„Duma i uprzedzenie” to klasyka przez duże „K”. Autorką dzieła jest znana dziewiętnastowieczna pisarka angielska – Jane Austen. Treść trudno przybliżyć w kilku zdaniach, gdyż to powieść wielowątkowa, obfitująca w liczne zwroty akcji, z mnóstwem barwnych, skonstruowanych z najwyższą starannością i dbałością o szczegóły, postaci.

Akcja rozgrywa się mniej więcej dwa wieki temu w Longbourn, majątku położonym niedaleko Meryton – małej mieściny w hrabstwie Hertfordshire. Żyją tam państwo Bennetowie ze swoimi pięcioma, niezamężnymi jeszcze, córkami. Gdy w pobliskiej posiadłości Netherfield Park osiedla się Charles Bingley – człowiek młody, przystojny i na dodatek zamożny – pani Bennet stawia sobie za punkt honoru wydanie za niego jednej ze swoich latorośli. Już podczas pierwszego spotkania ze wspomnianym kawalerem okazuje się, że jej plan ma szanse na powodzenie, gdyż Jane, najstarsza z córek, wpadła w oko Bingleyowi. Tymczasem jej siostra, Elżbieta, wzbudza odwzajemnioną antypatię pana Darcy'ego, przyjaciela Bingleya. Jak potoczą się losy znajomości tych pierwszych? Jak ułożą się stosunki pomiędzy tymi drugimi? Co czeka trzy pozostałe siostry, ich rodzinę, przyjaciół i znajomych? Przekonajcie się sami. Warto, bo w powieści dzieje się wiele, a swaty i miłostki wcale nie są jej jedynym tematem.

Pierwsze, co zwróciło moją uwagę podczas lektury, to bohaterowie. Jak już wspomniałam, na kartach powieści występuje ich wielu, ale każdy jest w jakiś sposób szczególny, jedyny w swoim rodzaju i wyróżnia się czymś na tle pozostałych. Wszyscy są zróżnicowani pod względem charakterologicznym. Austen zadbała o każdy szczegół. Stworzone przez nią postacie są bardzo realistyczne, żywe i nieustannie wzbudzają w czytelniku rozmaite uczucia. Zarówno pozytywne, jak i negatywne. Dzięki temu właściwie przez cały czas lektury odnosi się wrażenie, że jest się uczestnikiem opisywanych wydarzeń. To z kolei sprawia, że wszystkie emocje towarzyszące bohaterom stają się niepostrzeżenie udziałem czytelnika. Niekiedy nie mogłam oprzeć się wrażeniu, że wszystko, o czym czytam, działo się naprawdę. I to zupełnie niedawno. Uwielbiam tak napisane książki. Książki, które mnie wciągają w dosłownym znaczeniu. Do środka. W samo centrum fabuły. Książki, które przeżywam całą sobą. Do takich należy „Duma i uprzedzenie”.

Fabuła jest wielowątkowa, pełna nieoczekiwanych zwrotów akcji. Radosnych, zabawnych, niekiedy dziwnych, a jeszcze kiedy indziej niezbyt pomyślnych. Nie ma miejsca na nudę. Cały czas coś się dzieje i bohaterowie wikłani są w coraz to nowe przygody. Raz coś zdaje się biec po ich myśli, a za chwilę okazuje się, że to tylko pozory. Innym razem na odwrót.

Wyśmienicie oddane realia dawnej Anglii to kolejny niepodważalny atut tej powieści. Autorka przedstawia je z dużą dokładnością. Portretuje wyższe sfery angielskiego społeczeństwa, ukazując charakterystyczne dla nich obyczaje, cechy i bolączki. Doskonale opisuje ówczesną arystokrację z obowiązującą reprezentantów tej sfery etykietą. Wprowadzając odpowiedni wątek, wykorzystuje rozgrywające się wydarzenia także jako pretekst do przybliżenia czytelnikowi problemów ziemiaństwa. Wiele można dowiedzieć się o mentalności i sposobie postrzegania świata charakterystycznych dla reprezentantów poszczególnych warstw. Dobrze nakreślona i ciekawie wprowadzona problematyka społeczno-obyczajowa przydaje dziełu autentyzmu i jest jego kolejnym walorem.

Powieść czyta się niezwykle szybko i z dużą przyjemnością, ponieważ nie brak w niej humoru. Na wielu płaszczyznach występują komizm i ironia. Ten pierwszy cechuje przede wszystkim bohaterów. Przejawia się w ich charakterze, języku, stylu bycia. Najbardziej jednak widoczny jest w dialogach, na których niedobór narzekać nie można i które również uważam za mistrzowskie.

Wszystkie wspomniane w poprzednich akapitach elementy składają się na specyficzny klimat utworu. Typowo „austenowski” powiedziałabym. Ci, którzy czytali już inne dzieła Jane Austen, zapewne będą wiedzieli, o co mi chodzi. Tym, którzy jeszcze nie mieli do czynienia z twórczością tej autorki powiem, że jest on niesamowity, jedyny w swoim rodzaju. Tylko ona potrafi taki stworzyć.

„Duma i uprzedzenie” to prawdziwe arcydzieło. Komu je polecam? Tym, którzy lubią klasykę, powieści obyczajowe, Anglię przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku. Tym, którzy cenią sobie humor, dynamiczną akcję i wątki romansowe w dawnym wydaniu.


[Recenzję opublikowałam wcześniej na moim blogu]