Teodor Murmiński, awanturnik, syn prezesowej Wa... z jej drugiego, tajemnego małżeństwa z guwernerem, wraca po latach tułaczki i przygód.
Jeszcze za życia matki usunięty z domu pod presją rodziny prezesowej, która nie chciała się przyznać do źle urodzonego, Teodor jest w skrajnej nędzy i w zupełnym osamotnieniu. Od śmierci samobójczej ratuje go dawny profesor, Kudełka. On jeden z doktorową, spokrewnioną z rodziną prezesowej Wa..., postanawia rehabilitować wychowanka. Walka Teodora z przyrodnim bratem, prezesem Wa..., dzieckiem z pierwszego małżeństwa prezesowej, arystokratą, dla którego jedyną wartością jest "klejnot rodowy" stanowi główny wątek powieści.

[Wydawnictwo Literackie, Kraków 1960]