W sobotę, 10 września, podczas gali w Teatrze Miejskim im. Witolda Gombrowicza w Gdyni, ogłoszono zwycięzców jedenastej edycji Nagrody Literackiej „Gdynia”. Za esej nagrodzono Drogę 816 Michała Książka, w kategorii poezja najlepszy okazał się tomik Nice Barbary Klickiej, natomiast zbiór Skoruń Macieja Płazy triumfował wśród zgłoszonych opowiadań. Wreszcie, spośród nominowanych tłumaczeń wyróżniono Rękopis znaleziony w Saragossie autorstwa Anny Wasilewskiej. W tym roku laureaci odbierali swoje nagrody – statuetki Kostki Literackie oraz nagrodę finansową w wysokości 50 tys. zł – z rąk przewodniczącej kapituły prof. Agaty Bielik-Robson.
Nagrodę Literacką „Gdynia” powołał do życia w 2006 roku prezydent miasta Wojciech Szczurek. Od tego czasu przyznawana jest w trzech kategoriach – za najlepszy esej, tomik poezji i zbiór opowiadań. Od roku 2014 pojawiła się nowa: przekład na język polski. Celem nagrody pozostaje uhonorowanie najlepszych żyjących artystów za ich osiągnięcia, przyznaje się ją za najlepsze książki roku ubiegłego. „Gdynia” została także inicjatorem licznych proczytelniczych przedsięwzięć.
Książek Michał, Droga 816
Michał Książek, autor znakomicie przyjętego debiutanckiego reportażu "Jakuck. Słownik miejsca", tym razem „bohaterem” swojej opowieści uczynił nie miasto, lecz... drogę. Tytułowa droga nr 816, zwana również „Nadbużanką”, biegnie z północy na południe, wzdłuż granicy polsko-białoruskiej i polsko-ukraińskiej. Droga to niezwykła, bowiem za nią jest już tylko Bug, a za Bugiem – mityczny Wschód, Azja, step, który ciągnie się aż do wybrzeży Japonii... Asfaltowa, miejscami dziurawa, wąska droga 816 jest więc nie tylko drogą – jest Granicą, Przedmurzem, Płotem oddzielającym Unię Europejską od nie-Unii, katolicyzm od prawosławia, „nasze” od „ich”, „tam” od „tu”, barbarzyństwo od cywilizacji... Efektem wędrówki tą drogą jest ta znakomita opowieść o Pograniczu, o splątaniu i nakładaniu się na siebie kultur, kierunków, wyznań oraz znaczeń...
Klicka Barbara, Nice
"Paragraf
Ono pęka. Asfalt jak dywan. Zdjęcia jak listy. Szumy jak szepty. Pęka.
Wychwyt jak zwrotnik. Pozy jak treści. Treści jak w szkle. Ono pęka.
Lustra jak maile. Cisza jak wata. Hałas jak robak. Pęka. Flaki jak gruzy.
Kasa jak zmora. Tyrać jak trawić. Ono pęka. Rodzić jak pluć. Pęka.
Regulacje.
Same."
Płaza Maciej, Skoruń
Siedem opowieści o ziemi, rzece i robocie, o tęsknocie za nieznanym, o radosnym i lękliwym żegnaniu się z dzieciństwem, i o olśnieniach, jakie przynosi inicjacja.
Ma niewiele lat i opinię lenia, łobuza, nicponia. Jak to mówią w jego wiosce: skorunia. Mieszka na uboczu, gdzieś na Sandomierszczyźnie, nad Wisłą, która czasem niebezpiecznie podchodzi pod wały, z ojcem sadownikiem, konstruktorem, ateuszem, buntownikiem nie wiadomo przeciw komu, i matką, żywą świętą. Są lata osiemdziesiąte XX wieku; parę lat wcześniej ojciec brał udział w tajemniczej konspiracji, dwadzieścia lat temu sąsiednią wieś spustoszyła nie do końca wyjaśniona powódź, czterdzieści minęło od nie do końca zapomnianej wojny. Skoruniem nikt się nie przejmuje, bo to jeszcze niby dziecko, ale on swoje wie, patrzy i słucha uważnie, wtyka nos w dorosłe sprawy i czuje, że zaczyna się życie: dopiero chłopięce, ale już groźne, niepojęte, czarowne.
Potocki Jan, Rękopis znaleziony w Saragossie, tłum. Wasilewska Anna
PRAWDZIWY Rękopis znaleziony w Saragossie! Ostatnia autentyczna i kompletna wersja arcydzieła — w nowym tłumaczeniu. Całe pokolenia polskich czytelników (z Wojciechem Jerzym Hasem, autorem kultowej ekranizacji, włącznie) znają Rękopis… w przekładzie Edmunda Chojeckiego z 1847 roku. Szkopuł jednak w tym, że – jak się okazuje – wersja Chojeckiego została przezeń spreparowana: jest kompilacją dwóch wariantów powieści, do których tłumacz dopisał własne fragmenty tam, gdzie połączenie obu wersji było niepełne lub absurdalne. François Rosset i Dominique Triaire, francuscy badacze literatury i biografowie Potockiego, zidentyfikowali i przeanalizowali wszystkie dostępne manuskrypty i druki dotyczące Rękopisu znalezionego w Saragossie. Dzięki temu czytelnicy po raz pierwszy mają okazję poznać kultową powieść w takiej formie, w jakiej pozostawił ją po sobie autor, i w nowym znakomitym przekładzie Anny Wasilewskiej.