Powieść Michaela D. O'Briena stawia mnóstwo pytań. Jeżeli lubisz podkreślać w książkach ciekawe myśli, razem z bohaterami zajmować się problematyką ludzkiej egzystencji, odpowiadać na pytania i dziwić się światem, to zdecydowanie jest to książka dla Ciebie. To jest największa rekomendacja, na jaką mnie stać. I jak najszczersza. Do tej powieści można ciągle wracać i za każdym razem znaleźć coś idealnie pasującego do aktualnej sytuacji :)

Zastanawiam się, na ile życie Pawła Tarnowskiego (głównego bohatera) jest podobne do naszego i czy jest stereotypowe. Traumatyczne dzieciństwo, młodzieńcze poszukiwanie przygód i rzucanie wyzwań za granicą, porażka, nędza, powrót do Polski, aby poddać się temu, co niewymagające i nad wyraz spokojne.

Paweł we Francji znienawidził ludzi. Doznał tak wiele bólu i upokorzenia, że nie był w stanie myśleć inaczej. Otaczało go zło. Ta część powieści przypomina wielkie dzieła początku XX wieku, w których autorzy zastanawiają się, czym jest sztuka, wolność, życie. W Polsce mężczyzna odziedziczył po wuju „Dom Sophii” - średnio prosperującą księgarnię zapewniającą jakiekolwiek środki do życia. Właściwa akcja (autor posiłkuje się retrospekcjami i epilogiem) rozgrywa się podczas II wojny światowej, w 1942 roku w Warszawie. Przypadek (przypadek?) sprawia, że Paweł ratuje życie młodemu Żydowi i daje mu schronienie na strychu. Dawid jest nieskazitelnie pięknym chłopcem, więc rozwinie się wątek miłości homoseksualnej. Obaj są głęboko wierzący (Paweł doświadczył iluminacji), choć dzieli ich cały Nowy Testament. Chłopak jest też szalenie mądry i to jego rozważania pozostają na długo w pamięci czytelnika. Zakończenie dopełnia całą historię i nic, tylko wyciągnąć z niej wnioski.