny w życiu dwudziestopięcioletniego bohatera (i narratora zarazem). Przerażony...

Po fabularnych uniesieniach z trylogią Larssona, chwyciłem w dłonie "Naiwnego", przekartkowałem, filozoficznie stwierdziłem „a, se przeczytam!” i przeczytałem. I nie powiem, żebym był jakoś szczególnie oczarowany, gotowy okrzyknąć tę książkę powieścią kultową jak sugeruje okładka. Podobno czytelnicy są zachwyceni jej radosną wymową, beztroską otaczającą jej treść i zaraźliwym optymizmem, który rzekomo wypełnia każdą spację między słowami. Być może, ale ja oprócz tego wymagam od powieści nieco w...

Właściwie było to nic. Ot przypadek, zły los, w końcu przecież tak zmienny. Właściwie to wszystko mogło się wydarzyć i pozostać wspomnieniem; wydarzyć się i nie wnieść zmiany w jego życie. Tak mogło być, ale tak się nie stało. Niestety, przegrana w krykieta sprawiła, że przestał być człowiekiem wartościowym. Przestał być kimś, ale oczywiście tylko we własnym mniemaniu. Dlatego zaszył się w mieszkaniu brata. Wraz ze swoim mikroskopijnym majątkiem i osiągnięciami, z zerwanymi studiami i... faks...

Wspaniała, dowcipna książka młodego norweskiego pisarza (ur. 1969), wielki przebój w krajach skandynawskich. Loe kreśli portret generacji nastolatków. Bohaterem i narratorem powieści jest dwudziestopięciolatek, który doznał rozczarowania i teraz próbuje odnaleźć się i zdefiniować. Bohater w dużej mierze uzależniony jest od niezbyt sympatycznego brata i dwóch przyjaciół, dobrego i złego. Ich obecność stale odciska piętno na wszelakich działaniach podejmowanych przez tego poszukującego sensu życia prostodusznego dwudziestopięciolatka, który, aby uporządkować nieco swoje skomplikowane relacje z otoczeniem, sporządza wiele rozmaitych, na pozór bezsensownych list. I to pomaga!

Powieść jest prostą historią opowiadającą o skomplikowanych sprawach; określa się ją jako literacką, sfabularyzowaną wersję "Świata Zofii" Jostina Gaardera. Talent autora sprawia, iż czytelnik nabiera ochoty do sporządzania - wzorem bohatera - różnych list, by odnaleźć w życiu trochę ładu.

[Zysk i S-ka 2002]

Książka poruszająca dość przyciężkawy temat sensu życia w sposób miły i dowcipny. Czyta się ją więc bardzo szybko i przyjemnie, niemalże rozkoszując się jej rozbrajającą prostotą. Dla obawiających się zbyt wielkiej naiwności dodam, iż osobiście jej tu nie odnalazłem.