Adolf Rudnicki był pisarzem niezwykłym. Debiutował w latach trzydziestych XX wieku, jak wielu innych pisarzy sławę zyskał po wojnie głównie utworami o holokauście i zagładzie, takimi jak opowiadania zebrane w tomach „Złote okna”, „Ucieczka z Jasnej Polany” czy „Szekspir”. Najczęściej powracający motyw tych tworów to sposób, w jaki Żydzi dostawali się w ręce niemieckie oraz ich reakcje, które wyrażały specyficzną duchową zapaść tych ludzi – od zupełnego rozpadu wewnętrznego po dobrowolnie wybraną śmierć.

Jednak to nie zagłada narodu żydowskiego była głównym tematem twórczości tego pisarza. Adolf Rudnicki był przede wszystkim pisarzem miłości. Nie interesuje go jednak miłość szczęśliwa, spełniona, dająca radość i szczęście. Wprost przeciwnie, w jego bogatej twórczości nowelistycznej - poczynając od popularnej przed wojną „Niekochanej”, poprzez m.in. „Czysty nurt”, a na „Pałeczce” kończąc - ukazują się nam obrazy rozmaitych rodzajów miłości niespełnionej, nieodwzajemnionej, daremnej, destrukcyjnej, nieszczęśliwej – choć na swój sposób pięknej. Zupełnie jakby miłość dla Rudnickiego była synonimem nieszczęścia i życiowej tragedii.

„Pałeczka, czyli każdemu to, na czym mu mniej zależy” po raz pierwszy wydana została w 1950 roku, wersja poprawiona w 1956. Podtytuł tej mikoropowieści w genialny sposób ujmuje bieg wydarzeń w niej zawartych, a jej forma i budowa wyraźnie wskazuje, że pisana była początkowo nie bez myśli o scenie. Akcja toczy się w ogrodzie w mieście N. Młody pisarz Gabriel przechadza się po tym ogrodzie i wsłuchuje się w głośniki. Właśnie nadawana jest jego sztuka pt. „Każdemu to, na czym mu mniej zależy”, która okazała się niespodziewanie wielkim sukcesem i która przyniosła mu uznanie. W ogrodzie spotyka Pałeczkę, młodą dziewczynę, która zwierza mu się ze swojego problemu. Jej narzeczony, Krzysztof kocha się w innej kobiecie, zwanej w ich środowisku zimną Pauliną. Paulina z kolei nie kocha go, ale nie przeszkadza jej to bawić się nim, dręcząc go bezlitośnie. Dochodzi, więc do paradoksalnych sytuacji, kiedy Krzysztof jest z Pałeczką, ale na każde zawołanie tej drugiej natychmiast do niej wraca, by potem powrócić znowu do Pałeczki, gdy tamta się już nim znudzi. Pałeczka podejrzewa, że Paulina kocha Gabriela, dlatego prosi go, by związał się z nią. Dodaje, że nie kieruje się egoizmem, tzn. chęcią zatrzymania przy sobie ukochanego, ale obawą o jego życie. By dręczony przez Paulinę i doprowadzony do stateczności w końcu nie popełnił samobójstwa…

Tak zaczyna się to opowiadanie, a ta początkowa scena wiele mówi o całości utworu. W „Pałeczce” spotykamy jeszcze wiele innych postaci. Każda z nich jest inna, każda na swój sposób ciekawa i niezwykła. Łączy je to, że wszystkie niemal należą do literacko-artystycznej elity miasta N. Oraz to, że każda z nich w kimś się nieszczęśliwie kocha i każda z nich, nie mogąc mieć dla siebie obiektu swoich uczuć, decyduje się na związek z kimś mniej kochanym - „na którym jej mniej zależy”. W konsekwencji wszyscy są w mniejszym lub większym stopniu nieszczęśliwi. Niesamowite jest u Rudnickiego psychologiczne podejście do postaci oraz filozoficzne refleksje w mistrzowsko skonstruowanych dialogach. Wrażenie robi też atmosfera ogrodu, w której na tle ciszy i harmonii, i pięknych słów o miłości płynących z megafonów, dzieje się tak wiele tragedii osobistych. Nasuwają się refleksję, czy człowiek to istota zdolna tylko do cierpienia. Nawet kiedy wydaje się, że szczęście jest blisko, zawsze przynajmniej u jednej z dwojga osób pojawia się wątpliwość, czy naprawdę kocha.

W środowisku literackim, do którego należał Adolf Rudnicki, panowało w swoim czasie przekonanie, że „Pałeczka” to powieść „z kluczem”, a literackie postacie mają swoje odpowiedniki w rzeczywistości. Trudno teraz, po tylu latach orzec, ile w tym prawdy, jednak niezwykle ciekawe byłoby odkrycie, że Pałeczka i Gabriel istnieli naprawę i może wciąż żyją.