Autor recenzji: Tymoteusz Wronka


Brytyjska pisarka Zadie Smith znana jest z poruszania w swych powieściach tematyki społecznej, przede wszystkim związanej z asymilacją imigrantów i życiem niższych klas w Wielkiej Brytanii. Nie jest więc zaskoczeniem, że jej najnowsza powieść zatytułowana „Londyn NW” w dużym stopniu również ociera się o tę tematykę.

Na książkę składa się kilka odrębnych, chociaż powiązanych historii mieszkańców tytułowej części miasta. Ich skala i forma jest przeróżna, od bardzo osobistej i dość onirycznej opowieści o reakcji na niewielkie wyłudzenie pieniędzy, poprzez losy młodego mężczyzny, który po stoczeniu się zaczyna stawać na nogi, aż po rozbudowaną biografię dziewczyny chcącej się wyrwać ze środowiska, ale jednocześnie mającej problemy z autoidentyfikacją. Postaci przewijają się w poszczególnych opowieściach, a ich losy splatają się w zakończeniu. To, bez wielkiego huku, stanowi satysfakcjonujące domknięcie powieści.

Losy bohaterów – chociaż same w sobie zajmujące i frapujące – są pretekstem do pokazania realiów stosunkowo niewielkiego wycinka stolicy Anglii; miejsca, do którego nie zaglądają turyści, a i bardziej majętni londyńczycy omijają je szerokim łukiem. Północno-zachodnia część miasta, a konkretnie jej fragment opisywany w powieści, to może nie dzielnica z marginesu, ale dość smutne blokowisko pełne betonu i wysokich budynków. W tej scenerii toczy się zwykłe życie, ale też rozwijają się patologie, pojawiają się ludzie chcący coś zmienić lub przeciwnie, osoby pogodzenie z losem. Londyn NW to miejsce, gdzie imigranci (głównie w kolejnych pokoleniach) stykają się z rdzennymi mieszkańcami, a tradycja ściera się z nowoczesnością. Książka ukazuje spektrum ludzkich postaw i zachowań i kryjące się pod powierzchnią londyńskiego blichtru problemy społeczne.

Jednym z największych atutów twórczości Smith są jej umiejętności pisarskie. Powieść napisana jest wysmakowanym i bogatym językiem, niemalże poetyckim. Warto nadmienić, że każda z opowieści nakreślona jest innym stylem i formą; to zróżnicowanie świetnie oddaje charaktery poszczególnych postaci, jak i doskonale nadaje rytm wymaganej w danym przypadku narracji. Piękno prozy brytyjskiej autorki świetnie oddał tłumacz (Jerzy Kozłowski), chociaż porównując z oryginałem w przekładzie zaginęła niekiedy specyfika slangowych wypowiedzi niektórych postaci. Wydaje się jednak, że w tym przypadku trudno o przekonujące, niebrzmiące sztucznie polski odpowiedniki.

„Londyn NW” to świetna, umocowana w realiach społecznych proza obyczajowa. To także rzecz pięknie napisana, oferująca szereg pozytywnych doznań literackich. Być może nie jest to opowieść tak gęsta jak na przykład „Białe zęby”, ale mnogość detali i świetne rysy postaci sprawiają, że bez wątpienia warta jest każdej poświęconej jej chwili.



Tytuł: Londyn NW
Autor: Zadie Smith
Tłumaczenie: Jerzy Kozłowski
Wydawnictwo: Znak
Oprawa: twarda
Liczba stron: 400


Ocena recenzenta: 5/6


Tymoteusz Wronka jest autorem bloga Ględzenie Shadowa oraz redaktorem naczelnym portalu Katedra.