Tradycyjnie tu zbieram lektury, które w tym miesiącu przeczytałam, ale brakło mi czasu lub weny na spreparowanie recenzji/ dłuższej opinii.



Obywatelka (Gretkowska Manuela) (3)
Po „Polce” i „Europejce” – wielkie rozczarowanie. Na początku jeszcze trochę ciekawych spostrzeżeń i przemyśleń, a potem przez 200 stron tylko: kto dzwonił, kto przyszedł na zebranie, kto kogo rekomendował, blablabla… Owszem, tworzenie nowej partii to dla inicjatora niezapomniane przeżycie, ale dla czytelników tak średnio.

Piekło pocztowe (Pratchett Terry) (5,5)
Pratchett w najlepszym wydaniu – masa prawdy o ludzkiej naturze w umiarkowanie fantastycznej otoczce.
Cytat na złoty medal: „Człowiek ukradł pięć dolarów i stawał się drobnym złodziejaszkiem. Ale kiedy ukradł tysiące dolarów, był albo rządem, albo bohaterem”.
Na srebrny: „Jest takie powiedzenie: ‘Nie da się oszukać uczciwego człowieka’. Często cytują je ci, którzy wygodnie żyją z oszukiwania uczciwych ludzi”.
I na brązowy: „Człowiek, który wbiega do pożaru, żeby ratować głupiego kota, i wychodzi, niosąc tego kota na rękach, jest bohaterem, nawet jeśli niezbyt rozsądnym. Jeśli wychodzi bez kota, jest durniem”.

Dziewczęta i kobiety (Munro Alice) (4,5)
Chyba ze mną coś nie tak, bo moje zauroczenie twórczością kanadyjskiej noblistki zaczęło się od jednej z najniżej w Biblionetce ocenianych jej książek, zaś ta o najwyższej w danym momencie średniej ocen podobała mi się najmniej. Co prawda różnica między nimi wynosi zaledwie 0,37 punktu, czyli mniej, niż różnica między dowolnymi dwiema sąsiednimi ocenami, ale gdyby wziąć pod uwagę odsetek ocen od piątki w górę, to już jest znaczniejsza: 28% dla „Uciekinierki”, 50% dla „Dziewcząt i kobiet”.
I nawet sama nie bardzo potrafię powiedzieć, w czym rzecz. Bo nadal jest to dobra literatura. Ten sam kształtny styl i bogaty język (może nie nazbyt wymyślny, ale to o tyle dobrze, że łatwiej sobie z nim radzą kolejni tłumacze, nie gubiąc jego indywidualności), ta sama dbałość o szczegół, dzięki której scenerię wydarzeń widać jak na dłoni. A jednak za mało jest „tego czegoś”, swoistego czaru zrobionych ukradkiem fotografii, który emanował ze zdecydowanej większości tamtych opowiadań. Może dlatego, że zebrane w tym tomie teksty nie mają w sobie ani odrobiny ukradkowości; jeśli już, to odwrotnie – bliżej im do ekshibicjonizmu, co tym bardziej rzuca się w oczy, że wystylizowane są na opowieść autobiograficzną w odcinkach (i zresztą nie brak im prawdziwych motywów autobiograficznych, jak lisia ferma ojca autorki – powracająca zresztą i w opowiadaniach niewchodzących w skład tego tomu {„Komiwojażer Braci Walker”, „Dziewczynki i chłopcy”} - i klimat prowincjonalnego kanadyjskiego miasteczka). Bohaterka i narratorka tej opowieści, Del Jordan, podsumowuje swoją drogę od dzieciństwa do dorosłości w kilku dość naturalistycznych obrazach, relacjonujących spojrzenie dziecka na świat dorosłych, zmagania się nastolatki z kwestiami wiary, odkrywanie własnej seksualności. Ale nie wszystkie opowiadania są równe. "Księżniczka Ida" zdecydowanie najlepsza, powiedzmy, że na 5+, "Droga na moczary" i "Wiek wiary" na 5. Pozostałe najwyżej na 4, i to tylko ze względu na walory stylistyczne i reporterską dokładność, bo wcale mnie nie zachwycił sposób opisywania doświadczeń erotycznych. Brakuje mu subtelności i gdybym ten zbiór dostała w ręce jako pierwszy, nie rzuciłabym się z taką zachłannością na inne utwory autorki…

Nam wieczna w polszczyznie rozróba!: Marian Pankowski mówi (Marecki Piotr, Pankowski Marian) (4)
Najciekawsze pierwsze rozdziały o dzieciństwie i dorastaniu późniejszego pisarza, o jego wczesnych próbach literackich, o wojnie i emigracji. Dalej byłoby może nawet jeszcze ciekawiej, gdyby człowiek miał jakieś pojęcie o jego twórczości - ale biorąc pod uwagę zamieszczone cytaty, jest to literatura bardzo nie w moim typie, więc nabycie takiego pojęcia przeze mnie raczej w grę nie wchodzi. Ze względów poznawczych można było przeczytać – przynajmniej wiem, co autor napisał oprócz „Matugi”.