Wiadomość o nieuleczalnej chorobie to zawsze wielki cios nie tylko dla chorego, ale i jego najbliższych. Ilu ludzi, tyle typów zachowania w takiej sytuacji, od akceptacji i walki po całkowitą uległość. Zdarza się, że w obliczu tragedii znajomi odsuwają się, dystansują, ale rodzina zwykle jest tym solidnym fundamentem, który daje wsparcie. O sile, jaka tkwi w bliskości i miłości, opowiada najnowsza powieść autorki m.in. popularnego „Motyla”, Lisy Genovy.

Joe, policjant, ojciec czworga dzieci, niemal przez całe życie zmaga się z widmem swojej matki. Jej alkoholizm, dzikie zachowania, nieobliczalność to stale niezagojona rana i dominujące wspomnienia. Nawet jako czterdziestokilkulatek wciąż przeżywa i analizuje nagłą, z punktu widzenia dziecka, zmianę z kochającej, uśmiechniętej i spontanicznej mamy we wrak człowieka, którego boi się własny syn. Coraz częściej zdarza mu się dostrzegać w swoim odbiciu oblicze matki. Z wiekiem coraz częściej niedomaga, wizyta u lekarza przynosi okrutną diagnozę: choroba Huntingtona.

Czym jest huntington, dowiadujemy się razem z bohaterami. Wspólnie z nimi przygotowujemy się na powolną utratę władzy fizycznej, potem emocjonalno-psychicznej przez Joego. Niekontrolowane odruchy, niezdarność, zanikanie mowy i bezwład to tylko niektóre z następstw choroby. Jednak na tym nieszczęścia się nie kończą – HD jest dziedziczna. Z jednej strony Joe widzi całe swoje życie obciążone chorobą, z drugiej – wyrzuca sobie, że mógł ją przekazać dzieciom, u każdego z nich bowiem prawdopodobieństwo odziedziczenia felernego genu wynosi 50%. Genova skupia się nie tylko na samej chorobie i życiu wokół cierpiącego, ale też na kwestii badań, które mają potwierdzić lub wykluczyć możliwość zachorowania. Dwoje z rodzeństwa O’Brienów, świeżo upieczony tato JJ i tancerka Meghan, niemal natychmiast decydują się poznać swoją przyszłość. Lekkoduch Patrick nie ma zamiaru robić badań, a instruktorka jogi Katie ciągle się waha i to właśnie z nią czytelnik będzie przeżywał strach lęk zarówno przed wiedzą, jak i niewiadomą. Pisarka położyła wielki nacisk na aspekt psychologiczny, ukazując, że wszelkie nasze decyzje mogą mieć poważniejsze konsekwencje, niż nam się początkowo wydaje.

Autorka (neurobiolog) na przykładzie matki Joego pokazuje, jak bardzo potrzebna jest społeczna świadomość. Niewiedza prowadzi do oceny na podstawie pozorów, brak znajomości choroby rzutuje na relacje międzyludzkie, ale może także wpłynąć na całe życie. Joe ma wielkie szczęście – żona jest dla niego prawdziwą podporą, oboje wychowali dzieci w rodzinnej atmosferze wzajemnego wsparcia i miłości.

Czytelnik przeżywa wielkie emocje, kibicuje bohaterom, niemal współodczuwa z chorym czy jego rodziną, ale nie jest przygniatany wielkim ciężarem. Genova wprowadza epizody odwracające choć na chwilę uwagę od tematu głównego, nie rezygnuje też z humoru. Unika natomiast irytującego współczucia narratora dla bohaterów. Współczucie i inne uczucia rodzą się w czytelniku, nie są narzucane przez styl pisarki.

„Sekret O’Brienów” to książka bardzo ważna, mądra i wzruszająca, wiele uczy nas o innych i o nas samych, daje siłę i nadzieję, a nawet radość. Autorka zwraca uwagę na to, co przez zbyt szybkie tempo życia często nam umyka.


[recenzję opublikowałam na blogu i stronie szuflada.net]