Eseje Herlinga, te opublikowane osobno i te z dziennikowych zapisów, uświadamiają, jak wysoką rangę autor "Upiorów rewolucji" nadaje pisarstwu. Intelektualistom, pisarzom, artystom, a przede wszystkim samemu sobie Grudziński stawia wysokie wymagania. Jednym z nich jest odważne strzeżenie wartości i człowieczeństwa. Tchórzostwo moralne jest dlań (podobnie jak i dla Bułhakowa) największym kalectwem, "najcięższym złem", a potwierdzenie swoich przemyśleń znajdował w zmaganiach Orwella, Camusa, Pasternaka czy Sołżenicyna. Herling, na ogół tak powściągliwy w esejach, gdy pisał o tragicznych losach pisarzy ukraińskich, nie krył wzruszenia i podziwu. O autorze "Doktora Żiwago" Grudziński zanotował: "Żadne słowa nie oddadzą należycie podziwu dla tego pisarza, tak głęboko wiernego swoim przekonaniom i tak mężnie walczącego w całkowitym odosobnieniu o swoją prawdę". W zdaniu tym bez trudu można rozpoznać pisarskie credo Herlinga.

Zdzisław Kudelski w "Studiach o Herlingu-Grudzińskim"

[Czytelnik, 2001]