"Selim Mirza" to ostatnia i najambitniejsza część "małej trylogii" Henryka Sienkiewicza. Właśnie w tym utworze Sienkiewicz po raz pierwszy ukazał swoje oblicze jako autor powieści batalistyczno-sensacyjno-przygodowych.

Bohaterem, a zarazem narratorem - podobnie jak w poprzednich częściach - jest znany nam już Henryk. Jednak najciekawszą postacią w tej części jest młody Tatar Selim Mirza, jego przyjaciel. Myślę, że to, iż Selim przyćmił troszkę postać narratora nie było całkiem zgodne z zamysłem autora.

Rzecz dzieje się w czasie wojny francusko-niemieckiej (1870-1871). W związku z najazdem Prus na Francję bohaterowie, których wybuch wojny zastał w Paryżu, postanawiają zaciągnąć się do francuskiej armii, by bić znienawidzonych Niemców. Selim namawia Henryka, by nie wstępowali do armii regularnej, ale dołączyli do oddziału partyzantów (wolnych strzelców), któremu przewodził sławny La Rochenoire. Przyjaciele ryzykując życiem wydostają się balonem z oblężonego Paryża. Odnajdują ów oddział i wstąpiwszy w jego szeregi, walczą mężnie przeciwko Niemcom. Pewnego dnia Selim ujawnia zaskoczonemu przyjacielowi swoje prawdziwe plany...

Książka w bardzo realistyczny i interesujący sposób ukazuje obraz XIX-wieczej wojny. Choć brakuje jej nieco do późniejszych powieści Sienkiewicza, jest jednak przyzwoicie napisaną nowelą sensacyjną.