Być może, jeśli sięgniecie po "Wykolejonego" Michaela Katza Krefelda, podobnie jak ja pomyślicie po jego lekturze, iż "Duńczycy nie gęsi, swoje kryminały mają".

Bo powieść Krefelda to rękawica rzucona dominującym w literaturze kryminalnej Szwedom przez świetnie zapowiadającego się duńskiego pisarza, który zawojował czytelników z wielu krajów.

W czym upatrywać należy przyczyn jego sukcesu? W świetnym stylu i ciekawej intrydze, czyli tym, co w kryminałach najcenniejsze.

"Wykolejony" to opowieść o glinie. Glinie na przymusowym urlopie, który z powodu osobistej tragedii stacza się po równi pochyłej. Choć właściwie nie. On dawno osiągnął już samo dno.

To również historia młodej, pięknej imigrantki Maszy i jej chłopaka Igora, rozgrywająca się początkowo w Kopenhadze. Znajomość tych dwojga sprawi, że dziewczyna wpadnie w bardziej niż poważne tarapaty.

Jest w końcu sięgający korzeniami roku 1978 wątek spokojnej, miłej rodziny, w której ojciec ma dość nietypowe hobby, a syn je kontynuuje, zmieniając rzemiosło w artyzm.

Wszystkie historie, które przywołuje autor odnoszą się do wielkich życiowych tragedii. Wszystkie też w jakiś sposób się ze sobą łączą, scalając losy głównych bohaterów. Uważny czytelnik dostrzeże związek błyskawicznie, mniej wnikliwy - z pewnym opóźnieniem. I być tak musi, bo autor tak właśnie prowadzi fabułę, by doszło do zderzenia bohaterów wszystkich tragicznych wydarzeń - i tych sprzed lat, i tych toczących się obecnie.

Robi to prosto, bez jakichkolwiek kombinacji czy komplikacji, bez złożonych zagadek i pytań. Wszystko jest jasne, klarowne, czytelne, nienastręczające większych wątpliwości. Jak na kryminał, momentami za bardzo czytelne, nie zmienia to jednak faktu, że "Wykolejonego" czyta się bardzo dobrze, szybko i z niezmniejszającym się zainteresowaniem.

Najbardziej uwiódł mnie Krefeld swoim stylem. Prostym, suchym, rzeczowym. To ten sposób pisania, dzięki któremu czyta się apetycznie, delektując się każdym słowem. Autorowi udało się oddać w stosunkowo krótkim kryminale cały urok skandynawskiej literatury. Chłodnej, podejmującej tematykę społeczną, przenikającej do kości. Porusza tematy bolesne, jakimi są prostytucja, handel ludźmi, narkotyki, hazard, świat brudnych pieniędzy i groźnych przestępców. Wyśmiewa przy okazji konflikty duńsko-szwedzkie, delikatnie zaakcentowane w powieści. Dużo wyczytać można między wierszami, sporo też mówi autor wprost o antagonizmach tych dwóch narodów i ich wrodzonej do siebie niechęci. Robi to jednak z przymrużeniem oka, nienachalnie, lekko cynicznie.

Rzeczą, która nie do końca przypadła mi do gustu, jest mało przekonujące zakończenie, z tych szczęśliwych - choć wielu tu pokiereszowanych psychicznie i fizycznie ludzi. Finał o pozytywnym wydźwięku, raczej z rodzaju życzeniowych niż zdarzających się w rzeczywistości. I choć zabrzmi to być może głupio, szkoda, że właśnie taki wymyślił autor dla swoich bohaterów. Bo w życiu tak nie jest – dobro nie zawsze zwycięża zło. Niemniej jednak to powieść zdecydowanie godna uwagi.

Polecam.


[recenzja pochodzi z mojego blogu]