Autor: Janion Maria

Bohater, spisek, śmierć: Wykłady żydowskie

Data wydania: 2009

Maria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izraela". Mickiewiczowski Jankiel, który "Ojczyznę jako Polak kochał!" (jego pierwowzorem był prawdopodobnie Joselewicz), znalazł swoje miejsce w uniwersum polskiej wyobraźni zbiorowej, ale na kształtowanie się stereotypu Żyda ...

Czytaj więcej

Czas formy otwartej: Tematy i media romantyczne

Data wydania: 1984

Czytaj więcej

Czesław Miłosz: In memoriam (antologia; wraz z Stala Marian, Franaszek Andrzej, Zagajewski Adam i inni)

Data wydania: 2004

– Marian Stala: Śmierć poety – Andrzej Franaszek: Wieczne światło zatrzymanego czasu – Adam Zagajewski: Mowa na pogrzebie Czesława Miłosza – Julia Hartwig: Medytacja – Seamus Heaney: Śmierć starego króla – Seamus Heaney: Co zdarzyło się w Kolonie – Helen Vendler: Kim był dla mnie Miłosz? – Jerzy Illg: Kontynent Miłosz – Adam Boniecki: To nic, że czasem nie wie – Ireneusz Kania: O radości obcowania z tajemnicą – Jan Andrzej Kłoczowski: Ćwiczenia duchowe – Wacław Oszajca: Sięgać po niemożliwe – Jerzy Szym...

Czytaj więcej

Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś

Data wydania: 1996

Legendarna książka Marii Janion, zawierająca m.in. "Zmierzch paradygmatu" - jeden z najważniejszych polskich tekstów napisanych po 1989 roku. "Myśl o zmierzchu paradygmatu romantyczno-symbolicznego nie wszyscy odczytali dokładnie. Wielu czytelników widziało ją jako określenie stanu definitywnego, dla innych stała się hasłem, tymczasem zmierzch nie oznacza końca. O zmierzchu wylatuje sowa Minerwy, ale też o zmierzchu rodzą się upiory. Wznowienie tej książki przychodzi w czasie, gdy groźniejsze stało się nie pop...

Czytaj więcej

Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi

Data wydania: 2000

W kulturze romantycznej, szczególnie mi bliskiej, warstwy pokoleń oznaczają ideę łączności żywych z umarłymi. Mickiewicz był przekonany, że ta idea jest podstawowym sposobem istnienia naszej kultury. (...) Tu nie chodzi o mesjanizm, nie chodzi o to, żeby sobie przypisywać zasługę z powodu cierpień, żeby się pysznić ilością ofiar. "Nie chcemy romantyzmu pod żadną postacią" - słyszy się nieraz, ale jednocześnie przyznaję, że jednak, choćby tylko niekiedy, chwyta za serce mowa naszych poetów i nie możemy bez nich ...

Czytaj więcej

Galernicy wrażliwości (antologia; wraz z Rosiek Stanisław, < praca zbiorowa / wielu autorów >)

Data wydania: 1981

Czytaj więcej

Gorączka romantyczna

Data wydania: 1975

"Gorączka romantyczna" - czytamy we "Wprowadzeniu" Marii Janion - "to fantastyka i przeżycie kosmosu, to tragizm i rewolucja, to frenezja i niepodległość, to przede wszystkim odkrycie nowej cudowności [...]. Cudowność rzeczywistości stała się dla romantyków podstawową formułą wiedzy o rzeczywistości, o jej nieprzewidywalności, ruchliwości, zmienności...". Z "Gorączki romantycznej" uczyliśmy się wiedzy o romantyzmie jako kulturze napięć i antagonizmów, sporów i dialogów. To ta książka pokazywała nam potęgę i słab...

Czytaj więcej

Günter Grass i polski Pan Kichot

Data wydania: 1999

Książka jest wynikiem fascynacji Marii Janion twórczością Güntera Grassa. Znawczyni i badaczka duszy romantycznej i polskiej mentalności od lat czyta i komentuje dzieło urodzonego w Gdańsku niemieckiego pisarza. Czasem też wchodzi z nim w dialog bezpośredni. Przygotowana przez nią książka rozpoczyna się od zapisu rozmowy z Grassem, która odbyła się podczas jednego z jej uniwersyteckich seminariów w 1981 roku w Gdańsku. [L&L, 1999]

Czytaj więcej

Herzog: Przewodnik Krytyki Politycznej (antologia; wraz z Herzog Werner, Pflaum Hans Günther, Kapela Jaś i inni)

Data wydania: 2010

Opowieść o życiu, filmach i polskiej recepcji Wernera Herzoga. Czy Herzog jest ostatnim artystycznym kontynuatorem niemieckiego romantyzmu? Jaki jest jego stosunek do rewolucji 1968? Czym różni się według niego prawda od faktu i jakie ma to znaczenie dla filmu dokumentalnego? Maria Janion opowiada Kazimierze Szczuce, w jaki sposób filmy Herzoga stały się tematem jej słynnego gdańskiego seminarium. Piotr Kletowski mówi o projekcie ukrytym w filmach Herzoga z Klausem Kinskim. Artur Żmijewski wyciąga Herzoga z...

Czytaj więcej

Holland: Przewodnik Krytyki Politycznej (antologia; wraz z Holland Agnieszka, Wiśniewska Agnieszka, Michalski Cezary (pseud. Tabor Marek) i inni)

Data wydania: 2013

"Holland. Przewodnik Krytyki Politycznej" jest pierwszą od lat, kompletną publikacją na temat dorobku reżyserki, która po "W ciemności" i wyprodukowanym dla czeskiego HBO miniserialu "Gorejący krzew" znów znajduje się u szczytów filmowej sławy. Książka łączy nowatorską formę z interesującą, proponującą nieoczywiste interpretacje treścią. Idąc tropem najwspanialszych tradycji polskiego kina, z czasów, gdy jego największe sukcesy łączyły się ze słowem "zespół", prezentujemy dzieło zbiorowego wysiłku grupy autorów i a...

Czytaj więcej

Humanistyka: Poznanie i terapia

Data wydania: 1974

Czytaj więcej

Inny, inna, inne: O inności w kulturze (antologia; wraz z Szczuka Kazimiera, Snochowska-Gonzalez Claudia)

Data wydania: 2004

Praca jest owocem międzynarodowej konferencji "Inny/Inna/Inne w literaturze i kulturze XIX wieku", zorganizowanej przez Pracownię Romantyczną Instytutu Badań Literackich w 2001 roku. Jej założeniem było rozpoznanie kulturowych konstrukcji tego, co Inne - etnicznych, społecznych oraz gender (kulturowa tożsamość płci). [Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2004]

Czytaj więcej

Kobiety i duch inności

Data wydania: 1996

Maria Janion, inspirowana krytyką feministyczną, układa własną historię kobiet. Pośród jej bohaterek znajdują się kobiety rzeczywiście istniejące oraz kobiety-symbole, obecne w tekstach kultury i zbiorowej wyobraźni, m.in. Maria Komornicka, Lenora, Marianna, Grażyna, Elisabeth Badinter, Izabela Filipiak czy Nicole Müller. W każdym przypadku są to postaci wyraziste, stanowiące istotne punkty odniesienia. Analizując twórczość nie tylko pisarek, ale i pisarzy (Bürger, Mickiewicz, Kraszewski, Grass), Janion wydobywa i ...

Czytaj więcej

Książki i ludzie: Rozmowy Barbary N. Łopieńskiej (antologia; wraz z Łopieńska Barbara, Turowicz Jerzy, Turowiczowa Anna i inni)

Data wydania: 1998

"Książki i ludzie" to rozmowy o domowych bibliotekach naszych intelektualistów, ludzi kultury i sztuki, którzy mają do gromadzonych przez siebie książek stosunek żywy, intymny, a czasem, jak mówi Autorka, szalony. Pomysł wziął się stąd, że dla wielu ludzi książka stała się dziś - niestety - przede wszystkim towarem, przegrywa w konkurencji z kulturą obrazkową, a wielkie debaty o książkach należą do przeszłości. Tak jak i inteligenckie o nich gadanie. Barbara N. Łopieńska jest dziennikarką miesięcznika "Res Publ...

Czytaj więcej

Lucjan Siemieński: Poeta romantyczny

Data wydania: 1955

Czytaj więcej

Niesamowita Słowiańszczyzna: Fantazmaty literatury

Data wydania: 2006

Eseje poświęcone problemom tożsamości słowiańskiej i zagadnieniom związanym z jej kształtowaniem, takim jak: wizje słowiańszczyzny pogańskiej, słowiańskiej estetyki, mitologii, funkcjonowania ich w świadomości europejskiej. Autorka, analizując zjawiska kulturowe i literackie, próbuje znaleźć miejsce dla Słowiańszczyzny w świadomości dzisiejszej Europy, a także ustalić, czym istotnie jest tożsamość słowiańska w kształcie pierwotnym i współczesnym - także w swej postaci wypartej i odrzuconej. [Wydawnictwo Lit...

Czytaj więcej

Odnawianie znaczeń

Data wydania: 1980

Czytaj więcej

Odyseja wychowania: Goethańska wizja człowieka w latach nauki i latach wędrówki Wilhelma Meistra (wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000))

Data wydania: 1998

Czytaj więcej

Płacz generała: Eseje o wojnie

Data wydania: 1998

Drugie, poprawione i rozszerzone wydanie książki podejmującej polemiczny dialog z mitologią polskiego romantyzmu: jego romantycznym, ofiarniczym stylem i tragiczno-ironicznym zafascynowaniem śmiercią. Bohaterami "Płaczu generała" są wielcy artyści i żołnierze, m.in. Andrzej Wajda, Miron Białoszewski oraz Józef Czapski. [Sic!, 2007]

Czytaj więcej

Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa (antologia; wraz z Ziomek Jerzy, Sławiński Janusz (ur. 1932), Sarnowska-Temeriusz Elżbieta i inni)

Data wydania: 1976

- Jerzy Ziomek: Metodologiczne problemy syntezy historycznoliterackiej - Maria Janion: Historia literatury a historia idei - Janusz Sławiński: Analiza, interpretacja i wartość dzieła literackiego - Elżbieta Sarnowska-Temeriusz: W kręgu badań teatrologicznych - Kazimierz Bartoszyński: O badaniach układów fabularnych - Irena Sławińska: Odczytanie dramatu - Maria Renata Mayerowa: Teoria tekstu a tradycyjne pojęcia poetyki - Teresa Skubalanka: Założenia analizy stylistycznej - Aleksandra Okopień-Sławińska: Prob...

Czytaj więcej

Problemy polskiego romantyzmu (antologia; wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000), Lewinówna Zofia, Witkowska Alina i inni)

Data wydania: 1971

Czytaj więcej

Projekt krytyki fantazmatycznej: Szkice o egzystencjach ludzi i duchów

Data wydania: 1991

Czytaj więcej

Purpurowy płaszcz Mickiewicza: Studium z historii poezji i mentalności

Data wydania: 2001

W jaki sposób historyczne doświadczenia polskiej zbiorowości zmieniły polską literaturę? Kiedy rozpoczął się i jak przebiegał proces upraszczania i przystosowywania literatury wielkiego romantyzmu do wąsko pojmowanych, narodowych potrzeb? Czym była "poezja krajowa", stworzone przez nią style zachowań, symbole i gesty, które prędko zapanowały nad polskim życiem i wykazały tak wielką trwałość, że można je było jeszcze dostrzec w manifestacjach polskiego Sierpnia 1980 roku i w późniejszych działaniach "Solidarności"? ...

Czytaj więcej

Reduta: Romantyczna poezja niepodległościowa

Data wydania: 1979

Czytaj więcej

Romantyzm i egzystencja: Fragmenty niedokończonego dzieła (wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000))

Data wydania:

Na wzór pojęcia "bohatera historii", wokół którego skupiała się książka "Romantyzm i historia", stworzyłyśmy pojęcie "bohatera egzystencji". Rousseau, Werter, René reprezentują trzy modele egzystencji romantycznej, każdy z odmiennym, właściwym mu odcieniem. Gustaw, Kordian, Szczęsny z Horsztyńskiego, ale i Chopin to polscy bohaterowie egzystencji, wyposażeni w odrębne cechy, wyróżniające ich w romantyzmie europejskim. W książce znalazły się też studia ukazujące dylematy romantycznej myśli o egzystencji rozpięte...

Czytaj więcej

Romantyzm i historia (wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000))

Data wydania: 1978

Książka ta już w momencie pierwszego wydania w roku 1978 została uznana za najważniejsze i najbardziej gruntowne osiągnięcie polskich badań nad epoką i literaturą romantyczną. Wprowadziła bowiem nowy rodzaj refleksji nad przeszłością, łączący w jedno wiedzę o literaturze i wiedzę o dziejach. Autorki odsłaniają mechanizmy dziejotwórczej działalności polskiego romantyzmu, ujawniają obustronne zależności i związki literatury i historii. Z tego względu przedmiotem ich uwagi jest nie tyle stosunek romantyzmu do cało...

Czytaj więcej

Romantyzm, rewolucja, marksizm. Colloquia gdańskie

Data wydania:

Czytaj więcej

Romantyzm: Studia o ideach i stylu

Data wydania: 1969

Czytaj więcej

Sprawa Stawrogina (wraz z Przybylski Ryszard)

Data wydania: 1996

Czytaj więcej

Śmierć Mickiewicza: Teksty i rozmowy w roku Mickiewiczowskim 2005 (antologia; wraz z Zielińska Marta, Rymkiewicz Jarosław Marek, Witkowska Alina i inni)

Data wydania: 2008

"Książka »Śmierć Mickiewicza«, dobitne echo rocznicy zgonu poety (1855-2005), stanowi ważny wkład nie tylko do badań stricte mickiewiczologicznych. To oryginalny, niekiedy przejmujący wgląd w romantyczną kulturę umierania i śmierci, to również refleksja nad wiekiem XX i XXI, w której namysł nad recepcją Mickiewicza przemienia się w autoanalizę kondycji naszej współczesności..." prof. Dr hab. Zbigniew Przychodniak [Wydawnictwo IBL PAN, 2008]

Czytaj więcej

Wampir: Biografia symboliczna

Data wydania: 2002

Mit wampiryczny doczekał się w Anglii, Francji i Niemczech wielu opracowań. Ukazano w nich rozmaite aspekty wampiryzmu, uznanego za najpotężniejszy mit literacki XX wieku. Aleksander Dumas napisał w swym "Wampirze" prorocze słowa: "Dokądkolwiek pójdziemy, będzie szedł za nami". Książka Marii Janion przedstawia drogi, którymi poruszał się wampir w kulturze europejskiej XIX i XX wieku, odpowiada na pytanie, jakie elementy mitu wampirycznego najsilniej oddziałały na wyobraźnię mieszkańców Europy. Podjęta przez aut...

Czytaj więcej

Wobec zła

Data wydania: 1989

W polskim patriotyzmie istnieje ciemna strefa, granicząca z sacrum, obłędem i śmiercią samobójczą. W momencie zagrożenia bytu ojczyzny przez przemoc i zło objawiają się „szaleni” polscy patrioci. Ich archetypicznym wręcz wyobrażeniem jest Rejtan. Obok „patrioty-wariata” w tę samą strefę wkracza wampir zemsty patriotycznej. I Gombrowicz, i Miłosz zarzucali kulturze polskiej, że chyłkiem wymija problem zła, że nie chce się do niego wprost ustosunkować, a jeśli to czyni, to bardzo jednostronnie, że nie dostrzega je...

Czytaj więcej

Zdziwienia Kraszewskim (antologia; wraz z Zielińska Marta, Bartoszyński Kazimierz, Żmigrodzka Maria (1922-2000) i inni)

Data wydania: 1990

Zdumienie nieuchronne, wielokrotnie zaświadczane przez piszących o autorze "Starej baśni", rozpoczyna się przy prostym obrachunku arytmetycznym: otóż gdyby jego plon pisarski rozdzielić na dziesięć równych części i każdą z nich opatrzyć nazwiskiem innego człowieka, to każdy z tych dziesięciu miałby niezaprzeczalne prawo uchodzić w naszych oczach za literata pracowitego nad przeciętność. Nad przeciętność, i to znacznie, wydajny byłby pisarz, który by miał w dorobku 22 powieści w około 40 tomach - Kraszewski napisał ...

Czytaj więcej

Zygmunt Krasiński: Debiut i dojrzałość

Data wydania: 1962

Czytaj więcej

Życie pośmiertne Konrada Wallenroda

Data wydania: 1990

Czytaj więcej

Żyjąc, tracimy życie: Niepokojące tematy egzystencji

Data wydania: 2001

Niepokojące tematy egzystencji są ośrodkiem rozważań tej bardzo osobistej książki. Przewija się przez nią myśl przewodnia: przeświadczenie o równości "świata i zaświata", obecne u Leśmiana, z którym skądinąd spokrewniony duchowo był Jacek Malczewski. W historii samobójstwa Kleista, w prozie Gombrowicza i Grassa, w znanej Mickiewiczowi mitycznej botanice, w pamiętnikach Châteaubrianda i opowieściach Edgara Allana Poe Maria Janion śledzi sąsiedztwo świata żyjących i nieznanej "drugiej strony". Okazuje się ono fundame...

Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Archiwum wyobraźni"

Gorączka romantyczna
Data wydania: 1975
"Gorączka romantyczna" - czytamy we "Wprowadzeniu" Marii Janion - "to fantastyka i przeżycie kosmosu, to tragizm i rewolucja, to frenezja i niepodległość, to przede wszystkim odkrycie nowej cudowności [...]. Cudowność rzeczywistości stała się dla romantyków podstawową formułą wiedzy o rzeczywistości, o jej nieprzewidywalności, ruchliwości, zmienności...". Z "Gorączki romantycznej" uczyliśmy się wiedzy o romantyzmie jako kulturze napięć i antagonizmów, sporów i dialogów. To ta książka pokazywała nam potęgę i słab...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Biblioteka Romantyczna"

Reduta: Romantyczna poezja niepodległościowa
Data wydania: 1979
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Biblioteka Tekstów"

Projekt krytyki fantazmatycznej: Szkice o egzystencjach ludzi i duchów (tom: 4)
Data wydania: 1991
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "BookRage 36: Multipakiet na targi: Krytyka Polityczna"

Niedobre dziecię (wraz z Szczuka Kazimiera)
Data wydania: 2013
"Owszem, prawda jest taka, że i ja, za romantykami, kreśliłam apologię polskiego, romantycznego szaleństwa. I ja idealizowałam Polaków jako naród jednolicie bohaterski. I ja widziałam w naszym mesjanizmie przede wszystkim słuszną gloryfikację polskiego cierpienia" – mówi żywa legenda polskiej nauki, guru wiedzy o romantyzmie, znawczyni wampirów i guseł, żydowskich bohaterów polskiej historii i zapomnianych legend słowiańszczyzny, rewizjonistka polskich tradycji i Królowa Matka polskiego feminizmu. Profesor Mar...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Historie [słowo/obraz terytoria]"

Romantyzm i egzystencja: Fragmenty niedokończonego dzieła (wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000))
Data wydania:
Na wzór pojęcia "bohatera historii", wokół którego skupiała się książka "Romantyzm i historia", stworzyłyśmy pojęcie "bohatera egzystencji". Rousseau, Werter, René reprezentują trzy modele egzystencji romantycznej, każdy z odmiennym, właściwym mu odcieniem. Gustaw, Kordian, Szczęsny z Horsztyńskiego, ale i Chopin to polscy bohaterowie egzystencji, wyposażeni w odrębne cechy, wyróżniające ich w romantyzmie europejskim. W książce znalazły się też studia ukazujące dylematy romantycznej myśli o egzystencji rozpięte...
Czytaj więcej

Romantyzm i historia (wraz z Żmigrodzka Maria (1922-2000))
Data wydania: 1978
Książka ta już w momencie pierwszego wydania w roku 1978 została uznana za najważniejsze i najbardziej gruntowne osiągnięcie polskich badań nad epoką i literaturą romantyczną. Wprowadziła bowiem nowy rodzaj refleksji nad przeszłością, łączący w jedno wiedzę o literaturze i wiedzę o dziejach. Autorki odsłaniają mechanizmy dziejotwórczej działalności polskiego romantyzmu, ujawniają obustronne zależności i związki literatury i historii. Z tego względu przedmiotem ich uwagi jest nie tyle stosunek romantyzmu do cało...
Czytaj więcej

Cykl "Janion: Transe — Traumy — Transgresje"

Niedobre dziecię (wraz z Szczuka Kazimiera) (tom: 1)
Data wydania: 2013
"Owszem, prawda jest taka, że i ja, za romantykami, kreśliłam apologię polskiego, romantycznego szaleństwa. I ja idealizowałam Polaków jako naród jednolicie bohaterski. I ja widziałam w naszym mesjanizmie przede wszystkim słuszną gloryfikację polskiego cierpienia" – mówi żywa legenda polskiej nauki, guru wiedzy o romantyzmie, znawczyni wampirów i guseł, żydowskich bohaterów polskiej historii i zapomnianych legend słowiańszczyzny, rewizjonistka polskich tradycji i Królowa Matka polskiego feminizmu. Profesor Mar...
Czytaj więcej

Prof. Misia (wraz z Szczuka Kazimiera) (tom: 2)
Data wydania: 2014
"Owszem, prawda jest taka, że i ja, za romantykami, kreśliłam apologię polskiego, romantycznego szaleństwa. I ja idealizowałam Polaków jako naród jednolicie bohaterski. I ja widziałam w naszym mesjanizmie przede wszystkim słuszną gloryfikację polskiego cierpienia" – mówi żywa legenda polskiej nauki, guru wiedzy o romantyzmie, znawczyni wampirów i guseł, żydowskich bohaterów polskiej historii i zapomnianych legend słowiańszczyzny, rewizjonistka polskich tradycji i Królowa Matka polskiego feminizmu. Profesor Maria...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Klasyka Światowej Humanistyki"

Gorączka romantyczna
Data wydania: 1975
"Gorączka romantyczna" - czytamy we "Wprowadzeniu" Marii Janion - "to fantastyka i przeżycie kosmosu, to tragizm i rewolucja, to frenezja i niepodległość, to przede wszystkim odkrycie nowej cudowności [...]. Cudowność rzeczywistości stała się dla romantyków podstawową formułą wiedzy o rzeczywistości, o jej nieprzewidywalności, ruchliwości, zmienności...". Z "Gorączki romantycznej" uczyliśmy się wiedzy o romantyzmie jako kulturze napięć i antagonizmów, sporów i dialogów. To ta książka pokazywała nam potęgę i słab...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Pisarze"

Günter Grass i polski Pan Kichot
Data wydania: 1999
Książka jest wynikiem fascynacji Marii Janion twórczością Güntera Grassa. Znawczyni i badaczka duszy romantycznej i polskiej mentalności od lat czyta i komentuje dzieło urodzonego w Gdańsku niemieckiego pisarza. Czasem też wchodzi z nim w dialog bezpośredni. Przygotowana przez nią książka rozpoczyna się od zapisu rozmowy z Grassem, która odbyła się podczas jednego z jej uniwersyteckich seminariów w 1981 roku w Gdańsku. [L&L, 1999]
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Przewodniki Krytyki Politycznej"

Herzog: Przewodnik Krytyki Politycznej (antologia; wraz z Herzog Werner, Pflaum Hans Günther, Kapela Jaś i inni) (tom: 20)
Data wydania: 2010
Opowieść o życiu, filmach i polskiej recepcji Wernera Herzoga. Czy Herzog jest ostatnim artystycznym kontynuatorem niemieckiego romantyzmu? Jaki jest jego stosunek do rewolucji 1968? Czym różni się według niego prawda od faktu i jakie ma to znaczenie dla filmu dokumentalnego? Maria Janion opowiada Kazimierze Szczuce, w jaki sposób filmy Herzoga stały się tematem jej słynnego gdańskiego seminarium. Piotr Kletowski mówi o projekcie ukrytym w filmach Herzoga z Klausem Kinskim. Artur Żmijewski wyciąga Herzoga z...
Czytaj więcej

Holland: Przewodnik Krytyki Politycznej (antologia; wraz z Holland Agnieszka, Wiśniewska Agnieszka, Michalski Cezary (pseud. Tabor Marek) i inni) (tom: 33)
Data wydania: 2013
"Holland. Przewodnik Krytyki Politycznej" jest pierwszą od lat, kompletną publikacją na temat dorobku reżyserki, która po "W ciemności" i wyprodukowanym dla czeskiego HBO miniserialu "Gorejący krzew" znów znajduje się u szczytów filmowej sławy. Książka łączy nowatorską formę z interesującą, proponującą nieoczywiste interpretacje treścią. Idąc tropem najwspanialszych tradycji polskiego kina, z czasów, gdy jego największe sukcesy łączyły się ze słowem "zespół", prezentujemy dzieło zbiorowego wysiłku grupy autorów i a...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Romantyczne Okolice Śmierci"

Wampir: Biografia symboliczna
Data wydania: 2002
Mit wampiryczny doczekał się w Anglii, Francji i Niemczech wielu opracowań. Ukazano w nich rozmaite aspekty wampiryzmu, uznanego za najpotężniejszy mit literacki XX wieku. Aleksander Dumas napisał w swym "Wampirze" prorocze słowa: "Dokądkolwiek pójdziemy, będzie szedł za nami". Książka Marii Janion przedstawia drogi, którymi poruszał się wampir w kulturze europejskiej XIX i XX wieku, odpowiada na pytanie, jakie elementy mitu wampirycznego najsilniej oddziałały na wyobraźnię mieszkańców Europy. Podjęta przez aut...
Czytaj więcej

Cykl "Rozmowy na nowy wiek"

Rozmowy na nowy wiek (antologia; wraz z Janowska Katarzyna, Mucharski Piotr, Szacki Jerzy i inni) (tom: 1)
Data wydania: 2001
Maria Janion - "O duszy" Jerzy Szacki - "O narodach" Norman Davies - "O historii prawdziwej" Marek Edelman - "O solidarności" Wilhelm Dichter - "O byciu sobą" Hanna Krall - "O nienormalności świata" Krzysztof Czyżewski - "O ludziach pogranicza" Jerzy Ficowski - "O mitotwórcach" Julia Hartwig - "O sztuce patrzenia" Ryszard Krynicki - "O milczeniu" Ks. Jan Twardowski - "O miłości" Ks. biskup Bronisław Dembowski - "O niewierzących" Krzysztof Penderecki - "O dźwiękach i nie tylko" Stanisław Ra...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Seria z Różą ["Krytyka Polityczna"]"

Niedobre dziecię (wraz z Szczuka Kazimiera)
Data wydania: 2013
"Owszem, prawda jest taka, że i ja, za romantykami, kreśliłam apologię polskiego, romantycznego szaleństwa. I ja idealizowałam Polaków jako naród jednolicie bohaterski. I ja widziałam w naszym mesjanizmie przede wszystkim słuszną gloryfikację polskiego cierpienia" – mówi żywa legenda polskiej nauki, guru wiedzy o romantyzmie, znawczyni wampirów i guseł, żydowskich bohaterów polskiej historii i zapomnianych legend słowiańszczyzny, rewizjonistka polskich tradycji i Królowa Matka polskiego feminizmu. Profesor Mar...
Czytaj więcej

Prof. Misia (wraz z Szczuka Kazimiera)
Data wydania: 2014
"Owszem, prawda jest taka, że i ja, za romantykami, kreśliłam apologię polskiego, romantycznego szaleństwa. I ja idealizowałam Polaków jako naród jednolicie bohaterski. I ja widziałam w naszym mesjanizmie przede wszystkim słuszną gloryfikację polskiego cierpienia" – mówi żywa legenda polskiej nauki, guru wiedzy o romantyzmie, znawczyni wampirów i guseł, żydowskich bohaterów polskiej historii i zapomnianych legend słowiańszczyzny, rewizjonistka polskich tradycji i Królowa Matka polskiego feminizmu. Profesor Maria...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Seria z Wagą"

Bohater, spisek, śmierć: Wykłady żydowskie
Data wydania: 2009
Maria Janion rekonstruuje fakty, przybliża literackich bohaterów, wreszcie przygląda się stereotypom. Szkicuje barwne losy Berka Joselewicza i przedstawia wysiłki Mickiewicza na rzecz utworzenia Legionu Żydowskiego, a także silną wiarę poety w "tajemniczą więź, łączącą naród polski z narodem Izraela". Mickiewiczowski Jankiel, który "Ojczyznę jako Polak kochał!" (jego pierwowzorem był prawdopodobnie Joselewicz), znalazł swoje miejsce w uniwersum polskiej wyobraźni zbiorowej, ale na kształtowanie się stereotypu Żyda ...
Czytaj więcej

Żyjąc, tracimy życie: Niepokojące tematy egzystencji
Data wydania: 2001
Niepokojące tematy egzystencji są ośrodkiem rozważań tej bardzo osobistej książki. Przewija się przez nią myśl przewodnia: przeświadczenie o równości "świata i zaświata", obecne u Leśmiana, z którym skądinąd spokrewniony duchowo był Jacek Malczewski. W historii samobójstwa Kleista, w prozie Gombrowicza i Grassa, w znanej Mickiewiczowi mitycznej botanice, w pamiętnikach Châteaubrianda i opowieściach Edgara Allana Poe Maria Janion śledzi sąsiedztwo świata żyjących i nieznanej "drugiej strony". Okazuje się ono fundame...
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Stanowiska, Interpretacje"

Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś (tom: 1)
Data wydania: 1996
Legendarna książka Marii Janion, zawierająca m.in. "Zmierzch paradygmatu" - jeden z najważniejszych polskich tekstów napisanych po 1989 roku. "Myśl o zmierzchu paradygmatu romantyczno-symbolicznego nie wszyscy odczytali dokładnie. Wielu czytelników widziało ją jako określenie stanu definitywnego, dla innych stała się hasłem, tymczasem zmierzch nie oznacza końca. O zmierzchu wylatuje sowa Minerwy, ale też o zmierzchu rodzą się upiory. Wznowienie tej książki przychodzi w czasie, gdy groźniejsze stało się nie pop...
Czytaj więcej

Sprawa Stawrogina (wraz z Przybylski Ryszard) (tom: 2)
Data wydania: 1996
Czytaj więcej

Kobiety i duch inności (tom: 3)
Data wydania: 1996
Maria Janion, inspirowana krytyką feministyczną, układa własną historię kobiet. Pośród jej bohaterek znajdują się kobiety rzeczywiście istniejące oraz kobiety-symbole, obecne w tekstach kultury i zbiorowej wyobraźni, m.in. Maria Komornicka, Lenora, Marianna, Grażyna, Elisabeth Badinter, Izabela Filipiak czy Nicole Müller. W każdym przypadku są to postaci wyraziste, stanowiące istotne punkty odniesienia. Analizując twórczość nie tylko pisarek, ale i pisarzy (Bürger, Mickiewicz, Kraszewski, Grass), Janion wydobywa i ...
Czytaj więcej

Płacz generała: Eseje o wojnie (tom: 12)
Data wydania: 1998
Drugie, poprawione i rozszerzone wydanie książki podejmującej polemiczny dialog z mitologią polskiego romantyzmu: jego romantycznym, ofiarniczym stylem i tragiczno-ironicznym zafascynowaniem śmiercią. Bohaterami "Płaczu generała" są wielcy artyści i żołnierze, m.in. Andrzej Wajda, Miron Białoszewski oraz Józef Czapski. [Sic!, 2007]
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Transgresje"

Galernicy wrażliwości (antologia; wraz z Rosiek Stanisław, < praca zbiorowa / wielu autorów >) (tom: 1)
Data wydania: 1981
Czytaj więcej

Seria wydawnicza "Wiek XIX"

Purpurowy płaszcz Mickiewicza: Studium z historii poezji i mentalności
Data wydania: 2001
W jaki sposób historyczne doświadczenia polskiej zbiorowości zmieniły polską literaturę? Kiedy rozpoczął się i jak przebiegał proces upraszczania i przystosowywania literatury wielkiego romantyzmu do wąsko pojmowanych, narodowych potrzeb? Czym była "poezja krajowa", stworzone przez nią style zachowań, symbole i gesty, które prędko zapanowały nad polskim życiem i wykazały tak wielką trwałość, że można je było jeszcze dostrzec w manifestacjach polskiego Sierpnia 1980 roku i w późniejszych działaniach "Solidarności"? ...
Czytaj więcej
Nikt jeszcze nie rozpoczął żadnej dyskusji na temat tej książki.