Usłyszałam kiedyś pewne zdanie, fotografia stała się prawdziwsza od rzeczywistości. Mówię je komuś dalej, fotografia stała się prawdziwsza od rzeczywistości. To prawda, mówi ktoś, przeczytaj "Batalistę". Spoglądam na okładkę, nie lubię takich. Zdjęcie i dużo szczegółów, wolę proste okładki. Symboliczne ilustracje albo sam tytuł na jednolitej fakturze. Z podejrzliwością otwieram książkę, przerzucam strony, wracając do początku od czasu do czasu, zerkam na mężczyznę i na jego cień, spoglądam na jego farby.

Mężczyzna nazywa się Andrés Faulques i jest fotografem wojennym. Poprawka, był.

Stworzył niezliczoną liczbę dowodów na to, że rzeczywistość przegrywa w walce z fotografią. Zdobył wiele prestiżowych nagród. Chcę się wczuć w klimat. Wynajduję w sieci zdjęcia Word Press Photo. Sądzę, że takie właśnie robił Faulques, pociągające, bo okrutne. Dobrze wykorzystane światło, dobrze ustawiony kontrast.

"Robiąc fotografie martwym ludziom, był zmartwiony kontrastem między rozświetlonym piaskiem i czarną, lśniącą od potu skórą"[1].

Podobno jest wiele powodów, dla których robi się zdjęcia na wojnie. Dla dobra historii, dla dobra ludzkości, z żądzy przygód. Aby odnaleźć logikę.Być może ten ostatni powód sprawia, że prace Faulquesa są wspaniałe, mają w sobie perfekcję matematycznych wzorów.

"Podoba mi się, że żadna łza nie zmąciła ostrości twego obiektywu"[2].

Dłonie nie mogą drżeć, gdy trzyma się obiektyw, podobnie jak wtedy, gdy naciska się spust. Ale zimne oko profesjonalisty pomagające robić piękne zdjęcia nie czyni nas mądrzejszymi. Czy ludzie są okrutni, bo leży to w ich naturze? A może dlatego, że potrafią kochać? Albo, że okrucieństwo rośnie wprost proporcjonalnie do inteligencji?

Fotograf staje się malarzem. Chcę wczuć się w klimat, ponownie. Razem z Falquesem studiuję więc artystów-batalistów. Właściwie znam tylko Goyę i Boscha, ale tym razem spoglądam na ich prace nie swoimi oczami. Rozglądam się, szukając tego co Falques. Gdybym umiała, zaczęłabym malować razem z nim.

Każdy opowiada po swojemu. Każdy po swojemu szuka odpowiedzi.



---
[1] Arturo Pérez-Reverte, "Batalista", tłum. Joanna Karasek, wyd. Muza 2007, s. 92.
[2] Tamże, s. 163.