3 dni, około 30 wydarzeń literackich, prawie 2000 podpisanych książek, 20 000 zachwyconych miłośników literatury. Znani aktorzy, światowej sławy pisarze i goście z zagranicy. Tak Europejska Stolica Kultury 2016 zainaugurowała kadencję jako Światowa Stolica Książki UNESCO. Podczas uroczystej gali Wrocław jako pierwsze miasto w historii otrzymał także oficjalną statuetkę Światowej Stolicy Książki UNESCO.
W sobotę, 23 kwietnia, Wrocław stał się Światową Stolicą Książki UNESCO. Europejska Stolica Kultury 2016 zainaugurowała kadencję w obecności przedstawicieli UNESCO, koreańskiego miasta Incheon (ŚSK 2015) oraz najważniejszych międzynarodowych organizacji wydawców, księgarzy i bibliotekarzy. Po raz pierwszy w historii przejęcie tytułu Światowej Stolicy Książki UNESCO miało wyraz także w formie konkretnego przedmiotu – Wrocław otrzymał specjalnie zamówioną rzeźbę autorstwa Artystki UNESCO na rzecz Pokoju Hedvy Ser. W przyszłym roku symbol przekazany zostanie kolejnej Stolicy Książki UNESCO – miastu Konakry w Republice Gwinei. Wicedyrektor UNESCO, Eric Falt, właśnie we Wrocławiu ogłosił też powołanie nowego Ambasadora dobrej woli UNESCO, którym została Vera Michalski-Hoffman.
Wrocław przejmuje ten prestiżowy tytuł, ale jako Europejska Stolica Kultury i Światowa Stolica Książki UNESCO prezentowaliśmy się już na największych światowych targach. Byliśmy m.in. w Paryżu, gdzie przed rokiem Wrocław był gościem specjalnym oraz w Madrycie, Lwowie, Amsterdamie, Berlinie, New Delhi, czy Incheon – przypomina Irek Grin, kurator ds. literatury ESK Wrocław 2016. – Podczas tych imprez zaprezentowaliśmy 123 autorów, a obejrzało nas lub wysłuchało ponad 100 tysięcy miłośników literatury w Polsce, Europie i na świecie.
Europejska Stolica Kultury w ramach własnego programu od dawna promuje czytelnictwo. Dotychczas w ramach ESK Wrocław 2016 zrealizowano już 280 spotkań z pisarzami, a w imprezach literackich wzięło udział niemal 150 tysięcy odbiorców.
Przedsmak literackiego roku
Podczas weekendu (22-24 kwietnia) inaugurującego kadencję Światowej Stolicy Książki UNESCO odbyło się 30 wydarzeń, w których udział wzięło aż 20 000 osób. Niezliczeni pasażerowie komunikacji miejskiej 23 kwietnia jeździli za darmo z książkami – i mogli je wypożyczać od specjalnych Kanarków Literackich. Specjalna w tym roku edycja Europejskiej Nocy Literatury poświęcona była Szekspirowi. Znani polscy aktorzy, m.in. Magdalena Cielecka, Jan Nowicki, Dorota Segda, Bartosz Porczyk i Ewa Skibińska, prezentowali własne interpretacje dramatów brytyjskiego mistrza. Spotkania odbywały się w nietypowych miejscach, jak kościoły i teatry, a także w księgarniach, klubach i muzeach. Pomimo padającego deszczu w wyznaczonych miejscach czytań ustawiały się kolejki – w wydarzeniu wzięło udział około 13 000 osób.
Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się wizyta we Wrocławiu Jo Nesbø. W spotkaniu w Teatrze Muzycznym „Capitol” udział wzięło kilkaset osób, a tuż po nim fani ustawili się w kilkusetmetrowej kolejce po autograf światowej sławy mistrza kryminału.
W bogatym programie weekendu „Poczytaj mi Wrocław” znalazły się liczne wydarzenia dla najmłodszych, w tym czytania i warsztaty oraz projekty edukacyjne. Odbyło się również wiele wydarzeń towarzyszących. W ramach otwarcia Goethe-Institut Pop Up Pavillon można było spotkać się m.in. z Filipem Springerem oraz Christianem „Flake” Lorenzem z zespołu Rammstein. Na wielbicieli kultury ukraińskiej czekały projekty muzyczne i poetyckie. Po literackiej Ulicy Krokodyli spacerowali polscy pisarze związani ze Lwowem, jak Bruno Schulz, Stanisław Lem czy Maria Konopnicka. Zainaugurowano również ekspozycję główną Muzeum Pana Tadeusza. Z entuzjastami literatury spotkali się m.in. Iwona Chmielewska i Mariusz Szczygieł. Szekspira czytano nawet brajlem i śpiewano w Narodowym Forum Muzyki. Przez trzy dni Wrocław żył literaturą.
To dopiero początek
Weekend rozpoczynający kadencję Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki UNESCO 2016 to dopiero początek atrakcji literackich w Europejskiej Stolicy Kultury. Przez cały rok, aż do 22 kwietnia 2017 roku, zrealizowanych zostanie około 1650 wydarzeń literackich. W czasie dwunastu miesięcy Wrocław odwiedzi blisko 4 000 pisarzy, poetów, akademików, humanistów, ludzi kultury. Według szacunków koordynatorów i organizatorów wydarzeń, weźmie w nich udział nawet 750 000 osób.
NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA ŚWIATOWEJ STOLICY KSIĄŻKI UNESCO 2016:
* Bibliopolis. Miasto Biblioteka
Wachlarz działań czytelniczych na małą i dużą skalę, organizowanych przez instytucje kultury, organizacje pozarządowe oraz inicjatywy mieszkańców Wrocławia, jak w projekcie Magazynu Materiałów Literackich Cegła, dzięki któremu kierowcy będą przyklejali na samochody fragmenty utworów poetyckich wydrukowane na naklejkach magnetycznych, a pojazdy zamienione w rozrzuconą kartotekę będą mijać się w mieście, tworząc wielki ruchomy poemat i skupiając uwagę mieszkańców Wrocławia na literaturze. Bibliopolis ma zmieniać miasto, pokazując, że można czytać wspólnie w przestrzeni publicznej, „wyświetlać" literaturę na ścianach i w oknach, a nawet zrywać papierowe owoce z wierszami i drukować poezję na potwierdzeniach wypłaty z bankomatu.
* Book Aid. Światowy hymn książki
Projekt stworzenia światowego hymnu książki organizowany we współpracy z UNESCO, organizacjami międzynarodowymi, poprzednimi Światowymi Stolicami Książki i Europejskimi Stolicami Kultury dla uczczenia książki i czytelników na całym świecie. Tekstem hymnu będzie wiersz Tadeusza Różewicza Włosek poety, przetłumaczony na kilkadziesiąt języków. Muzykę skomponował Jana Kanty Pawluśkiewicz. Hymn książki odśpiewany zostanie równocześnie w kilkudziesięciu miastach na całym świecie na zakończenie kadencji Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki UNESCO.
* Wrocławski Program Wydawniczy
Program wspierający wydawanie książek promujących miasto i region: zarówno dzieł literackich, przewodników, albumów, opracowań historycznych, jak i wydawnictw okolicznościowych.
* Program translatorski
Nowatorski program wspierający działania translatorskie, by zwiększyć liczbę przekładów książek polskich, a zwłaszcza wrocławskich autorów i promocję polskiej literatury w Europie i na świecie.
* Międzynarodowy Festiwal Poezji SILESIUS
W dniach 8-15 maja 2016 roku odbędzie się we Wrocławiu Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius. Festiwal skupiający w jednym miejscu i czasie leksykon polskiej poezji współczesnej, unikatowy na skalę ogólnopolską, a także pionierski, bo organizowany przez pięć różnych podmiotów – największe festiwale poetyckie w Polsce: Miasto Poezji z Lublina, Międzynarodowy Festiwal Literatury Europejski Poeta Wolności z Gdańska, Międzynarodowy Festiwal Miłosza z Krakowa oraz Poznań Poetów. Wszystkie one zaprezentują we Wrocławiu swoje programy, by ukazać bogactwo światów poetyckich i różne sposoby ich doświadczania. Mieszkańcy Wrocławia będą mogli spotkać się z wyjątkowymi formami rozmowy i spotkania z poezją, a nasi goście poznać charakterystyczne dla Wrocławia formy jej przedstawiania.
* Kilkadziesiąt innych wydarzeń i projektów, a wśród nich (wybór):
Słowa bez Granic. Studencka Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki, Międzynarodowy Festiwal Kryminału Wrocław; Festiwal Literatury dla Dzieci; Targi Książki dla Dzieci i Młodzieży Dobre Strony, Miesiąc Spotkań Autorskich, Ogólnopolski Konwent Miłośników Fantastyki Polcon / Eurokonferencja, Międzynarodowy Festiwal Opowiadania; Bruno Schulz. Festiwal; Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus, Kongres Lemologiczny, Wrocławskie Targi Dobrych Książek; Wrocławski Portal Literacki.
Pełny program i szczegółowe informacje o Wrocławiu jako Światowej Stolicy Książki UNESCO – w materiałach prasowych, na stronie www.wroclaw2016.pl, w Informatorze Kulturalnym ESK oraz w najnowszym numerze Gazety ESK, w dużej części poświęconym Światowej Stolicy Książki UNESCO.