Dodany: 13.11.2014 02:49|Autor: jgb

Natchniony, naiwny Lukrecjusz


„O naturze wszechrzeczy” to książka niezwykła. Lukrecjusz podał naukowe wyjaśnienie niemal wszystkich zjawisk, które udało mu się zaobserwować. Oczywiście wyjaśnienia te mogą się nam wydać niekiedy naiwne, nielogiczne czy nawet absurdalne. W wielu sprawach się mylił, jego rozważania dotyczące astronomii są całkowicie chybione, podobnie zresztą jak podane przez niego opisy zjawisk geologicznych, tektonicznych czy wulkanicznych. Z kolei inne zjawiska fizyczne przestawił z zadziwiającą precyzją - pamiętajmy, że mógł się tylko opierać na potocznej obserwacji, gdyż idea prowadzenia eksperymentów pojawiła się w myśli europejskiej 1500 lat później.

Jestem przekonany, że nie na trafności wyjaśnień Lukrecjusza polega wielkość jego filozofii. To co poraża w dziele epikurejskiego myśliciela to konsekwencja, z jaką poszukuje on naturalnych przyczyn wszelkich zjawisk. Lukrecjusz przypomina w tym względzie rozgorączkowanych dziewiętnastowiecznych scjentystów pokroju Auguste'a Comte'a. Natchniony, arogancki i absurdalnie ufny w swoją wiedzę walczy z siłami ciemności i wstecznictwa, ukazując ludzkości prawdę o naturalnym źródle wszelkich zjawisk. Jego dzieło cechuje chełpliwy prometeizm, który każe szukać racjonalnych i zrozumiałych odpowiedzi, nawet tam, gdzie odpowiedź rysuje się mgliście, gdzie inni widzą jedynie mrok. Objawiona i podana ludzkości prawda ma przynieść człowiekowi wyzwolenie i szczęście - dzięki niej każdy będzie mógł realizować epikurejski ideał mędrca znającego miarę rzeczy. Przekonanie, że wiedza nas wyzwoli, jest naiwne, ale taka naiwność, wyrosła z wiary w znaczenie wiedzy, jest typowa dla epoki nowoczesności (w sensie pojęcia nowoczesności nadanym przez dwudziestowiecznych filozofów i antropologów). W dziele Lukrecjusza odnajdujemy zatem te elementy myślenia, które są obecne w nas samych. I właśnie to jest w nim najbardziej niezwykłe.

(c)Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione.

Wyświetleń: 1516
Dodaj komentarz
Patronaty Biblionetki
Biblionetka potrzebuje opiekunów
Recenzje

Użytkownicy polecają:

Redakcja poleca: